نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• قاسم مختاری ¹
• مژگان نصیری ²

¹ دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک

² کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی از دانشگاه اراک

چکیده

حماسه، روایت ادیبانه‌ای از رشادت‌های قهرمانان در قالب سبکی فخیم است. ادبیات عربی، به دلایلی، از جمله: عدم گسترش تخیل، روی آوردن به سبک­های تقلیدی و برخوردار نبودن از ملیت واحد و جامع، با فن حماسه‌سرایی به معنای واقعی کلمه بیگانه بوده است. عدم وجود شاهکار حماسی بلند در ادبیات کهن عربی، شاعران معاصر عرب را بر آن داشت تا خلأ موجود در این زمینه را پر کنند؛ بنابراین به سرودن اشعار حماسی، از جمله حماسه­های اسلامی پرداختند. حماسه­های اسلامی، تکیه بر رخدادهای تاریخی- اسلامی دارند. این حماسه‌ها، اشعاری داستانی در قالب شعر تعلیمی­اند که تاریخ صدر اسلام و رخدادهای آن را به تصویر می‌کشند. برخی پژوهشگران توجه کلاسیک­ها به این نوع ادبی را نتیجة رویارویی با فرهنگ غرب و گسترش افکار ملی­گرایانه در جهان عرب می‌دانند؛ هر چند رخدادهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دیگری نیز در این مهم دخیل بوده­اند. یکی از برجسته­ترین حماسه­های اسلامی، حماسة «مجد الإسلام» احمد محرم است، که وی با کاربرد واژگان و ترکیب‌های قرآنی، حماسه­ای درخور توجه سروده است که بحق ناقدان لقب «الإلیاذة الإسلامیة» را بدان داده­اند. همچنین حماسه­های «دول العرب وعظماء الاسلام» احمد شوقی و «عید الغدیر» بولس سلامه، بیش از دیگر حماسه­ها درخشیدند.

کلیدواژه‌ها

• شعر معاصر عربی
• حماسه‌های اسلامی
• مجد الإسلام
• دول العرب و عظماء الإسلام
• عید الغدیر

عنوان مقاله [English]

A study of the Islamic Epics in the Contemporary Arabic Poetry

نویسندگان [English]

• Qasem Mokhtari ¹
• Mozhgan Nassiri ²

¹

²

چکیده [English]

Epic is the poetic narration of heroes' prowess and gallantry in quest of a great desire through a noble style, which has a symbolic structure. Arabic literature has not been familiar with Epic genre in its real meaning due to several reasons, including the lack of a deep imagination and insight, a tendency to adopt imitative styles, and the lack of a unique and all-inclusive nationality. Lack of a lengthy epic masterpiece in the old Arabic literature urged the contemporary Arab poets and writers to fill this gap. Therefore, they started composing epic poems, including Islamic epics. Islamic epics, which are based on the Islamic-historical events, are narrative poems in the form of didactic poetry that depict history of the early days of Islam and its events. Some researchers believe that encountering Western culture and development of nationalistic thoughts in the Arab world led classic poets to find interest in this type of literature, though other political, social and cultural events have been also effective. One of the outstanding Islamic epics is Ahmad Muharram's "Majd al-Islam", where he uses Quranic words and phrases to compose a great and remarkable epic, one which has truly come to be called by critics as "al-Elyazah al-Islamiyah ". In addition, Ahmad Shawqi's " the States of Arabs and the Great Men of Islam" and Bules Salamah's "Eid al-Ghadir" enjoy epic elements and features more than any other Islamic epic does, and so, are considered among the top Islamic epics.

کلیدواژه‌ها [English]

• Islamic epics
• Majd al-Islam
• Arab states
• Eid al-Ghadir