گرجامی, جواد, آزاددل, عادل. (1397). بررسی مفهوم فناپذیری دنیا در شعر حضرت علی(ع) (براساس الگوی بدنمندی شناخت در نظریه ی معناشناسی شناختی). ادب عربی, 10(2), 207-225. doi: 10.22059/jalit.2019.229150.611672
جواد گرجامی; عادل آزاددل. "بررسی مفهوم فناپذیری دنیا در شعر حضرت علی(ع) (براساس الگوی بدنمندی شناخت در نظریه ی معناشناسی شناختی)". ادب عربی, 10, 2, 1397, 207-225. doi: 10.22059/jalit.2019.229150.611672
گرجامی, جواد, آزاددل, عادل. (1397). 'بررسی مفهوم فناپذیری دنیا در شعر حضرت علی(ع) (براساس الگوی بدنمندی شناخت در نظریه ی معناشناسی شناختی)', ادب عربی, 10(2), pp. 207-225. doi: 10.22059/jalit.2019.229150.611672
گرجامی, جواد, آزاددل, عادل. بررسی مفهوم فناپذیری دنیا در شعر حضرت علی(ع) (براساس الگوی بدنمندی شناخت در نظریه ی معناشناسی شناختی). ادب عربی, 1397; 10(2): 207-225. doi: 10.22059/jalit.2019.229150.611672
بررسی مفهوم فناپذیری دنیا در شعر حضرت علی(ع) (براساس الگوی بدنمندی شناخت در نظریه ی معناشناسی شناختی)
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده
معناشناسی شناختی به رابطة میان تجربه، شناخت تجسّمیافته و معنا پرداخته و کارکرد تجربههای دریافتی انسان از جهان خارج و محیط اطراف را در فرآیند معناسازی مورد بررسی قرار میدهد. یکی از مبانی مهم در معناشناسی شناختی، الگوی بدنمندی شناخت است که به موجب آن، تجربههای دریافتی بدن انسان به شکلگیری مفاهیمی شناختی در ذهن و جسمیّتیافتگیِ معانیِ شکل گرفته در آن منجر میشود. یکی از مفاهیم پربسامد در شعر حضرت علی(ع)، مفهوم فنای دنیوی است؛ بدین معنا که دنیا محل قرار نیست، بلکه محل گذر است. بر این اساس، امیرمؤمنان با کاربست طرحوارههای تصویری ـ حرکتی و الگوهای دوگانة آن (خطی – چرخشی) رابطة متناظری میان مفهوم انتزاعی فنای دنیوی و طرحوارههای یادشده برقرار کرده است. این مهم با طرح انگارههای متعدد در قالب گزارههایی تشبیهی، استعاری و کنایی در بافت معنایی شعر ایشان، نمود یافته است. این پژوهش سعی دارد تا با کاربست الگوی بدنمندی شناخت، نقش طرحوارههای حرکتیِ بهکار رفته در شعر آن حضرت را در انتقال مفهوم فنای دنیوی بررسی نماید. حاصل این پژوهش این است که کاربست طرحوارههای تصویری ـــــــــــ حرکتی در شعر امیرالمؤمنین از یکسو به جسمیّتیافتگی و عینیّت‌بخشی مفهوم انتزاعی فناپذیری انجامیده و از سوی دیگر به تثبیت آن در ذهن مخاطب کمک کرده است.
سجادی، ابوالفضل و محبّی، سحر، «معناشناسی تاریخی و توصیفی واژة سبیل در قرآن کریم»، تفسیر علوم قرآن و حدیث، سال چهارم، ش 15 ، صص 102 – 83، 1391.
سجودی، فرزان و قنبری، زهرا، «بررسی معناشناختی استعاره زمان در داستان های کودک به زبان فارسی»، نقد ادبی، سال پنجم، ش 19، صص 156 – 135، 1391.
صفوی، کوروش، درآمدی بر معنی شناسی، چاپ چهارم، تهران، سوره مهر، 1390.
________ ، «بحثی درباره طرح های تصویری از دیدگاه معنی‌شناسی شناختی»، نامة فرهنگستان، ش 21 ، صص 85 – 65، 1382.
قائمی‌نیا، علیرضا، معناشناسی شناختی قرآن، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی، 1390.
گیررتس، دیرک، نظریه‌های معنی شناسی واژگانی، ترجمة کوروش صفوی، تهران، علمی، 1393.
مصلاییپور، عباس و محمدی، مروّت، «معناشناسی زهد در نهج‌البلاغه بر اساس روش معناشناختی ایزوتسو»، مطالعات قرآن و حدیث، ش 8، صص127 – 97، 1390.
نورمحمدی و همکاران، «تحلیل مفهومی استعاره‌های نهج‌البلاغه با زبانشناسی شناختی، انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، ش 22، صص 192– 155، 1391.
Evans, Vyvyn & Melain Green, Cognitive Linguistics : An Introduction Mahwah nj: Lawrence Erbium Associates.(In Canada And Usa) Edinburgh Edinburgh University Press, 2006.
Johnson, Mark, The Body In The Mind: The Bodily Basis Of Meaning, Imagination And Reason, Chicago: Chicago University Press, 1987.
Lee, David, Cognitive Linguistics, New YorK, Oxford University press, 2001.
Lujan, E.R, »Semantic Shang In Continum Companion to Hisyorical Linguistics«, PP 286 – 310, 2010.
Talmy, L, Toward A Cognitive Semantics (2Vols), Cambridge, MA : Mit, 2000.
ابتدای صفحه