دلایل اصلی پیدایش موشّح در اندلس
دلایل اصلی پیدایش موشّح در اندلس

فیروز حریرچی؛ حسینعلی اصغری متی¬کلایی

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، ، صفحه 1-12

چکیده
  چکیده:موشّح، نوع خاصی از شعر است که در قرن سوم هجری در اندلس(اسپانیای کنونی) به وجود آمد و در پیدایش اوّلین سراینده، اندلسی بودن و حتی در تعریف آن مباحث فراوانی وجود دارد. بسیاری از محقّقین دربارة علّت ...  بیشتر
آرایه‌های قرآنی در شعر ابوالعتاهیه
آرایه‌های قرآنی در شعر ابوالعتاهیه

جهانگیر امیری؛ شهریار همتی

دوره 3، شماره 1 ، مرداد 1390، ، صفحه 1-24

چکیده
  ابوالعتاهیه شاعر برجسته و مبتکر فن زهدیات در عصر عباسی به نحو بارز و چشمگیری تحت تأثیر اعجاز بیانی قرآن کریم قرار گرفته و از فنون بلاغی و آرایه‌های قرآنی در سروده‌هایش بهرة فراوان برده است. تأثیرپذیری ...  بیشتر
البناء الفنّی فی‌خماسیّة «مدن الملح» الروائیة لعبدالرحمن منیف
البناء الفنّی فی‌خماسیّة «مدن الملح» الروائیة لعبدالرحمن منیف

معصومه شبستری؛ احمدرضا صاعدی

دوره 3، شماره 2 ، آبان 1390، ، صفحه 1-28

چکیده
  تهدف هذه المقالة الی إبراز النواحی الفنیّة فی‌خماسیّة «مدن الملح» الروائیة لعبدالرحمن منیف مثل: الأسلوب، و اللغة، و بناء الشخصیات، و البعدین المکانی و الزمانی؛ و الی بعض القضایا الفنّیه التی اعتمدها ...  بیشتر
بازتاب جشـنﻫای باستانی ایرانیان در دو کتاب المحاسن و الأضداد والتاج جاحظ بصری
بازتاب جشـنﻫای باستانی ایرانیان در دو کتاب المحاسن و الأضداد والتاج جاحظ بصری

روح¬اله صیادی¬نژاد؛ الهام کوچیان

دوره 3، شماره 3 ، بهمن 1390، ، صفحه 1-22

چکیده
  با واکاوی در آثار جاحظ، نویسنده و دانشمند توانای عرب قرن سوم ه . ق. درمییابیم که او در موارد بسیاری به فرهنگ و تمدن ایران اشاره نموده است. اهتمام جاحظ به فرهنگ و تمدن ایران به حدی است که وی را وامی‌دارد ...  بیشتر
تضاد طبقاتی و پیامدهای آن در مقامات بدیع‌الزمان همدانی
تضاد طبقاتی و پیامدهای آن در مقامات بدیع‌الزمان همدانی

علی گنجیان خناری؛ سمیه سادات طباطبائی

دوره 4، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 1-28

https://doi.org/10.22059/jalit.2012.29681

چکیده
  مقامات بدیع‌الزمان همدانی معروف به «مقامات الکدیة» کتابی است که در قرن چهارم هجری به رشتة تحریر درآمده و از همان دوران تاکنون مورد توجه محققان بسیار واقع شده است. آنان مقامات را از ابعاد گوناگون بررسی ...  بیشتر
قفزات جدیدة لمفهوم البحر فی الشعر العربی المعاصر
قفزات جدیدة لمفهوم البحر فی الشعر العربی المعاصر

امیر مقدم متقی

دوره 4، شماره 2 ، مرداد 1391، ، صفحه 1-36

https://doi.org/10.22059/jalit.2012.30306

چکیده
  إنّ البحر لم یحظَ بنصیب وافر من الشعر العربی القدیم، ذلک أنّ الشاعر العربی القدیم لم یتجاوز الصورة والشکل فی حدیثه عن البحر، ولم ینفذ إلى أعماق مکنوناته لیکتشف أسراره. فقد اقترن البحر عند من ذکروه ـ فی ...  بیشتر
بررسی زبان‌شناختی واژة قرآنی «کفر»
بررسی زبان‌شناختی واژة قرآنی «کفر»

آذرتاش آذرنوش؛ مریم قاسم احمد

دوره 4، شماره 3 ، آبان 1391، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22059/jalit.2012.30317

چکیده
  کاربرد واژه‌ها در معانی حقیقی یا مجازی زمان خود از ویژگی‌هایی است که هر گوینده‌ای در کلام خویش به آن اهتمام ویژه دارد. بر این اساس، معانی‌‌ای که پس از ایراد سخن برای واژگان پدید می‌آید هرگز نمی‌تواند ...  بیشتر
حاکمیت شب، نگاهی به دو شعر از نیما یوشیج و عبدالوهاب البیاتی
حاکمیت شب، نگاهی به دو شعر از نیما یوشیج و عبدالوهاب البیاتی

ابوالحسن امین مقدسی؛ شهریار گیتی

دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22059/jalit.2013.35131

چکیده
  نیما و بیاتی در ادبیات معاصر فارسی و عربی از پیشگامان شعر نو به شمار می‌آیند. گرچه میان این دو شاعر ارتباط و پیوندی نبوده است، اما هم زمانی و زیستن در شرایط سیاسی ـ اجتماعی مشابه و زیر سلطة استبداد و ...  بیشتر
تنهایی روشنفکر در رمان های غادة السمان و غزاله علیزاده
تنهایی روشنفکر در رمان های غادة السمان و غزاله علیزاده

یدالله احمدی ملایری؛ سمیه آقاجانی

دوره 5، شماره 1 ، تیر 1392، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22059/jalit.2013.35583

چکیده
  این پژوهش در پی بررسی تنهایی روشنفکر در رمان‌های غادة السمان نویسندة سرشناس سوری و غزالة علیزاده رمان نویس برجستة ایرانی است. نویسندگان این نوشتار از روش و دستاوردهای دو دبستان آمریکایی و روسی ادبیات ...  بیشتر
بینامتنیت دینی در غزل‌های مادّی الشابّ الظریف
بینامتنیت دینی در غزل‌های مادّی الشابّ الظریف

محمود حیدری؛ نادیا دادپور؛ مریم السادات میرقادری

دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 1-21

https://doi.org/10.22059/jalit.2014.50255

چکیده
  «الشاب الظریف» از شاعران غزل ­سرای عصر انحطاط, یکّه ­تاز عرصة وامگیری دینی در چارچوپ غزل مادّی به شمار می­رود، که غزل­های او بافتی تأثیر پذیرفته از قرآن، متون دینی و تصوّف پدرش    «عفیف ...  بیشتر
التوظیف الدلالی للرموز فی مسرحیة «زُوّار اللیل» لعلی عُقلة عُرسان
التوظیف الدلالی للرموز فی مسرحیة «زُوّار اللیل» لعلی عُقلة عُرسان

جواد أصغری؛ عبدالباسط عرب یوسف آبادی؛ صدیقة بزرگ نیا

دوره 6، شماره 1 ، تیر 1393، ، صفحه 1-24

https://doi.org/10.22059/jalit.2014.52021

چکیده
  قدأخذت الرمزیة الغربیة التی تـمیزت فی فرنسا فی أواخر القرن التاسع عشر تغزو الأدب العربی فی العصر الـحدیث، وکان لها أثر کبیر فی تطور أشکاله وخاصة النوع الـمسرحی. وقد برز فی العالم العربی مسرحیون أخذوا ...  بیشتر
معرفی کتاب «الفوائد الضیائیة» تألیف عبدالرحمان جامی
معرفی کتاب «الفوائد الضیائیة» تألیف عبدالرحمان جامی

حسین ارجمند؛ غلامعباس رضایی هفتادُر؛ مجتبی عمرانی پور

دوره 6، شماره 2 ، بهمن 1393، ، صفحه 1-26

https://doi.org/10.22059/jalit.2015.54190

چکیده
  کتاب «الفوائد الضیائیة» اثر جامی، پارسی سرای قرن نهم هجری، شرحی است بر کافیة ابن­الحاجب.جامی کتاب کافیه را برای مطالعة فرزندش ضیاءالدین یوسف که در آن تاریخ به تحصیلمقدمات زبان عربی اشتغال داشته ...  بیشتر
عنصر «شخصیت» در مقامات بدیع الزمان همدانی
عنصر «شخصیت» در مقامات بدیع الزمان همدانی

رضا افخمی عقدا؛ محمدصادق ضرونی

دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jalit.2015.56601

چکیده
  مقامات بدیع‌الزمان همدانی یکی از ارزشمندترین آثار قدیم عرب به شمار می‌رود که به سرعت توانست مورد توجه ادبا و حتی عامة مردم قرار بگیرد، چرا که بدیع‌الزمان توانست با خلاقیت و هوش کم ‌نظیر خود برای اولین ...  بیشتر
تأثیر اشعار احیاگرانه شابی بر شاعران و انقلاب‌های اخیر جهان عرب
تأثیر اشعار احیاگرانه شابی بر شاعران و انقلاب‌های اخیر جهان عرب

محمد علی آذرشب؛ علی ضیغمی

دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jalit.2016.58079

چکیده
  احیاگری و مبارزه با حالت جمودِ غالب بر جوامع، یکی از عوامل اصلی بیداری ملت‌ها و رهایی آنان از چنگ استعمارگران و زورگویان است. شاعر مشهور تونس، ابوالقاسم شابی در جای­جای دیوان خود خواستار قیام و بیداری ...  بیشتر
کارکرد عنصر تکرار و زیبایی آن در شعر نو (مورد پژوهی شعر بدر شاکر سیّاب)
کارکرد عنصر تکرار و زیبایی آن در شعر نو (مورد پژوهی شعر بدر شاکر سیّاب)

حشمت الله زارعی کفایت؛ عبدالعلی آل بویه لنگرودی

دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22059/jalit.2016.60168

چکیده
  در این جستار، سعی شده عنصر تکرار در شعر نو با تکیه بر اشعار بدر شاکر سیّاب بررسی شود. شیوة پژوهش، توصیفی- تحلیلی و شیوة جمع آوری داده‌ها، کتابخانه­ای است. تکرار، محور اساسی موسیقی درونی شعر و یکی از عوامل ...  بیشتر
هایکو و نمونه های آن در شعر معاصر عربی
هایکو و نمونه های آن در شعر معاصر عربی

حسین ابویسانی

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 1-17

https://doi.org/10.22059/jalit.2017.62544

چکیده
  «هایکو» یکی از کوتاه­ترین انواع گونه­های شعری است. این نوعِ ادبی، مهم­ترین قالب شعریِ ادبیّات ژاپن محسوب می­شود و قدمتی چندصدساله دارد. هایکو نیروی نهفته در خود را از عرفان، تأمل در احوال ...  بیشتر
نقد و بررسی تکرارهای هندسی در شعر «أمل دنقل»
نقد و بررسی تکرارهای هندسی در شعر «أمل دنقل»

سمیرا فراهانی؛ شهریار نیازی؛ ابوالحسن امین مقدسی؛ حسن مقیاسی

دوره 14، شماره 2 ، مرداد 1401، ، صفحه 1-21

https://doi.org/10.22059/jalit.2020.303107.612214

چکیده
  به باور صورت­گرایان تکرارهای کلامی و نحوه حضور آنها در ساختمان شعر، فرم هنری و زیبایی­ شناسیک متون شعری را به وجود می­ آورد که در برجسته ­سازی کلام تأثیر به سزایی دارد. در متون ادبی انتخاب واژگان ...  بیشتر
کاربست نظریه نشانه‌شناسی مایکل ریفاتر در تحلیل قصیده «خُذ وردةَ الثَّلج خُذ القیروانیة» سعدی یوسف
کاربست نظریه نشانه‌شناسی مایکل ریفاتر در تحلیل قصیده «خُذ وردةَ الثَّلج خُذ القیروانیة» سعدی یوسف

فاطمه تنها؛ مهین حاجی زاده؛ ابوالحسن امین مقدسی؛ عبدالاحد غیبی

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jalit.2020.301462.612200

چکیده
  رهیافت نشانه­شناسی مایکل ریفاتر یکی از رویکردهای نقد ادبی دوران معاصر است که بر ساختارگرایی و واکنش خواننده متکی است و در پیِ بررسی ارجاع نشانه­ها به یکدیگر در درونِ متن برای ایجاد شبکه­ای به­هم ...  بیشتر
واکاوی تطبیقی شعر «لحظات میتة» از ودیع سعادة و «چیزی بگو، از عشق...» از حافظ موسوی (بر اساس نظریۀ نشانه‌شناسی رولان بارت)
واکاوی تطبیقی شعر «لحظات میتة» از ودیع سعادة و «چیزی بگو، از عشق...» از حافظ موسوی (بر اساس نظریۀ نشانه‌شناسی رولان بارت)

هدیه قاسمی فرد؛ ناصر زارع

دوره 14، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 1-25

https://doi.org/10.22059/jalit.2021.324983.612397

چکیده
  نشانه‌شناسی به عنوان یکی از شاخه‌های نسبتاً جدید معرفت بشری در پی آن است تا با تکیه بر متن و  رمزگشایی نشانه‌ها و چگونگی کارکرد آن‌ها، افق‌هایی نو از متن را به روی مخاطب بگشاید. اشعار روایی «ودیع ...  بیشتر
مستویات النصّ المیتاسردی عند أمیر تاج السر (روایة «صائد الیرقات» وروایة «طقس» نموذجاً)
مستویات النصّ المیتاسردی عند أمیر تاج السر (روایة «صائد الیرقات» وروایة «طقس» نموذجاً)

حسین طرفی؛ علی خضری؛ رسول بلاوی؛ محمد جواد پورعابد

دوره 14، شماره 4 ، بهمن 1401، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jalit.2021.300871.612195

چکیده
  کثرت وتعدّدت الدراسات حول التناص الأدبی، وهی بحوث تحتاج إلى مراجعة النصوص السابقة وبدراسة أسلوبیة، وقد یصعب الأمر على الباحث لو حضر المؤلّف نفسه فی النصّ السردی، مما یتطلّب البحث دارسة النصّ على سیاق ...  بیشتر
تحلیل محتوایی شاخصه های پیکارسک در سه گانه محمد شکری
تحلیل محتوایی شاخصه های پیکارسک در سه گانه محمد شکری

بهروز سالمی مغانلو؛ حسین میرزایی نیا؛ حسین شمس آبادی؛ عباس گنجعلی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jalit.2022.332414.612461

چکیده
  پیکارسک یک سبک مهم در ادبیات داستانی معاصر به شمار می­ رود و نویسندگان برای بیان دیدگاه ­های خود در باره جامعه و مشکلات موجود در آن و نقد اوضاع اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و اخلاقی در آثار خود از آن استفاده ...  بیشتر
تحلیل نشانه‌شناختی قصیدة الحزن صلاح عبد‌الصبور بر اساس دیدگاه مایکل ریفاتر
تحلیل نشانه‌شناختی قصیدة الحزن صلاح عبد‌الصبور بر اساس دیدگاه مایکل ریفاتر

زینه عرفت پور

دوره 15، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22059/jalit.2023.352697.612622

چکیده
  در نشانه ­شناسی معاصر در حوزۀ مطالعات روایت‌شناسی اگر نام­ هایی چون پراپ، گریماس، تودوروف، ژنت و بارت وجود دارد، در عرصۀ شعر باید مایکل ریفاتر را یکی از نظریه‌پردازان روشمند دانست. ریفاتر در سیر ...  بیشتر
تحلیل رمان‌های مهاجرت بهاء طاهر بر پایۀ کاسموس/ نظم و خائوس/ آشوب (مطالعۀ موردی: رمان مهاجرت «عشق در تبعید» و مجموعه داستان «زمستان ترس»)
تحلیل رمان‌های مهاجرت بهاء طاهر بر پایۀ کاسموس/ نظم و خائوس/ آشوب (مطالعۀ موردی: رمان مهاجرت «عشق در تبعید» و مجموعه داستان «زمستان ترس»)

خلیل بیگ‌زاده؛ پریسا احمدی

دوره 15، شماره 2 ، خرداد 1402، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jalit.2022.342286.612544

چکیده
  آشوب از تقابل‌های دوگانۀ تولید معناست که امروزه درک درستی از علل روایت را مشخص می‌کند. لوتمان بر آن است که آشوب در تقابل با نظم است و رویکردی ویرانگرانه و سلبی به متن القاء می‌کند، در واقع این نوع از ...  بیشتر