امید جهان بخت لیلی؛ شهرام دلشاد
چکیده
خاطرات از گونههای روایی مدرن است و از ظرفیتهای قابل توجه روایی برخوردار میباشد. در این آثار، روایت با شاکلهها و فرمهای مخصوصی به کار میرود و از جهات مختلف قابل مقایسه با نوع برتر گونههای ...
بیشتر
خاطرات از گونههای روایی مدرن است و از ظرفیتهای قابل توجه روایی برخوردار میباشد. در این آثار، روایت با شاکلهها و فرمهای مخصوصی به کار میرود و از جهات مختلف قابل مقایسه با نوع برتر گونههای روایی- داستانی یعنی رمان است. جستار حاضر بر آن بوده تا با کاربست روش توصیفی- تحلیلی با برشمردن سه مؤلفه مهم روایت در ژانر خاطره یعنی «استفاده از من روایی»، «برجستهسازی راوی به جای قهرمان-پروری» و «افزایش حجم توصیفات به جای رویدادها و حوادث»، چگونگی خروج روایت از این قاعده مرسوم را در کتاب مذکرات احمد بنبُله، مبارز مشهور الجزایری مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد. گفتنی است که هر یک از ژانرهای مختلف داستانی از مختصات خاص روایی برخوردارند و استعارۀ مختصات دیگر ژانرها در خاطره در ضمن پژوهشهای بینارشتهای قابل تحلیل است. در واقع در دوره معاصر با بررسی تداخل ژانرها عاریتگرفتن ویژگیهای یک ژانر و سبک ادبی در نوع ادبی دیگر، قضیهای پرکاربرد در راستای در هم شکستن مرزها و خطوط میان انواع جلب توجه میکند و در این بین خاطره نیز ویژگیهای روایی دیگر ژانرها را به عاریت میگیرد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که روایت در خاطرات احمدبنبله از ساختار متعارف آن فراتر رفته و به سمت شاکله رمان در روایت و حماسه حرکت کرده و این تَرانَهِش به دلیل پویایی شخصیت، مضمون مبارزه و کوتاهی زمان در خاطره است.