%0 Journal Article %T ریشخند سیاسی در سرودۀ «هوامش علی دفترالنکسة» نِزار قبانی %J ادب عربی %I دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران %Z 2251-9238 %A میر احمدی, سید رضا %A نجفی ایوکی, علی %A آقاجانپور, سپیده %D 2016 %\ 05/21/2016 %V 8 %N 1 %P 283-304 %! ریشخند سیاسی در سرودۀ «هوامش علی دفترالنکسة» نِزار قبانی %K شعر سیاسی %K ریشخند %K شعر شکست %K نزار قبانی %R 10.22059/jalit.2016.60185 %X نزار قبانی، شاعر معاصر سوریه (1923- 1998م) در عرصۀ شعر و شاعری به «شاعرِ زن» مشهور است و بیشتر از همین نظرگاه مورد نقد قرار گرفته است. پذیرش این مسأله به ‌این معنا نیست که وی نسبت به تحولات و جریان‌های سیاسی کشور خویش و جهان عرب و مسائل سیاسی و اجتماعی بی تفاوت و بی دغدغه‌ بوده است. نگاه موشکافانه به دفترهای شعری شاعر، نشان می­دهد که او با عاطفه‌ و نگاهی ژرف در برابر واپسگرایی و بی‌لیاقتی حاکمان عربی، جهت‌گیری تندی داشته است و با زبانی تلخ و ریشخند گونه، سیاست ناکارآمد و شیوة زمامداری حاکمان پوشالی عرب و فرسودگی فرهنگ عربی و کوچک‌ انگاری مردم را به چالش کشیده است. «ریشخند» یکی از شگردهای بیانی است که قبانی برای ترسیم مفاهیم ذهنی خود به کار می­بندد. این صنعت در سرودة سیاسی معروفِ «هوامش علی دفتر النکسة» بیشترین جلوه را دارد. این پژوهش می‌کوشد با شیوۀ توصیفی - تحلیلی به نقش این شگرد در القای معانی سرودة مذکور بپردازد. نتیجه آنکه بهره‌گیری از این شگرد در برجستگی زبان شاعر و مخاطب وی برای دریافت مفاهیم مورد نظر، تأثیری ژرف گذاشته است. همچنین هماهنگی تلخی زبان شاعر با تلخی شکست اعراب در جنگ سال 1967، نوعی هماهنگی و تناسب در مضمون و واژگان و ترکیبات شعری ایجاد کرده که مورد توجه مخاطبان خاص، از جمله منتقدان ادبی شده است. %U https://jalit.ut.ac.ir/article_60185_fb9cdeb5ae34b5a8fab2b7fe5c717eb1.pdf