نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اسحق رحمانی ¹
• شیوا متحد ²

¹ دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شیراز

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز

چکیده

مدرنیته گرایش فکری و رفتاری به پدیده‌های نو و کنار گذاشتن سنت‌های قدیمی‌ست. نوگرایی از ابتدای پیدایش در جوامع انسانی واکنش‌های متعددی را به همراه داشت چراکه بر شکل زندگی انسان‌ها تأثیر می‌گذاشت، ورود مدرنیته و مظاهر آن به کشورهای در حال توسعه، از­جمله جوامع ایرانی و عربی، تغییراتی در نگرش و کنش‌های ساکنان این جوامع ایجاد کرد و سبب شد تا نوگرایی تقابلی آشکار با سنت‌های حاکم بر این جوامع پیدا کند. جامعه‌شناشی ادبیات که به اثر ادبی به­عنوان سندی از تحولات جوامع می‌نگرد، سعی دارد رابطة دوسویه و ابعاد گوناگون رویارویی سنت و مدرنیته را در آثار ادبی شرح دهد. پژوهش حاضر دو رمان جزیرة سرگردانی از سیمین دانشور و ذاکرة الجسد از احلام مستغانمی را از دید جامعه‌شناسی انتقادی در چارچوب مکتب اروپای شرقی تحلیل نموده‌، تا تعامل و تأثیرات متقابل سنت و مدرنیته را در ادبیات دو جامعة ایرانی و عربی نشان دهد. در پایان روشن می‌شود که اگرچه ورود مدرنیته به هر دو جامعه هم‌زمان بوده است، اما در رمان جزیرة سرگردانی، تقابل بیشتری را میان ارزش‌های سنتی و مدرن می‌بینیم و در پایان پیروزی با مدرنیته است؛ حال آنکه در ذاکرة الجسد، سنت‌ها همچنان تعیین­کنندة مسیر شخصیت‌های رمان‌اند.

کلیدواژه‌ها

• سنت و مدرنیته
• جزیرة سرگردانی
• ذاکرة الجسد
• سیمین دانشور
• احلام مستغانمی

عنوان مقاله [English]

Dialectic of Tradition and Modernity in “the Island of Confusion” and “the Memory of Body”

نویسندگان [English]

• Eshagh Rahmani ¹
• Shiva Mottahed ²

¹ Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature. University of Shiraz

² Ph.D student, Persian Language and Literature. University of Shiraz

چکیده [English]

Modernity is an intellectual and behavioral tendency to new cultural phenomena, and the abandonment of some of the old traditions that were very valuable to the people of that society. The arrival of modernity and its manifestations in developing countries, and among them, Iranian and Arab societies, led to different reactions in different fields. When modernity enters less developed societies, its clearly confronted with its earlier traditions and from this leader, the sociological analysis of literary that takes note of the literary work as a document of the evolution of societiest, It attempts to explain the two-way relationship and the various dimensions of confrontation between tradition and modernity in literary works. This research analyzes two novels "The Island of Confusion " of Simin Daneshvar & "The Memory of Body" from Ahlam Mostaghanemi in critical sociology within Eastern Europe doctrine to show the dialectic between tradition & Modernity in Iranian & Arabian societies. At the end it becomes clear that the arrival of modernity has coincided with both societies, but in "The Island of Confusion " we will see more contrast between traditional and Modernity values while in "The Memory of Body" This confrontation is not so obvious, and in spite of all Violations of traditions that we see, traditions continue to determine the path of the novel's characters. Traditions that the author does not approve it of, but the characters of the story easily cope with it, and these traditions are so natural in the story as far nobody can criticize them, so the story ends with the desired result of the traditional society.

کلیدواژه‌ها [English]

• Tradition & Modernity
• The Island of Confusion
• The Memory of Body
• Simin Daneshvar
• Ahlam Mostaghanemi