نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، ایران

2 گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، ایران

چکیده

خاطرات از گونه‌های روایی مدرن‌ است و از ظرفیت‌های قابل توجه روایی برخوردار می‌باشد. در این آثار، روایت با شاکله‌ها و فرم‌های مخصوصی به کار می‌رود و از جهات مختلف قابل مقایسه با نوع برتر گونه‌های روایی- داستانی یعنی رمان است. جستار حاضر بر آن بوده تا با کاربست روش توصیفی- تحلیلی با برشمردن سه مؤلفه مهم روایت در ژانر خاطره یعنی «استفاده از من روایی»، «برجسته‌سازی راوی به جای قهرمان-پروری» و «افزایش حجم توصیفات به جای رویدادها و حوادث»، چگونگی خروج روایت از این قاعده مرسوم را در کتاب مذکرات احمد بن‌بُله، مبارز مشهور الجزایری مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد. گفتنی است که هر یک از ژانرهای مختلف داستانی از مختصات خاص روایی برخوردارند و استعارۀ مختصات دیگر ژانرها در خاطره در ضمن پژوهش‌های بینارشته‌ای قابل تحلیل است. در واقع در دوره معاصر با بررسی تداخل ژانرها عاریت‌گرفتن ویژگی‌های یک ژانر و سبک ادبی در نوع ادبی دیگر، قضیه‌ای پرکاربرد در راستای در هم شکستن مرزها و خطوط میان انواع جلب توجه می‌کند و در این بین خاطره نیز ویژگی‌های روایی دیگر ژانرها را به عاریت می‌گیرد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که روایت در خاطرات احمدبن‌بله از ساختار متعارف آن فراتر رفته و به سمت شاکله رمان در روایت و حماسه حرکت کرده و این تَرانَهِش به دلیل پویایی شخصیت، مضمون مبارزه و کوتاهی زمان در خاطره است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Rebellion of narrative in the book of memoirs of Ahmad Ibn Bulleh (an approach to the extra-normative features of narration in memoir writing)

نویسندگان [English]

  • omid jahanbakht layli 1
  • Shahram Delshad 2

1 Assistant Professor of the Department of Arabic Literature, Arabic Literature Group, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan. Rasht. Iran.

2 Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Iran

چکیده [English]

Memoirs are modern narrative types and have significant narrative capacities. In these works, narration is used with special shapes and forms, and in many ways it is comparable to the superior type of narrative-story types, i.e. novels. The present essay aims to use the descriptive-analytical method by enumerating three important components of narrative in the genre of memory, i.e. "the use of the narrative self", "emphasis on the narrator instead of the hero-cultivation" and "increasing the volume of descriptions instead of events and incidents". ", to measure and evaluate how the narrative departs from this conventional rule in the book of Memoirs of Ahmed Benbouleh, a famous Algerian fighter. It should be mentioned that each of the different narrative genres have specific narrative coordinates and the metaphor of the coordinates of other genres in memory can be analyzed in interdisciplinary researches. In fact, in the contemporary era, by examining the interplay of genres, borrowing the characteristics of one genre and literary style in another literary type, a widely used case in the direction of breaking the borders and lines between genres, draws attention, and in the meantime, memory is also It borrows the narrative features of other genres. The findings of the research show that the narrative in Ahmed Benblah's memoirs has gone beyond its conventional structure and moved towards the form of a novel in narrative and epic, and this song is memorable because of the dynamics of the character, the theme of struggle, and the shortness of time.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Narration
  • Hero
  • Ahmad Ibn Boulah
  • Memoirs
  • Algerian Revolution
  • Interference of Genres
أحمد بن­بُله. (بی­تا)، مذکرات، ترجمة العفیف الأخضر، بیروت، دار الآداب.
استنفورد، مایکل (1379)، فلسفة تاریخ، رابطۀ تاریخ، فلسفه و علوم اجتماعی. ترجمۀ حسینعلی نوذری. تهران، طرح نو.
اشرف، احمد (1388)، «تاریخ، خاطره، افسانه»، مجلۀ بخارا، شمارۀ 71، صص 179-192.
ایروانی، محمدرضا (1391)، بر سمند خاطره. تهران، بنیاد حفظ و آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
أیوب، محمد (2001)، الزمن و السرد القصصی فی الروایة الفلسطینیة المعاصرة بین 1973-1994، ط.1، بی­جا، دار السندباد للنشر و التوزیع.
بی‌نیاز، فتح ا‌الله (1387)، درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت‌شناسی. تهران، افراز.
پک، جان (1381)، شیوۀ تحلیل رمان، ترجمۀ احمد صدارتی، چاپ دوم، تهران، مرکز.
تولان، مایکل (1383)، درآمدی نقادانه زبان­شناختی بر روایت، ترجمۀ ابوالفضل حرّی، تهران، بنیاد سینمایی فارابی.
داد، سیما (1371)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید.
راضی، زکی عباس. (2018)، أسالیب السَّرد فی سیرة فدوى طوقان رحلة جبلیة رحلة صعبة؛ جامعة القادسیة - کلیة التربیة.
رضوانیان، قدسیه (1394)، از سرگذشت نویسی به داستان‌نویسی. مازندران، انتشارات دانشگاه مازندران.
زیتونی، لطیف (2002)، معجم مصطلحات نقد الروایة، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون.
سنگری، محمدرضا و محمدرضا ایروانی (1390)، «پژوهشی درباره خاطره‌نویسی». حافظ. ش 86. صص 24 ـ31.
متز، کریستین. (1376)، نشانه­شناسی سینما، ترجمۀ روبرت صفاریان، تهران، رسالت.
موسوی­نیا، سید حسین. (1394)، خاطره و داستان، دو جهان متفاوت و مرتبط، مجلۀ ادبی و هنری شهرستان ادب.
Ahmad Ben-Bolah (n. d.), Muzhkarat, translated by Al-Afif Al-Akhdar, Beirut: Dar Al-Adab. [In Arabic].
Ashraf, A. (2008). "History, Memory, Legend", Bukhara Journal, No. 71, pp. 179-192. [In Persian].
Ayoub, M. (2001), Time and Al-Sard Al-Qassasi in Contemporary Palestinian Fiction Between 1973-1994, vol. 1, (S. L): Dar Al-Sandbad Lelanshar and Al-Tawzee. [In Arabic].
Biniyaz, F. (2008). An introduction to story writing and narratology. Tehran: Afraz. [In Persian].
Dodd, S. (1992), Dictionary of Literary Terms, Tehran: Marvarid. [In Persian].
Irvani, M. (2011). On memory Tehran: Foundation for the preservation and publication of sacred defense values. [In Persian].
Metz, Christian (1997), Semiotics of Cinema, translated by Robert Safarian, Tehran: Resalat. [In Persian].
Mousavinia, Seyyed Hossein (2014), memory and story, two different and related worlds, literary and artistic magazine of Adab city. [In Persian].
Peck, J. (2008), The Method of Analyzing a Novel, translated by Ahmad Tsederani, second edition, Tehran: Center. [In Persian].
Razi, Z. (2018), The methods of al-Sard in the biography of Fadavi Tuqan, Jabaliya Jabaliyah Al-Qadisiya University - College of Education. [In Arabic].
Rezvanian, Q. (2014). From biography writing to story writing. Mazandaran: Mazandaran University Press. [In Persian].
Sangri, M. and Irvani, M. (2013). "Research on Memoir Writing". Hafez Sh86. pp. 24-31. [In Persian].
Stanford, M. (2000), Philosophy of history, relationship between history, philosophy and social sciences. Translated by Hossein Ali Nowzari. Tehran: New design. [In Persian].
Tolan, M. (2004), A Linguistic Critical Introduction to Narration, translated by Abolfazl Harri, Tehran: Farabi Cinema Foundation. [In Persian].
Zaitouni, L. (2002), Dictionary of Narratives of the Novel, Beirut: Lebanese School of Publishers. [In Arabic].