زهرا فرید؛ رقیه رستم پور
چکیده
نقد ساختارگرا یکی از شاخه های نقد متون ادبی به شمار میرود که در آن به کشف ساختارها و رابطه میان اجزاء و قوانین پرداخته می شود. یکی از پایه گذاران این مکتب «رولان بارت» (Roland Barthes) (1915-1980) اهل ...
بیشتر
نقد ساختارگرا یکی از شاخه های نقد متون ادبی به شمار میرود که در آن به کشف ساختارها و رابطه میان اجزاء و قوانین پرداخته می شود. یکی از پایه گذاران این مکتب «رولان بارت» (Roland Barthes) (1915-1980) اهل فرانسه است. او مدلی را تحت عنوان «رمزگان پنجگانه» برای تحلیل ارائه داده که به تشخیص و کشف لایه های کُنشی، معمایی، ضمنی، فرهنگی و نمادین متن می انجامد. با استفاده از این رمزگان میتوان نشانهها را به واحدهای معنادار تبدیل کرد و به درک ارتباط میان دال و مدلول رسید. این مقاله بر آن است که بر اساس روش توصیفی- تحلیلی رمزگان های پنجگانه در رمان «حب بلامقاومة» اثر«لیلی عیتاوی» نویسنده معاصر لبنانی را استخراج و رمزگشایی کند و با بررسی آنها به دال مرکزی داستان دست یابد. این رمان با استفاده از هر پنج رمزگان مفهوم مقاومت و عشق را به عنوان دال مرکزی طرح کرده و قهرمانان اصلی داستان را به عنوان نماد روحیه شهادت طلبی و مشتاق رسیدن به عشق حقیقی معرفی کرده است. همچنین داستان با هماهنگی در ساختار و محتوا، گاه به بیان ضمنی ارزش ها و ایدئولوژی شخصیت های جهادگر، در قالب گفتگوها و یا توصیف های غیرمـستقیم پرداخته و در این میان، دوگانه حق و باطل را نیز از خلال وجوه خصـلت های متعارض میان شخصیت های مثبت و منفی، رقم زده است. نگاه مطلق گرای نویسنده به شخصیت ها باعث ایجاد شخصیت های نمادین در داستان شده و طرح معماهای کوچک و بزرگ و پاسخ دادن به آنها در طول داستان نیز، به پیشبرد حوادث کمک کرده است.
