TY - JOUR ID - 81305 TI - تعامل تصویرسازه‌های پویا و ایستا در پویایی تصاویر معلقۀ امروالقیس JO - ادب عربی JA - JALIT LA - fa SN - 2251-9238 AU - فراتی, علی اکبر AU - نورائی نیا, زهره AD - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 13 IS - 4 SP - 129 EP - 150 KW - تصویرگری KW - تعامل تصویری KW - تصویرسازه‌های پویا KW - تصویرسازه‌های ایستا KW - معلقه امرؤالقیس DO - 10.22059/jalit.2021.313541.612309 N2 - زندگی در بادیه و عدم استقرار دائم در یک مکان از ویژگی‌های شعری شاعران عرب جاهلی، به‌ویژه امرؤالقیس بوده‌ است؛ عاملی که سبب شده تا این حرکت و پویایی به‌عنوان عنصری غالب در شعر آنان به‌ شمار آید، به­طوری­که همواره نوعی دگردیسی در شعر آنان همپای گذر زمان و گردش روزگار وجود داشته ‌است. در معلقۀ امرؤالقیس نیز که سرآمد شعر جاهلی به‌ شمار می‌رود، حرکت  به موازات ایام در شعرش رخ می‌نماید و عنصری مؤثر در سازه‌های تصویری شعر و نیز عاملی مهم در پیشبرد آن می­گردد تا جایی که می‌توان ادعا کرد مهم‌ترین ملاط انسجام و پیوستگی اجزاء معلقۀ او همین عنصر پویایی است. عنصری که زاییده رویکرد واقع­گرایانۀ شاعر و نگاه حسی او به طبیعت و حاصل سیر متوازن زندگی او با جهان پیرامون اوست. حرکتی از درون به بیرون که خط سیر پویایی را از عواطف و احساسات درونی او پی گرفته، آن را در جهان بیرونی او به­تدریج وسعت می­بخشد و در نهایت نبض احساس او را در عاشقانه­هایش به پویش سهمگین طبیعت در تصاویر پایانی قصیده پیوند می‌زند. بدین ترتیب تصاویرِ حرکت، عنصری مهم و برجسته در سیمای ادبی شعر امرؤالقیس می­گردد. پژوهش حاضر که به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و با هدف ایجاد نگاهی تازه به تصویرگری در معلقۀ امرؤ القیس انجام گردیده  در پی  پاسخ به این پرسش است که تصاویر پویایی در معلقۀ او از چه سازه‌هایی فراهم آمده و این سازه‌ها چگونه در دستیابی به تصویر کلی حرکت و حیات در این قصیده مؤثر بوده‌اند؟ این بررسی نشان می­دهد که تصویرِ حرکت در معلقۀ امرؤالقیس حاصل حضور فعال سازه­های ایستا و پویایی چون انواع سازه­های زبانی، بلاغی، مؤلفه­های روایی و نیز عناصر موثر زمان و مکان است که در این گفتار با عنوان تصویرسازه یا سازه­های تصویری معرفی می­شوند. سازه­هایی که گاه مستقل و گاه در تعامل با یکدیگر موجب برجستگی سیمای کلی حرکت در شعر او شده است. UR - https://jalit.ut.ac.ir/article_81305.html L1 - https://jalit.ut.ac.ir/article_81305_c02f7641387acb0c19338b47a21abbe7.pdf ER -