نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زبان و ادبیات عربی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.

چکیده

جنبش فمینیسم در قرن نوزدهم به دنبال مبارزات زنان اروپایی برای به ­دست آوردن آزادی‌های بیش‌تر و حقوق مدنی ایجاد شد و به­ تدریج گسترۀ بیش‌تری یافت. این جنبش و تبعات آن مانند هر دگرگونی دیگری، به ­ادبیات نیز راه پیدا کرد و نویسندگان و شاعران دغدغه­ مند در آثار خود، به فراخور حال خود، به طرح مسائل زنان و حمایت از حقوق آن‌ها پرداختند. یکی از این نویسندگان، علی بدر رمان­نویس عراقی است که در رمان­های خود از جمله رمان «شتاء العائلة» به­ مشکلات و مسائل زنان  می­پ ردازد. در این پژوهش، رمان «شتاء‌العائله» با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و  بر­مبنای گرایش اول نقد فمینیستی یعنی جلوۀ زنان در آثار مردان، بررسی شده ­است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که علی بدر در کنار برجسته­ کردن نقش زن و  ویژگی­ های زنانۀ او، جامعۀ مردسالار را نیز به­ طور غیر مستقیم به­ چالش­ می­ کشد. او از طریق ترسیم دو شخصیت زنانه (عمه و برادرزاده)،از یک سو می­ کوشد محدودیت­ های زنان را در کشور عراق در دهۀ شصت و هفتاد به ­تصویر کشد و از سوی دیگر در جریان حوادث رمان، از زنان و حقوق زنان دفاع ­نماید و بر تحصیل و آموزش دختران و زنان، استقلال زنان و قدرت زنانه تأکید­ کند و از همه مهم ­تر، علی بدر در این رمان، بی­ هویتی زنان و دگرجنس­ خواهی اجباری را در فضای جامعۀ مردسالار عراق، زیر سؤال می­ برد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Reading on the Novel of " The Family’s Winter " by Ali Badr with a Feminine Approach

نویسندگان [English]

  • Zineh Erfatpour
  • Zahra Eivari

Department of Arabic Language and Literature, Institute of Human Sciences and Cultural Studies. Tehran. Iran

چکیده [English]

The feminism movement was created in the 19th century following the struggles of European women to gain more freedoms and civil rights, and it gradually became more widespread. This movement and its consequences, like any other transformation, found their way into literature, and concerned writers and poets in their works, according to their situation, raised women's issues and supported their rights. One of these writers, Ali Badr, is an Iraqi novelist who deals with the problems and issues of women in his novels, including The Family's Winter In this research, The Family's Winter has been analyzed with a descriptive-analytical method based on the first trend of feminist criticism, which is the prominence of women in men's works. The research results indicate that Ali Badr, along with highlighting the role of women and her feminine characteristics, also indirectly challenges the patriarchal society. He tries by drawing two female characters (aunt and nephew), on the one hand, to depict the limitations of women in Iraq in the 1960s and 1970s, and on the other hand, during the events of the novel, he defends women and women's rights and emphasizes the education and training of girls and women, women's independence and women's power, and most importantly, Ali Badr in this novel, undermine the anonymity of women and forced heterosexuality in the atmosphere of patriarchal Iraqi society

کلیدواژه‌ها [English]

  • Feminist criticism
  • Feminist components
  • patriarchal system
  • Ali Badr
  • The Family's Winter
آبوت، پاملا؛ والاس، کلر ( ۱۳۸0)، جامعه شناسی زنان. ترجمۀ منیژه نجم عراقی، تهران، نشر نی.
بدر، علی (2007) ، شتاءالعائلة، بغداد، دار الشؤون الثقافیة.
بنت، اندرو؛ رویل، نیکولاس (۱۳۸۸)، مقدمه­ای بر ادبیات نقد و نظریه، ترجمۀ احمد تمیم داری، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
پاینده، حسین (1382)، گفتمان نقد- مقالاتی در نقد ادبی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
تانگ، رزمری (۱۳۹۱)، درآمدی جامع بر نظریه­های فمنیستی. ترجمۀ منیژه عراقی. چاپ دوم، تهران، نشر نی.
تایسن، لیس (۱۳۸۷)، نظریه‌های نقد ادبی معاصر. ترجمۀ مازیار حسین زاده و فاطمه حسینی ، تهران: نگاه امروز.
دوبووار، سیمون (1388)، جنس دوم، ترجمۀ قاسم صنعوی، چاپ دوم، تهران، توس.
رابینز، روت (۱۳۸۹)، فمنیسم­های ادبی، ترجمۀ احمد ابو محبوب، تهران، انتشارات افراز.
روباتام، شیلا (1385)، زنان در تکاپو ، فمنیسم و کنش اجتماعی، ترجمۀ حشمت الله صباغی. تهران، نشر و پژوهش شیرازه.
سلدن، رامان؛ ویدوسون، پیتر (1377): راهنمای نظریۀ ادبی معاصر، ترجمۀ عباس مخبر، چاپ دوم، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کست، ورنا ( 1394)، تقدیر زنان، ترجمۀ ساره سرگلزایی، چاپ ششم، تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ زندگی.
لافین، جانیس ( 1389)، زنان و نظریۀ اجتماعی و سیاسی، ترجمۀ حمیرا مشیر زاده ، تهران، شیرازه.
       لایت، آلیسون (1382)، بازگشت به ماندرلی، رمان­های عشقی، جنسیت زنانه و طبقه اجتماعی، در سلسله پژوهش­های گرد آوری شده در کتاب زن و ادبیات، گزینش و ترجمۀ منیژه نجم عراقی؛ مرسده صالح پور و نسترن موسوی.  تهران، چاپ اول،  صص 199- 163.
موران، برنا (1389)، نظریه های ادبیات و نقد، ترجمۀ ناصر داوران، تهران، مؤسسه انتشارات نگاه.
هام، مگی و سارا گمبل (۱۳۸۲)، فرهنگ نظریه‌های فمینیستی، ترجمۀ فیروز مهاجر و دیگران، تهران، توسعه.
Abbott, Pamela; Wallace, Claire (2008), Sociology of Women. Translated by Manijeh Najm Iraqi, Tehran, Ney Publishing. [In Persian].
Badr, Ali (2007), Shata al-Aaila, Baghdad, Dar al-Shashah al-Thaqafiyyah. [In Arabic].
Bennett, Andrew; Royle, Nicholas (2008), an introduction to the literature of criticism and theory, translated by Ahmed Tamim Dari, Tehran, Research Institute of Cultural and Social Studies. [In Persian].
Du Beauvoir, Simon (2008), Second Genus, translated by Qasim Sanavi, second edition, Tehran, Tos. [In Persian].
Ham, Maggie and Sarah Gamble (2003), Culture of Feminist Theories, translated by Firouz Mohajer and others, Tehran, Toseah. [In Persian].      
Kast, Verna (2014), Women's Valor, translated by Sara Sargolzaei, 6th edition, Tehran, Farhang Zendih Foundation Publications. [In Persian].
Lafin, Janice (2009), Women and Social and Political Theory, translated by Hamira Moshirzadeh, Tehran, Shiraz. [In Persian].
Light, Alison (2012), Return to Manderley, romance novels, female gender and social class, in the series of researches collected in the book Women and Literature, selection and translation of Manijeh Najm Iraqi; Mersedah ​​Salehpour and Nastern Mousavi. Tehran, first edition, pp. 163-199. [In Persian].
Moran, Barna (2010), Theories of Literature and Criticism, translated by Nasser Davaran, Tehran, Negah Publications Institute.[In Persian].
Payandeh, Hossein (2003), Discourse of Criticism - Essays in Literary Criticism, Tehran: Printing and Publishing Organization of the Ministry of Culture and Islamic Guidance. [In Persian].
Robatam, Sheila (2015), Women in Struggle, Feminism and Social Action.Translated by Heshmatullah Sabbaghi. Tehran, Shirazeh publishing and research. [In Persian].
Robbins, Ruth (2010), Literary feminisms, translated by Ahmad Abu Mehboob, first edition, Tehran, Afraz Publishing House. [In Persian].
Selden, Raman; Widdowson, Peter (1998): A Guide to Contemporary Literary Theory. Translated by Abbas Mokhbar, second edition, Tehran, Ministry of Culture and Islamic Guidance. [In Persian].
Tang, Rosemary (2011), a comprehensive introduction to feminist theories. Manijeh Iraqi translation. 2nd edition, Tehran, Ney publishing house. [In Persian].
Tysen, Lis (2008), Theories of Contemporary Literary Criticism. Translated by Maziar Hosseinzadeh and Fatemeh Hosseini, Tehran: Today's view. [In Persian].