نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• احسان اسماعیلی طاهری

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه سمنان

چکیده

یاء نسبت، پرکاربردترین و متداول‌ترین پسوند و یکی از ساده‌ترین افزارهای صفت‌ساز در هر دو زبان عربی و فارسی است که از اتصال آن به پایان اسم‌های مختلف صفت‌های دارای معانی گوناگون ایجاد می‌شود. این گفتار بر آن است در حدّ بضاعتِ خود، ضمن اشاره به آن معانیِ گونه‌گون در عربی و فارسی، پاره‌ای همسانی‌ها و ناهمسانی‌ها را در این زمینه بنمایاند.  از مهم­ترین نتایج این گفتار این است که بیشتر معانی و کارکرد­های حاصل از چسبیدن پسوند یاء نسبت به کلمۀ پایه مانند تعلق به یک اقلیم یا ملیت و نژاد، وابستگی به یک چیز، شباهت در شکل یا رنگ، بیان جنس و مادۀ یک چیز، پیشه و فروشندگی، مذهب و کیش، معنای فاعلی یا مفعولی، قابلیت و لیاقت، دارندگی و... در هر دو زبان عربی و فارسی همسان­اند، ولی در کارکرد­هایی مانند آلوده­بودن به یک چیز، اعتیاد به مصرف ماده­ای، مطابقت با یک چیز، محل خرید و فروش یک چیز و... ناهمسانند . به­طور­کلی همسانی­های این پسوند و   کارکرد­های آن در هر دو زبان بیشتر از ناهمسانی­های آنهاست .

کلیدواژه‌ها

• منسوب‌سازی
• اسم منسوب
• اسم منسوب الیه
• صفت نسبی
• یاء نسبت

عنوان مقاله [English]

Arabic Relational Noun and Persian Relational Adjective (Implications and Confrontation of Similarities and Dissimilarities)

نویسنده [English]

• Ehsan Esmaeeli Taheri

چکیده [English]

The letter of attribution (ya´), the most widely used and the most common suffix, is one of the simplest tools for building adjectives in both Arabic and Persian, from its connection to the ends of different names, different adjectives with diverse meanings are created. This article is going to imply to some of its different meaning in Persian and Arabic and show some similarities and dissimilarities in this field. From the most important results of this paper is that most of the meanings and functions resulting from attachment of  relational (ya) to the basic word like : belonging  to a region or nationality, race, dependence on one thing, similarity in shape or color, specifying substance of one thing, craft vendor, religion and faith, subject or object meaning, ability and merit, possession  and etc “in both Arabic and Persian are similar, but in functions like” infected to one thing, addiction to a substance, matching with one thing, the site of buying and selling and etc are dissimilar. Generally, the similarities of this suffix and its function in both languages ​​is more than its dissimilarities.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Relational “ya”
• Relational Adjective
• Relational Noun
• Relational Making