%0 Journal Article %T مطالعه‌ی مولفه‌های معنایی واژه‌ی قرآنی «حمیم» بر مبنای روابط همنشینی و جانشینی %J ادب عربی %I دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران %Z 2251-9238 %A قائمی, مرتضی %A عبدی, صلاح الدین %A احمدی, ابراهیم %D 2018 %\ 12/22/2018 %V 10 %N 2 %P 81-100 %! مطالعه‌ی مولفه‌های معنایی واژه‌ی قرآنی «حمیم» بر مبنای روابط همنشینی و جانشینی %K معنا شناسی %K روابط همنشینی و جانشینی %K حمیم %K مولفه‌های معنایی %R 10.22059/jalit.2018.204671.611449 %X معناشناسی دانشی است که به بررسی معنا می­پردازد و معناشناسی تاریخی – توصیفی از جمله مهمترین و رایج­ترین روش­های این علم به شمار می­رود. یکی از شیوه­های یافتن معانی دقیق واژه در معناشناسی تاریخی- توصیفی، استفاده از روابط همنشینی و جانشینی درون ساختار زبانی است. این روش بر نظریة ساختارگرایی استوار است. بدون شک کاربرد این روش در مطالعه­ و فهم قرآن که دارای لایه­های پیچیدة معنایی است، نقش عمده­ای ایفا می­نماید. مطالعة حاضر با هدف شناخت و معرفی معنا و مفهوم واژه حمیم در نظام معنایی قرآن کریم انجام شده و تلاش کرده است نقش واژگان همنشین و جانشین در کشف معنای «حمیم» بررسی نماید. بنابراین سوال اصلی پژوهش حاضر آن است که کدام یک ار واژگان همنشین و جانشین واژه حمیم در کشف معنای این واژه بیشتر کمک می­کنند و مهمترین مولفه­های معنایی واژه مذکور به عنوان شرایط لازم و کافی کدامند؟ نتایج این مقاله نشان داده است  که مهمترین مؤلفه­های معنایی واژة «حمیم» عبارت­اند از اختصاص به حوزة عذاب، مایع بودن، دردناک و خشن بودن، ذوب کنندگی، مهلک بودن، ازبین بردن اعضا، و حرارت زیاد. علاوه بر این لفظ «حمیم» بر محور همنشینی با ماده­های فعلی «صَبّ»، «ذاقَ»، «سَقَی»، «قطع»، «سحب»و «صهر» و با مفردات اسمی «ماء»، «غسّاق»، «سموم»، «عذاب» و بر محور جانشینی با واژه­های «عذاب» ،«آنیة» و«نار» روابط معنایی دارد و غالب آیاتی که در آن­ها واژه­ی «حمیم» به کار رفته است، به حوزه­ی معنایی کافران، منکران و خصومت گران دین اختصاص یافته است. %U https://jalit.ut.ac.ir/article_72288_d1da73c011553b6fe0365629fde425ba.pdf