محمدنبی احمدی؛ ادریس محمدی
چکیده
رمان شرفة العار، روایتگر زندگی شخصیّتهایی با سرمایهها و استعدادهای ذاتی و اکتسابی متفاوت است که در میدان مشترک تولید فرهنگی بر اساس خصلت و سرمایهای که در اختیار دارند، در کنار هم یا در نفطۀ مقابل ...
بیشتر
رمان شرفة العار، روایتگر زندگی شخصیّتهایی با سرمایهها و استعدادهای ذاتی و اکتسابی متفاوت است که در میدان مشترک تولید فرهنگی بر اساس خصلت و سرمایهای که در اختیار دارند، در کنار هم یا در نفطۀ مقابل هم، به رقابت و ایفای نقش می‌پردازند تا در فضای اجتماعی به منزلتی نمادین دست یابند. روش انجام این پژوهش به‌صورت توصیفی-تحلیلی، با تکیه بر مفاهیم جامعهشناختی بوردیو است. نتایج این پژوهش حاکی از این است که شخصیّتهای رمان شرفة العار از حیث مالکیّت سرمایۀ فرهنگی و اقتصادی ضعیف هستند و تنها منار است که از تحصیلات دانشگاهی، مطالعه و حضور در اماکن فرهنگی از سرمایۀ فرهنگی نسبتاً مناسبی برخوردار است و این سرمایه را با اشتغال، به سرمایۀ اقتصادی زیادی تبدیل میکند؛ امّا در بازتولید سرمایۀ اجتماعی و سرمایۀ نمادینِ شهرت، با بحران داغ ننگ روبه‌رو میشود. گفتمان کژآئین از نظر مالکیّت بر سرمایۀ اجتماعی و نمادین، به‌شدّت غنی است؛ به طوری که امین و سالم در اکثر کنشهای خویش، نگران قضاوت‌شدن از سوی اطرافیان و همسایگان هستند و با بازتولید سرمایههای منفی بیاعتمادی، خیانت و خشونت و بر اساس قاعدۀ مشروعیّت «قتل برای دفاع از حیثیّت»، در مسیر سیر صعودی منار (قهرمان زن) قرار میگیرند و او را از میدان حذف می‌کنند تا سرمایه به نفع امین و عمو سالم، نمایندگان گفتمان کژآیین، به دستاورد معنوی «حیثیّت و غیرت» تبدیل شود.
