نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

نمادگرایی معاصر عربی، پس از پیدایش مکتب سمبولیسم در فرانسه هویدا شد. شاعران و نویسندگان عرب زبان ضمن استقبال از این مکتب و بکار بستن نمادهای مختلف در آثار ادبی، این تعبیر های غیر مستقیم را برای بیان اندیشه­های خود مورد استفاده قرار دادند تا شاید بتوانند با کاربرد این نمادها تصویر روشنی از دغدغه­های انسان معاصر را به خوانندگان عرضه کنند. متوکل طه شاعر نامدار فلسطینی از­جمله شاعران عصر حاضر است که در اشعار خود به­صورت رمزگونه و غیر مستقیم به مشکلات مردم فلسطین، اشاره نموده است. جستار حاضر بر آن است تا با تبیین هویت سنت­های شعری و کارکردهای آن در شعر متوکل طه و تأثیر نمادهای سنتی در ساختار قصاید وی جهت­گیری­های فکری شاعر را از طریق تحلیل اشعار نمادین او  نشان دهد و در این راستا با روش تحلیلی - توصیفی به تتبع در دیوان متوکل طه پرداخته تا با تحلیل مضامین نمادین آن، پیوند این سمبلها را با تجربیات درونی این شاعر فلسطینی و همچنین میزان مطابقت این رمزها را با اهداف مدنظر وی بررسی نماید. یافته­های این پژوهش نشان می­دهد که نمادهای سنتی به کار گرفته شده در دیوان اشعار متوکل طه، در واقع  بیانگر تجربیات درونی شاعر از دغدغه­های هم­وطنان خویش است و نمادهای شعری او توانسته ضمن تأمین وجوه زیبا­شناختی، در کنش های انسانی و اجتماعی نسبت به کشور فلسطین نیز مؤثر واقع شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Function of Traditional Symbols in Motavakkel Taha's Poem

نویسندگان [English]

  • Mohammad Taghi Zandvakili 1
  • marzieh ghasemian 2

1 Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature University of Sistan va Balouchestan

2 other

چکیده [English]

The application of symbol in modern Arabic poetry is far-ranging since Arabic poetry is deplete with symbolic expressions and modern contemporary Arab poets employs these indirect expressions to state their own thoughts. Making use of such symbols, Arab poets present a vivid image of contemporary human concerns. Palestine and its problems are central subjects symbolically reflected in contemporary Arab poets. Implicitly and symbolically, the poems of such poets refer to the past and present problems of Palestine. However, it is not an easy job to investigate the symbols employed in poems concerning Palestine. It is because the application of such symbols is so cleverly done that there is no clear reference to Palestine and the involved parties. The prevailing conditions in Palestine has caused Motavakel Taha, contemporary Palestinian poet, to inform his nation through his anti-cruelty poems. He has tried to make the problems of his nation and his bitter personal experiences more tangible to his readers. This famous and contemporary Palestinian poet through traditional symbols in his poetry cryptically and indirectly refers to the present-day problems of Palestine, originated from the past imprudence of Arabs. The present research attempts, based on an analytical-descriptive method, to study the collection of Motavakel Taha’s poetry through focusing on symbolic themes and to show the degree to which traditional symbols have influenced the structure of his odes. This study also exposes the link between such symbols and his personal subjective experiences and it is discussed how much they are conformed to the poets intended objectives. It is argued that poetic symbols have been managed not only to promote the aesthetic aspect of his poems but also they have been successful in bringing about human and social actions for Palestine.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tradition and its Function
  • symbol
  • Motavakkel Taha
  • Literary Influence
ابوشاور، سعدی، تطور الاتجاهات الوطنی فی الشعر الفلسطینی المعاصر، عمان، وزارة الثقافة، ٢٠٠٣.
ادونیس، علی احمد سعید، مقدمة للشعر العربی، بیروت، دارالفکر، ۱۹۸۶.
اسماعیل، عزالدین، الشعر العربی المعاصر؛ قضایاه و ظواهره الفنیة و المعنویة، بیروت، دارالعودة و الثقافة، 1981.
امین­پور، قیصر، سنت و نوآوری در شعر معاصر، تهران، علمی و فرهنگی، ١٣٨٤.
پورنامداریان، تقی، رمز و داستان­های رمزی در ادب فارسی، تهران، علمی و فرهنگی، 1384.
جدعان، فهمی، نظریه التراث و الدراسات العربیة و الاسلامیة، عمان، دارالشروق، 1985.
حنفی، حسن، التراث و التجدید، بیروت، دارالتنویر، 1981.
ﺍﻟﺠﻴوسی، سلمی الخضراء، ﺍﻻتجاﻫﺎﺕ ﻭﺍﻟﺤرکـﺎﺕ ﻓـﻲ ﺍﻟـﺸﻌﺭ ﺍﻟﻌﺭبی الحدیث، ترجمة عبدالواحد ﻟﺅﻟﺅﺓ، بیرورت، ﺩﺭاساﺕ ﺍﻟﻭحدﺓ ﺍﻟﻌﺭبیة، 2007.
راوی، طه، القصیدة المعاصرة، القاهرة، دارالمعارف، 1980.
زاید، علی عشری، استدعاء الشخصیات التراثیة فی الشعر المعاصر العربی، لیبیا، الشرکة العامة للنشر، 1978.
سلیمان، خالدالله، فلسطین و شعر معاصر عرب، ترجمة شهره باقری و عبدالحسین فرزاد، تهران، چشمه، 1376.
شراب، محمد حسن، شعراء الفلسطین فی العصر الحدیث، اردن، ألهلیة، 2006.
شکری، غالی، التراث و الثورة، بیروت، دارالطلیعة، 1979.
شیلر، یوهان، دوشیزه اورلئان، ترجمة آقابزرگ علوی، تهران، خورشید، بی تا.
صدوق، راضی، شعراء فلسطین فی القرن العشرین، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات والنشر، 2000.  
ضاوی، عرفات، کارکرد سنت در شعر معاصر عرب، ترجمة سیدحسین سیدی، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1390.
الضیف، شوقی، تاریخ الادب العربی (العصر العباسی الأول)، قم، ذوی القربی، 1385.
طعمة، صالح جواد، «الشاعر المعاصر و مفهومه النظری للحداثة»، الفصول، العدد 4، صص 1-17، القاهرة، 1984.
طه، متوکل، الاعمال الشعریة، بیروت، الموسسة العربیة للدراسات و النشر، 2003.
عباس، احسان، اتجاهات الشعر العربی المعاصر، الکویت، مجلس الوطنی للثقافة، 1987.
عبدالرحمان، العائشة، قیم جدیدة للأدب القدیم والمعاصر، القاهرة، دارالمعارف، 1970.
عزاوی، ضیاء، «کیف نعید قراءة التراث قراءة معاصرة»، المعرفة، العدد 161، صص 32- 38، الدمشق، 1976.
الکبیسی، طراد، التراث العربی کمصدر فی نظریة المعرفة و الابداع فی الشعر العربی الحدیث، البغداد، وزارة الثقافة و الفنون، 1987.
مظهر، سلیمان، قصة الدیانات، بیروت، الوطن العربی، 1984.