نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی دانشگاه کاشان

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات عربی دانشگاه کاشان

چکیده

علی­رغم اینکه زندگی شاعران صعالیک جاهلی، آمیزه‫ای از آوارگی و تنگدستی است، همواره زندگی عیّاری را ترجیح‌داده، بر اصول آن پای فشرده و بر جلوه‫هایش بالیده­اند. این گروه نسبت به پدیدة «صعلکه» نگاهی مثبت داشتند؛ از این‌رو در تصویرهای شعری امیر صعالیک،عروة بن الورد، اثری از ناخرسندی دیده نمی‌شود. در سروده­های این شاعر، نشانه­های شادمانی، رضایت­مندی و بهزیستی به چشم می­خورد. در این جستار، با واکاوی دیوان عروه، تحلیل درون­متنی و سنجش سروده­های شاعر مفاهیم روان‌شناسی، مثبت‫نگری عروه به سیرة عیّاری و شادمانی وی از زندگی صعلوکی تبیین شده ‫‌است. همچنین علل شادمانی عروه بررسی گردید و معلوم شد که عزّت نفس، مشارکت اجتماعی و خوش‌بینی از عوامل شادمانی و رضایت­مندی این شاعر عیّار بوده‌است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Happiness in poems of rover poet in ignorance era orwa ibn al vard

نویسندگان [English]

  • abbas eghbali 1
  • abdoulhossein zokaei 2

1 Associate Professor Department of Arabic Language and Litereure University of Kashan

2 Ph.D Student Department of Arabic Language and Litereure University of Kashan

آیزنک، مایکل، روان‌شناسی شادی، ترجمة مهرداد فیروزبخت و خشایار بیگی، تهران، بدر، 1375.
ابن منظور، لسان العرب، بیروت، دار صادر، د.ت.
الاِصفهانی، أبوالفرج، الاغانی؛ الشارح سمیر جابر، بیروت، دارالکتب العلمیة، الطبعة الثانیة،1992.
التمیمی، قحطان رشید، «الشکوی فی الشعر الجاهلی»، مجلة کلیة الآداب جامعة بغداد، العدد 13، بغداد، صص 139-154، 1970.
سلیگمن، مارتین،شادمانی درونی، ترجمة مصطفی تبریزی، تهران، دانژه، 1389.
الشنفری، دیوان الشنفری، المحقق: امیل بدیع یعقوب، بیروت، دارالکتاب العربی، الطبعة الثانیة، 1996.
تأبط شرا، دیوان تابط شرا وأخباره، المحقق شاکرعلی ذوالفقار، بیروت، دارالغرب الاسلامی، 1984.
خلیف، یوسف، الشعراء الصعالیک فی العصر الجاهلی، الطبعة الرابعة، قاهرة، دارالمعارف، 1978.
دعبیس، مسعد، «مفهوم العدالة الاجتماعیة عند الشعراء الصعالیک فی العصر الجاهلی»، الشعر، العدد 38، صص 38-43، 1406 ق.
دیوب، وائل، «حرکة الصعلکة والنزعة الاجتماعیة الاشتراکیة (من الشعراء الصعالیک إلی القرامطة)»، المعرفة، العدد 407، صص 60-82، 1406 ق.
رشید، جلیل، «القیم الانسانیة فی الشعر الجاهلی»، آداب الرافدین، العدد 7، صص 513-542، 1349 ق.
شرارة، محمد، «عناصر الانسانیة فی الادب العربی: عروة الصعالیک»، العرفان، العدد 556، صص 588-596، 1346 ق.
ضیف، شوقی، العصر الجاهلی، الطبعة الثانیة والعشرون، القاهرة، دارالمعارف، 2000.
عاقل، نبیه، «بعض من ملامح الصراع الطبقی فی التاریخ العربی»، دراسات تاریخیة، العدد 3، صص 76-97، 1401 ق.
عروة بن الورد و السموأل، دیوان، بیروت، دار بیروت، 1986.
علی، جواد، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، بمساعدة جامعة بغداد، الطبعة الثانیة، 1993.
عنتره بن شداد، دیوان، بتفقه خلیل الخوری، مطبعة الآداب، الطبعة الرابعة، 1893.
فاضلی، محمد، «صعالیک یا آزادگان مطرود» فصلنامة تخصصی ادبیّات فارسی، شماره 14، صص 43-61، تابستان 1386.
کار، آلان، روان‌شناسی مثبت (علم شادمانی و نیرومندی­های انسان)، ترجمة پاشا شریفی، تهران، سخن، چاپ دوم، 1387.
میرشاه جعفری، ابراهیم و دیگران، «شادمانی و عوامل مؤثر بر آن»، تازه­های علوم شناختی، شمارة 3، صص 50-58، 1381.
هدارة، محمدمصطفی، «اشتراکیة الشعراء الصعالیک»، الأقلام، السنة الثانیة، الجزء 14، صص 30-40، 1385 ق.
هدفیلد.ژ.آ ، روان‌شناسی و اخلاق، ترجمة علی پریور، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1366.
 
Cheng.H. and Furnham.A. "Personality, peer relations, and self-confidence as predictors of happiness and loneliness" Journal of Adolescence, 25, 327–339, 2002.
Eddington.N.and Shuman.R. "Subjective Well-Being (Happiness)", Continuing Psychology Education Inc. www.texcpe.com, 2006.
Ryan.R.M. and Deci.E.L. "ON Happiness and Human Potentials", Annual Review of Psychology, Vol. 52, 141-166, 2001.

Sacks.D.W, Stevenson.B and Wolfers.J. "Subjective Well-Being, Income, Economic Development and Growth", NBER Working Paper, No. 16441,2010.

Susniene.D And Jurkauskas.A. "The Concepts of Quality of Life and Happiness – Correlation and Differences". Inzinerine Ekonomika-Engineering Economics(3). 58-66, 2009.
Tkach.C. and Lyubomirsky.S. "How Do People Pursue Happiness?" Journal of Happiness Studies , 7:183–225, 2006.
Veenhoven, Ruut . "Is happiness relative". Social Indicators Research 24 (1): 1–34. Retrieved 16 april 2013, 1991.
Veenhoven,Ruut. "The Utility Of Happiness",Social Indicators Research, vol. 20, pp 333-354,1988.