نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری

2 دانشجوی دکتری زبان وادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

در این پژوهش ابتدا به ادبیات مقاومت، فراخوانی تاریخ و میراث کهن، زندگی شرقاوی و آثار او و معرفی نمایشنامة الحسین ثائراً شهیداً پرداخته شده سپس شاخص­های ادبیات مقاومت چون سازش­ناپذیری، مبارزه با ستم، بیدارسازی وجدان­های خفته، دفاع از مظلومان، جهاد و شهادت­طلبی، استقامت و شکیبایی زنان و ادامه دادن راه شهیدان با محوریت حماسة کربلا و قیام امام حسین(ع) مورد تحلیل قرار گرفته است. شرقاوی در این نمایشنامه با الهام از این واقعیت تاریخی و میراث ارزشمند دینی، واقعیت‌های موجود در جامعة مصر را به چالش کشیده و به بیان حوادث و مشکلات اجتماعی و سیاسی جامعة عصر خود می­پردازد. هدف اصلی این جستار تحلیل عناصر پایداری در این نمایشنامه است. یافته­ها حاکی از آن است که شرقاوی با بازگو کردن قیام امام حسین(ع) و نهضت عاشورا و تبیین رسالت آن، ملت خود را به ظلم­ستیزی، شهادت­طلبی، برقراری عدالت، جهاد، مبارزه و ایستادگی در برابر متجاوزان و زورگویان دعوت می­کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Stability Perespectives in “al-Hussein Thaeran Shahidan” by Abdolrahman Sharghawi

نویسنده [English]

  • Hojjatollah Fesanghari 1

1 Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature. University of Hakim Sabzevari

2

چکیده [English]

In this research, the temporal characteristics of the resistance literature, such as noncompliance, the fight against oppression, the awakening of the dreams of conscience, the characteristics of the literature of resistance, were first briefly presented to the literature of resistance and the call of history and heritage of the past and the life of Shaghavi and his works and introduction of this play. Then, defending the oppressed, jihad and martyrdom, endurance and patience of women, and continuing the path of the martyrs with a focus on the Karbala and the insurrection of Imam Hossein have been considered. Ashura's movement is narrowly related to the resistance literature these days. Accordingly, Ashura and the uprising of Imam Hussein have always been the theme of the fiery, oppressive and frenzied poets and writers. In Arabic literature specially present literature Suuni authors and poets had been promisingly expressed by Karbala incident and Imam Hussein resurrection and have created immortal works. Abdolrahman Sharghavi is one of this Sunni literature that has been familiar with Imam Hussein’s resurrection since childhood. The purpose of Shaghavi from this play is to remember the duty and responsibility of today's human beings in relation to himself and society and to create the motivation of resistance and uprising and social awakening in his community through the purpose of clarifying the ends of Imam Hussein's uprising and highlighting and evoking the characteristics of resistance at the heart of the play demands them to be heroic against oppression and injustice and defend their rights. In the scenario "Al-hussain Saeran SHahidan" he challenges the reality of Greek’s today’s social and political problems society through this historical and worthy religious incident. This research aims at analysis of resistant elements in this scenario which is adopted by descriptive method. Findings demonstrate that SHarghavi by retelling Imam Hussein’s resurrection and Ashoura movement and its message, rise his people against cruelty and invite them to martyrdom, justice, jihad, fighting, and incubus. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Esistance Literature
  • Scenario
  • Egypt Literature
  • Abdolrahman Sharghavi
  • al-Hussain Saeran Shahidan Scenario
أبوماضی، ایلیا، تبر وتراب، بیروت، دارالعلم للملایین، 1986.
انصاری، نرگس و عبدالعلی آل­ بویه لنگرودی، «سیمای امام حسین(ع) در شعر عاشورایی معاصر فارسی و عربی»، ادبیات تطبیقی، سال دوم، ش 3، صص 36-15، 1389.
دشتی، محمد، نهج­ البلاغه، قم، اندیشه هادی، 1389.
سوزنی، جمیل، «تحلیل العناصر المسرحیة فی مسرحیة الحسین ثائراً شهیداً للشاعر عبدالرحمن الشرقاوی»،  پایان‌نامة کارشناسی­ارشد، استاد راهنما فرامرز میرزایی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، 1389.
خزعلی، انسیه، امام حسین در شعر معاصر عربی، تهران، امیر کبیر، 1383.
محمدزاده، مرضیه، دانشنامه شعر عاشورایی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1383.
میرزایی، فرامرز، «قیام امام حسین و شعر نو معاصر عربی»، علوم انسانی دانشگاه الزهراء، ش 52، صص 160-130، 1383.
ناظمیان، رضا، متون نظم و نثر معاصر2، تهران، دانشگاه پیام نور، 1387.
الحسین، قصی، الموت و الحیاة فیشعر المقاومة، بیروت، دارالرائد العربی، 1972.
الشرقاوی، عبدالرحمن، الحسین ثائراً شهیداً، الطبعة الثالثة، بیروت، الدار العالمیة، 1995.
ــــ، الحسین شهیداً، ترجمة حجّت­الله فسنقری و مریم توکلی، معارف، 1394.
الصعیدی، عبدالفتاح، معجم الأدباء من العصر الجاهلی حتى سنة 2002، بیروت، دارالکتب العلمیة، 2003.
العسیلی، ثریا، أدب عبدالرحمن الشرقاوی، القاهرة، الهیئة المصریة العامة للکتاب، 1995.
 بلبل، فرحان، مراجعات فی المسرح العربی، دمشق، اتحاد الکتاب العرب، 2001.
زکی، نبیل، «عبدالرحمن الشرقاوی و ملحمة الحسین»، الکاتب، العدد 101، صص 142-128، 1969.
شکری، غالی، أدب المقاومة، بیروت، دارالآفاق الجدیدة، 1979.
عشری زاید، علی، استدعاء الشخصیات التراثیة فی الشعر العربی المعاصر، القاهرة، دارالفکر العربی، 1997.
عید، محمد السید، «فانتازیا، رؤیة نقدیة درامیة لمسرح عبدالرحمن الشرقاوی»، ابداع، السنة الخامسة، العدد 4، صص 30-14، 1407.
نورالدین، حسن، عاشورا فی الأدب العاملی المعاصر، لبنان، الدار الإسلامیة، 1988.