نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار در رشتة زبان و ادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

مسألة برتری شعر یا نثر و سخن دربارة هریک، مسألة تازه­ای نیست، بلکه همزمان با پیدایش دانش­های زبانی، یعنی: نحو، بیان و بلاغت مطرح گردید و به عنوان مشکلی حل نشدنی تاکنون باقی مانده است. بطور کلی ادبا و اندیشمندانی که به این موضوع پرداخته­اند به دو دسته تقسیم می­شوند: گروهی طرفدار نظم یا شعرند و گروه دیگر طرفدار نثر. در این میان گروه سومی نیز وجود دارد که دیدگاه منصفانه­ای داشته و تاکید دارند که این برتری از پایه و اساس لزومی ندارد و روا نیست چنین کاری انجام پذیرد.
به هر روی هرگز نمی­توان حکم به برتری قطعی یکی بر دیگری یا ناتوانی یکی از آن دو در مقایسه با دیگری داد؛ زیرا بن­مایة نظم و نثر یکی است، اما می­توان گفت که شعر، هنر انتقال احساس از طریق کلام موزون است همانگونه که نثر، هنر انتقال اندیشه از طریق کلام منثور است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Which is the Superior form, Prose or Poetry? A Comparative Study of the Polemic in Persian and Arabic Literatures

نویسنده [English]

  • Hossein Shamsabadi

Associate professor in Hakim Sabzevari University

چکیده [English]

This article answers an old controversial question which asks whether poetry is better or prose. This question has been raised since such subjects as grammar, oratory, rhetoric, etc. appeared. No definite resolution has yet been reached. Generally speaking authors, critics, and thinkers have divided among themselves into two groups. The first group defends verse or poetry. The second group defends prose. However there has appeared another third group which takes sides with none of these first two groups and says that a fair middle approach should be taken.
It is impossible to deliver a final verdict and decide which one is better or which one is deficient, because prose and poetry are essentially the same where poetry acts as a medium that translates feeling and passion through rhythm and words and prose uses language to impart ideas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • literature
  • Language
  • Criticism
  • Verse
  • Poetry
  • Prose
نهج البلاغه
براون، ادوارد، تاریخ ادبیات ایران، ترجمة غلامحسین صدری افشار، انتشارات مروارید، چ سوم، 1366.
توحیدی، أبو حیان، الإمتاع والـمؤانسة، به تحقیق؛ أحمد أمین وأحمد الزِّین، بیروت، دار مکتبة الـحیاة، بی­تا.‏
توحیدی، أبو حیان، المقابسات، به تحقیق؛ محمد توفیق حسین، بیروت، انتشارات دار الآداب، 1989م.‏
خطیبی، حسین، فن نثر در ادب فارسی، تهران، انتشارات زوار، چاپ چهارم، 1390.
خفاجی، ابن سنان، سر الفصاحة، شرح و تصحیح: عبد المتعال الصعیدی، مصر، انتشارات محمد علی صبیح، 1969م.
رستگار فسایی، منصور، انواع نثر فارسی، تهران، انتشارات سمت، چاپ سوم، 1391.
زرین کوب، عبد الحسین، ارسطو وفن شعر، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1369 .
شفیعی کدکنی، محمدرضا، موسیقی شعر، تهران، نشرآگاه، 1376.
شفیعی کدکنی، محمدرضا، صور خیال در شعر فارسی، تهران، نشرآگاه، چ هفتم، 1378.
صفا، ذبیح الله، گنج سخن، تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1357.
قلقشندی، أبو العباس أحمد بن علی، صبح الأعشی فی صناعة الانشا، جزء نخست، مصر، وزارة الثقافة و الارشاد القومی، بی تا.
القرطاجنی، حازم، منهاج البلغاء وسراج الأدباء، به تحقیق: محمد الـخوجة، بیروت، انتشارات دار الغرب الإسلامی، چ 3، 1986.
گلبن، محمد، بهار و ادب فارسی، تهران، امیرکبیر، ج 1، چاپ 1، 1370.
ناتل خانلری، پرویز، وزن شعر فارسی، تهران، انتشارات توس، چ 2، 1367.
همایی، جلال الدین، صناعات ادبی، تهران، موسسه مطبوعات علمی، بی تا.