دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 438
بررسی و تحلیل ابعاد فرهنگی مقابله با غرب در اشعار حافظ ابراهیم و محمدرضا شبیبی
دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 75-92
چکیده
حضور غرب در شرق به‌خصوص در ابعاد فرهنگی- سیاسی مورد توجه شاعران معاصر دو حوزة فارسی و عربی قرار گرفته است تا جاییکه این مفهوم در شعر بسیاری از آنها بسامد بالایی دارد. حافظ ابراهیم و محمدرضا شبیبی ازجمله ... بیشتر
رئالیسم در داستان‌های کوتاه نجیب الکیلانی با استناد به مجموعۀ داستانی «الکابوس»
دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، ، صفحه 77-100
چکیده
«نجیب کیلانی» از جمله نویسندگان متعهد بر این باور بود که دستاوردهای هنری و ادبی باید در جهت اعتلای فرهنگ اسلامی به کار گرفته شود؛ لذا داستان نویسی به سبک واقع‌گرایانه را نوعی نیاز جهان عرب و به‌ویژه ... بیشتر
پژوهشی پیرامون اتوپیای مدرن و رویکرد آن در آثار طالب عمران نویسندة سوری
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 77-94
چکیده
تاریخ زندگی بشر گواه است که سودای نیل به سعادت فردی و اجتماعی و جامعهای دور از کاستی، همواره ذهن اندیشمندان را به خود مشغول ساخته است. آرمان شهرگرایی تا سالهای متمادی و حتی در عصر کنونی، دغدغه ... بیشتر
بررسی کنایه در تفسیر کشاف زمخشری
دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 81-100
چکیده
کنایه، یکی از فنون بلاغی است که بیشتر از مجاز و استعاره کاربرد دارد. به همین منظور بلاغیان در تعریف و تبیین اقسام آن در طول قرنها - با وجود اختلاف نظرهایی که داشتهاند – تلاشهای برجستهای کرده ... بیشتر
ترکیب عددی اصلی در فارسی و عربی
دوره 3، شماره 2 ، آبان 1390، ، صفحه 83-98
چکیده
در حوزة دستور مقابله‌ایِ فارسی و عربی و از مقایس? مباحث عدد و معدود در هر دو زبان معلوم میشود که یک ترکیب عددی، یا دو رکنی (بسیط) است یا سه رکنی (دارای رابط شمارشی یا واحد شمارش در فارسی و اسم مقدار در عربی). ... بیشتر
تکنیک نقاب در قصیدة «المسیح بعد الصلب» بدر شاکر السیاب
دوره 3، شماره 1 ، مرداد 1390، ، صفحه 85-114
چکیده
گرایش به بیان غیر مستقیم – به جای تعبیر واضح - از بارزترین ویژگی‌های شعر معاصر عربی است. شاعر معاصر برای دست‌یافتن به این هدف از ابزارهای گوناگونی بهره می‌برد و تکنیک نقاب یکی از آنهاست. قصیدة «المسیح ... بیشتر
مثل های کهن ایرانی در کتاب «التمثیل و المحاضرة» ثعالبی
دوره 5، شماره 1 ، تیر 1392، ، صفحه 85-104
چکیده
کتاب «التمثیل و المحاضرة»، نوشتة ابومنصور ثعالبی (429-350هـ..ق) یکی از کتابهای درخشان به زبان عربی است که به دلیل اشتمال بر گوشههایی از مثل‌ها و حکمت‌های کهن ایرانی در نوع خود کم نظیر است. در ... بیشتر
تحلیل مفهوم مرگ در شعر بسام حجار با تکیه بر الگوی نشانه‌شناسی پیرس
دوره 14، شماره 2 ، مرداد 1401، ، صفحه 85-106
چکیده
نشانه‌شناسی به تحلیل ارتباط نشانه‌ها و دلالت‌ها و نحوۀ شکل‌گیری آنها می‌پردازد و نشانه‌شناسی ادبی در پی کشف ناشناخته‌های جهان درون متن از طریق واکاوی نشانه‌های زبانی و فهم ارتباطات معنایی میان ... بیشتر
بررسی جلوه‌های ادبیات کارناوال گرای باختینی در رمان لعبة النسیان
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 85-105
چکیده
کارناوال، کانون پویای روحیه جدال گری شادمانه و آزادیخواهی هنجارشکن مردمی، همواره در رویارویی با مطلق اندیشی های اقتدارگران و هرگونه موقعیت محدودیت آفرین، خودنمایی میکند. بازنمود ادبیاتیِ ... بیشتر
تأثیر پذیری جواهری از گرایشهای شعری غالب در دورة عباسی
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 87-110
چکیده
جواهری، بزرگترین شاعر کلاسیک معاصر عراق، در سال 1900 در نجف اشرف، در خانواده‌ای فرهیخته و صاحب علم و ادب دیده به جهان گشود. محیط علمی و فرهنگی نجف، شرایط علمی و ادبی حاکم بر خانه و ذوق و نبوغ ادبی شاعر باعث ... بیشتر
بررسی و تحلیل رمان اعجام سنان انطون بر پایۀ نظریۀ گریماس
دوره 15، شماره 2 ، خرداد 1402، ، صفحه 87-106
چکیده
روایت‌شناسی یکی از شاخه‌های نقد ادبی است که به بررسی روایت‌های داستانی می‌پردازد. ولادیمیر پراپ و بعد از او گریماس در این زمینه بررسی‌هایی داشتهاند؛ گریماس معتقد بود که داستان‌ها و روایت‌ها با ... بیشتر
بررسی شخصیت مسیح (ع) در شعر خلیل حاوی
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 89-112
چکیده
به کار گیری اسطوره در شعر شاعران عرب سابقة طولانی دارد، اما شاعران معاصر با اثر پذیری از ادبیات غرب، اسطوره‌ها را به شیوه‌ای متفاوت و در قالب‌هایی نو به کار گرفتند و از آن در تعبیر از مقاصد و اغراض گوناگون ... بیشتر
السخریّة فی شعر إبراهیم طوقان
دوره 6، شماره 1 ، تیر 1393، ، صفحه 89-108
چکیده
تعتبر السخریّة طریقاً فی تصویر حقائق الـمجتمع غیر أنّها طریق غیر صریح؛ إذ هی مزیج بالضحک و الـمزاح، لکن یکمن وراء هذا الضحک، تفکیر و تدبّر عمیق و صراخ یوقظ الإنسان من السبات و الغفلة. و بناء علی هذا، فإنّ ... بیشتر
نقد و بررسی نحو سنتی و نحو جدید
دوره 6، شماره 2 ، بهمن 1393، ، صفحه 89-108
چکیده
پیچیدگی‌های نحو و آراء متفاوت نحویان، از نخستین قرنهای انتشار زبان عربی، آموزش نحو را با مشکلاتی مواجه ساخته است، به همین جهت بسیاری از صاحب نظران با طراحی مدلهای نو و تألیف آثار جدید، سعی کرده‌اند ... بیشتر
واکاوی ساحت‌های وجودی پست‌مدرن در نمایشنامۀ «ابن الرومی فی مدن الصفیح» اثر عبدالکریم برشید
دوره 14، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 89-107
چکیده
فراداستان از برجسته‌ترین اشکال ادبی در ادبیات پست‌مدرن محسوب میشود. در این میان ویژگی وجودشناسی در فراداستان این امکان را فراهم میآورد تا به مسائل فلسفی-وجودی با رویکردی پسامدرن و بدون نظم در طرح ... بیشتر
تأملی در «المقصد الأقصی فی ترجمة المستقصی» تألیف حسین بن حسن خوارزمی کبروی (قرن نهم)
دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 91-110
چکیده
در فهرست منابع و سیره پژوهی، متأسفانه نامی از کتاب «المستقصی» نگاشتۀ نیمۀ دوم قرن ششم از ابوالکرم عبدالسلام محمد بن حسن بن علی الحجی الفردوسی الاَنْدَرَسفانی ، به چشم نمی‌خورد و با آنکه جدّ و ... بیشتر
تحلیل سبکی واژگان دیوان سماء فی خوذة از عدنان الصائغ
دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 91-113
چکیده
بررسی واژگان شعر از جمله رویکردهایی است که به منظور متمایز ساختن نوشتار و سبک شاعر استفاده میشود و در کنار دیگر لایههای سبکشناسی یعنی نحوی، بلاغی و آوایی نقش مهمی در تبیین شیوه بیان فرد، عصر ... بیشتر
جدلیة الأنا والآخر فی روایة العشاق لرشاد أبوشاور
دوره 14، شماره 4 ، بهمن 1401، ، صفحه 91-112
چکیده
لقد عانى الروائی الفلسطینی المقاوم رشاد أبوشاور آلام الفلسطینیین ورزح تحت نیر الاحتلال الإسرائیلی، ولم یدّخر جهداً فی النضال ضد الآخر العدوّ الإسرائیلی المحتلّ حیث ترسم راویته «العشاق» جدلیة ... بیشتر
سَلم خاسر و نوآوری در شعر عربی
دوره 4، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 93-104
چکیده
سلم بن عمرو خاسر، شاعر عصر نخست عباسی در بصره به دنیا آمد. وی شاگرد و راوی اشعار بشّار بن بُرد بود. او را خاسر نامیدند، زیرا نسخه‌ای از قرآن را فروخت تا دیوان شعری بخرد. دلایل دیگری نیز برای این لقب وی گفته ... بیشتر
پایداری و ناپذیرایی در شعر محمود درویش و موسوی گرمارودی
دوره 4، شماره 3 ، آبان 1391، ، صفحه 95-116
چکیده
ادبیات تطبیقی یکی از مهم‌ترین مباحثی است که امروزه با اهداف و حوزة فعالیت خود توانسته است توجّه پژوهشگران را به خود جلب کند. مطالعة شباهت‌ها و تفاوت‌های فرازمانی و فرافرهنگی جزو حوزه‌های پژوهش تطبیقی ... بیشتر
استعاره مفهومی در خوانش اگزیستانسیالیستی مفاهیم آزادی و مرگ در اشعار خلیل حاوی
دوره 15، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 99-113
چکیده
یکی از مباحث اساسی زبان‌شناسی‌شناختی استعاره مفهومی است که بر اساس آن یک حوزه مفهومی ناشناخته و انتزاعی با تطبیق با مفاهیم شناخته‌شده و ملموس در ذهن انسان قابل درک می‌گردد که این مفاهیم شناخته‌شده ... بیشتر
دراسة أسلوبیة مقارنة لقصیدتی أفسانه لنیمایوشیج وغریب علی الخلیج لبدر شاکر السیاب(بیان أوجه التشابه والخلاف وظرائف أسلوبهما)
دوره 4، شماره 2 ، مرداد 1391، ، صفحه 109-154
چکیده
هناک تشابهات کثیرة بین قصیدة «أفسانه» لنیما و«غریب علی الخلیج» للسیاب، وذلک رغم الاختلافات الموجودة التی تؤدّی إلی استقلال کلّ منهما عن الآخر. ومن أوجه التشابه الوحدة الأسلوبیّة التی تعدّ بمثابة قنطرة ... بیشتر
مقایسة تحلیلی مقامات حریری با مقامات سیوطی
دوره 3، شماره 3 ، بهمن 1390، ، صفحه 113-134
چکیده
بی‌شک مقامه از جمله فنونی است که ریشه در تاریخ کهن ادب عربی دارد و از بدو ظهور تا به امروز نویسندگان و کاتبانی نامور و شهیر در این فن ظاهر شده وقدرت و مهارت خود را در این زمینه به نمایش گذاشته‌اند. از جملة ... بیشتر
چارچوبی نظری برای داوری در باب اخذ در شعر: بر مبنای نظریه نظم عبدالقاهر جرجانی و نظریه فرمالیسم روسی
دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 61-80
چکیده
این مطالعه میکوشد چارچوبی نظری برای داوری در باب وقوع اخذ در شعر طرح کند. پرسش این است که با چه معیاری میتوان حکم به وقوع اخذ در شعر متأخر از شعر متقدّم داد و با چه روشی میتوان نحوۀ این اخذ را ارزیابی ... بیشتر
مضامین فمینیستی در آثار میرال الطحاوی (مطالعه مورد پژوهانه سه رمان الخباء، الباذنجانة الزرقاء و بروکلین هایتس)
دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 69-91