2دانشآموختة کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات عربی دانشگاه تهران
چکیده
پژوهش حاضر، چند معنایی را در سطح واژگانی رمان دروز بلغراد؛ حکایة حنا یعقوب در سایة دیدگاه معنیشناسی واژگانی شناختی مورد بررسی قرار میدهد. هدف، تبیین چگونگی کارکرد این دیدگاه در تحلیل چندمعنایی، از طریق بررسی معانی برخی واژگان چندمعنای عربی است. بدین منظور ده واژه که در رمان با معانی متعدد به کار رفته است، انتخاب گردید و پس از تحلیل معانی آنها بر اساس اصول نظریة لیکاف و بروگمن، مشخص شد چندمعنایی از ویژگیهای بنیادی واژه و نتیجة بسط استعاری معنای سرنمون است و نه حاصل کاربرد واژه در بافتی خاص و همچنین بسط استعاری معنای سرنمون ریشه در ماهیت ارتباط انسان با جهان خارج داشته و دارای بنیانی تجربی است. علاوه بر آن کارآمدی توجه به عناصر این نظریه چون طرحوارة تصویری، مقولة شعاعی و سرنمون در معادلیابی صحیح واژگان چندمعنای عربی و نقش آنها در بهبود هرچه بیشتر کیفیت ترجمه نشان داده شد.
افراشی، آزیتا و سیدسجاد صامت جوکندان، «چندمعنایی نظاممند با رویکردی شناختی؛ تحلیل چندمعنایی فعلِ حسیِ «شنیدن» در زبان فارسی»، ادب پژوهی، ش 30، 29-59، دانشگاه گیلان، زمستان 1393.
پورابراهیم، شیرین، «چندمعنایی واژة «یَد» در متون دینی در پرتو نظریه استعاره شناختی»، کاوشی در پژوهشهای زبانشناسی قرآن کریم، سال دوم، ش 1، 69-82، معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه اصفهان، بهار و تابستان 1392.
جابر، ربیع، دروز بلغراد؛ حکایة حنا یعقوب، بیروت، المرکز الثقافی العربی و دار الآداب للنشر و التوزیع، 2011.
جعفری، فاطمه، دروزیان بلگراد؛ داستان حنا یعقوب، تهران، افراز، 1395.
خانبازی، شقایق، «بررسی چندمعنایی افعال سبک (زدن) و (کشیدن) در افعال مرکب زبان فارسی بر اساس چارچوب شناختی بروگمن»، پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شیراز، 1392.
راسخمهند، محمد، درآمدی بر زبانشناسی شناختی؛ نظریهها و مفاهیم، تهران، سمت، چاپ سوم، 1392.
صفوی، کورش، «بحثی دربارة طرحهای تصویری از دیدگاه معنیشناسی شناختی»، نامة فرهنگستان، ش 21، 65-85، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تابستان 1382.
، «نگاهی تازه به مسئله چندمعنایی واژگانی»، نامة فرهنگستان، ش 18، 50-67، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پاییز 1380.
فیاضی، مریمسادات و همکاران، «خاستگاه استعاری افعال حسی چندمعنا در زبان فارسی از منظر معنیشناسی شناختی»، ادب پژوهی، ش 6، 87-110، دانشگاه گیلان، زمستان 1387.
قائمینیا، علیرضا، «زبانشناسی و مطالعات قرآنی»، ذهن، ش 30، 1-26، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تابستان 1386.
قنبری، عاطفه، «بررسی مسئله چندمعنایی در زبان فارسی»، پایاننامة کارشناسی ارشد زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، 1377.
کریمی دوستان، غلامحسین و زهرا روحیبایگی، «بررسی چندمعنایی فعل سبک «زدن» از دیدگاه شناختی»، آمادة انتشار در جستارهای زبانی.
کوک، وی.جی و مارک نیوسان، دستور زبان جهانی چامسکی، ترجمة ابراهیم چگنی، تهران، رهنما، چاپ دوم، 1393.
لیکاف، جورج و مارک جانسون، استعارههایی که با آنها زندگی میکنیم، ترجمة هاجر آقاابراهیمی، تهران، نشر علم، ۱۳۹۴.
لیکاف، جورج، «نظریة معاصر استعاره»، ترجمة فرزان سجودی، از کتاب استعاره؛ مبنای تفکر و ابزار زیبایی آفرینی، به کوشش فرهاد ساسانی، تهران، سورة مهر، چاپ دوم، ۱۳۹۰.
نیازی، شهریار و مهین حاجیزاده، «پدیده چندمعنایی در زبان عربی»، فصلنامة دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ش 177، 81-100، بهار 1385.