• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter
ادب عربی
مقالات آماده انتشار
شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 11 (1398)
شماره شماره 2
پاییز و زمستان 1398، صفحه 1-338
شماره شماره 1
بهار و تابستان 1398، صفحه 1-282
دوره دوره 10 (1397)
دوره دوره 9 (1396)
دوره دوره 8 (1395)
دوره دوره 7 (1394)
دوره دوره 6 (1393)
دوره دوره 5 (1392)
دوره دوره 4 (1391)
دوره دوره 3 (1390)
دوره دوره 1 (1388)
رضائی, ابوالفضل, صدریان, زهرا. (1398). بررسی و تحلیل قصیده «النازلون علی الریح» از محمد علی شمس الدین؛با تکیه بر محور جانشینی و هم‌نشینی. ادب عربی, 11(2), 45-65. doi: 10.22059/jalit.2019.266857.611977
ابوالفضل رضائی; زهرا صدریان. "بررسی و تحلیل قصیده «النازلون علی الریح» از محمد علی شمس الدین؛با تکیه بر محور جانشینی و هم‌نشینی". ادب عربی, 11, 2, 1398, 45-65. doi: 10.22059/jalit.2019.266857.611977
رضائی, ابوالفضل, صدریان, زهرا. (1398). 'بررسی و تحلیل قصیده «النازلون علی الریح» از محمد علی شمس الدین؛با تکیه بر محور جانشینی و هم‌نشینی', ادب عربی, 11(2), pp. 45-65. doi: 10.22059/jalit.2019.266857.611977
رضائی, ابوالفضل, صدریان, زهرا. بررسی و تحلیل قصیده «النازلون علی الریح» از محمد علی شمس الدین؛با تکیه بر محور جانشینی و هم‌نشینی. ادب عربی, 1398; 11(2): 45-65. doi: 10.22059/jalit.2019.266857.611977

بررسی و تحلیل قصیده «النازلون علی الریح» از محمد علی شمس الدین؛با تکیه بر محور جانشینی و هم‌نشینی

مقاله 3، دوره 11، شماره 2، پاییز و زمستان 1398، صفحه 45-65  XML اصل مقاله (886.79 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.266857.611977
نویسندگان
ابوالفضل رضائی1؛ زهرا صدریان email 2
1دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید بهشتی
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
نظریة محورهای جانشینی وهم­نشینی یکی از ابزارهای مهم مطرح در دانش معناشناسی و نقد فرمالیستی است که کارکردی ویژه­ در کشف معانی درونی در ساختارهای زبانی، به ویژه بررسی ادبیات معاصر و نوگرایی­های ادبی مؤلفان آن دارد. محمد­علی شمس­الدین یکی از شاعران نوگرای معاصر در عرصة ادبیات مقاومت لبنان است که با خلق شیوه­های نوین ارتباط میان عناصر کلام، دست به تصویر­آفرینی­های زیبا زده است. با توجه به پیچیدگی­ها و تناسب­های چند لایه در شعر شمس­الدین، مقالة حاضر سعی دارد عناصر زیباشناختی در قصیدة «النازلون علی الریح» را با تکیه بر دو محور جانشینی و هم­نشینی استخراج نماید تا با کشف روابط معنایی نهفته در این اثر ادبی، نمادهای ابتکاری شمس­الدین را کشف و میزان ارتباط آن با تاریخ ایران از یک سو، و فرهنگ اسلامی ـ شیعی از سوی دیگر مورد واکاوی قرار دهد. نتیجة بحث نشان می­دهد که شمس‌الدین با انتخاب واژگان و ترکیب و تلفیق آن­ها در محورهای جانشینی و هم­نشینی، تناسب­های پیچیده و دلپذیری را با استفاده از ایهام تناسب، مراعات نظیر، استعاره و کنایه به وجود آورده است و برای نخستین بار و با استفاده از نمادهای تاریخ ایران، همچون زنوبیا، در کنار نمادهای ابتکاری برگرفته از فرهنگ قرآنی و حماسة کربلا، همچون ریح و ذبح، اوج در هم­تنیدگی فرهنگ عربی ـ ایرانی ـ اسلامی را به نمایش گذاشته است.
کلیدواژه‌ها
محمدعلی شمس‌الدین؛ معناشناسی؛ نقد فرمالیستی؛ محور جانشینی؛ محور هم‌نشینی
مراجع

قرآن کریم.

ابو العدوس، یوسف (1997)، الإستعاره فی النقد الأدبی الحدیث (الأبعاد المعرفیة و  الجمالیة)، عمان: منشورات الأهلیه.

اصل رکن‌آبادی، لیلی (1392)، «بررسی تطبیقی شعر مقاومت محمد­علی شمس­الدین و قیصر امین پور«، پایان‌نامة دوره دکتری، استاد راهنما: حسین ابویسانی، دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.

ـــــــــــــ (1395)، «بسترهای مقاومت در اشعار محمدعلی شمس‌الدین»،  ادب عربی، دوره 8، ش 1،  صص 185-204 .

جمشیدی، ناهید (1392)، «بررسی نمادها در شعر پایداری لبنان با تکیه بر اشعار محمد­علی شمس‌الدین»، پایان‌نامةکارشناسی ارشد، استاد راهنما: اکرم روشنفکر، دانشگاه گیلان، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی.

حموی، یاقوت (1995)، معجم البلدان، ج 7، بیروت: دار صادر.

خلیل جحا، میشال(1999)، أعلام الشعر العربی الحدیث من أحمد شوقی إلی محمود درویش، بیروت: دار العودة و دار الثقافه.

دریانورد، مریم (1392)، «تحلیل ساختاری داستان وجه القمر زکریا تامر با تکیه بر دو  محور جانشینی و هم‌نشینی»، جستارهای زبانی، دوره 4، ش 3، صص 204-230

دهخدا، علی‌اکبر (1389)، لغت‌نامه، تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران.

روبینز، آر.اچ. (1385)، تاریخ مختصر زبان شناسی، ترجمة علی‌محمد حق‌شناس، تهران: کتاب ماد.

زیتون، علی مهدی (1996)، لغة محمدعلی شمس‌الدین الشعریة، بیروت: حرکة الریف الثقافیة.

شمس‌الدین، محمدعلی (2013)، النازلون علی الریح، بیروت: دار الآداب.

شمیسا، سیروس (1388)، نقد ادبی، تهران: میترا.

صفوی، کوروش (1380)، از زبان‌شناسی به ادبیات (شعر)، تهران: حوزه هنری.

علوی‌مقدم، مهیار (1381)، نظریه‌های نقد ادبی معاصر (صورتگرایی و ساختارگرایی)، تهران: سمت.

غلامی، زهرا (1393)، «روابط بینامتنی قرآن در شعر معاصر عربی و فارسی، محمدعلی شمس‌الدین و سیدحسن حسینی»، کارشناسی ارشد، استاد راهنما: انسیه خزعلی، دانشگاه الزهرا(س)، دانشکدة ادبیات و زبان­های خارجی.

فاروقی هندوالان، جلیل­الله (1388)، «نقد و تحلیل غزلی از سعدی بر پایة روش یاکوبسن»،  پژوهشنامة زبان و ادب فارسی (گوهر گویا)، ش 4، صص 191-216.

فیاض، علی اکبر (1392)، تاریخ اسلام، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.

قائدان، اصغر (1387)، اماکن زیارتی سیاحتی سوریه، تهران: مشعر.

کارتر، دیوید (2010)، النظریة الادبیة، ترجمة باسل المسالمة، دمشق: دار التکوین.

گیرشمن، رومن (1389)، ایران باستان، ترجمة یعقوب آژند، تهران: مولی.

مقدادی، بهرام (1378)، کیمیای سخن، پانزده گفتار دربارة ادبیات ایران و جهان، تهران: انتشارات هاشمی.

مکاریک، ارینا ریما (1385)، دانش­نامة نظریه­های ادبی، ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: موسسه انتشارات آگاه.

نورالهدی، حلاب ( 2016)، «التوازی الترکیبی فی دیوان فجر الندى للشاعر الجزائری ناصر لوحیشی دراسة أسلوبیة و لسانیة نصیة»، الحکمة للدراسات الأدبیة و اللغویة، رقم 7، صص187-205.

نوری، زهرا (1389)، «تناسب هنری در شعر قیصر امین پور»، پژوهش­نامه ادبیات تعلیمی، دوره 2، ش 6، صص 99-117.

یاکوبسن، رومن (1982)، القیمة المهنیة، ترجمة ابراهیم الخطیب، بیروت: مؤسسة الأبحاث العربیة.

__________(1983)، قضایا الشعریة، ترجمه محمد الولی و مبارک حنوز، المغرب: الدار البیضاء، دار توبقال للنشر.

منابع اینترنتی:

بیدج، موسی (1368)، از نیشابور تا لبنان: گفتگو با محمدعلی شمس‌الدین، شاعری از لبنان، کیهان فرهنگی، سال ششم، ش 63، صص 34-36      . http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1506 جابر، کامل (2009م): محمد علی شمس الدین: السید «میم» یحفر غیر الضواحی، جریده الاخبار، عدد الاربعاء.                                     http://www.alamelarab.com /NEWSPA/elakhbar/htm.

Refrences:  

Holy Quran.

Aboloddus, Y. (1997). Borrowing in literary criticism modern (dimensions of knowledge and beauty). 1th. Oman:  Alahliyeh Publication. [In Arabic].

Alavi Moghaddam, M. (2002). Contemporary Literary Critique Theory (Formalism and Structuralism) . Tehran: Samt Publishing. [In Persian].

Asl rokn abadi, L. (2013). A Comparative Study of Resistance Poetry Mohammad Ali Shamsoddin and Kaiser Aminpour. Ph.D. Hossein Abvissani. Tehran University of Teacher Education. Faculty of Literature and Humanities.  [In Persian].

Bidaj, M. (1989). From Nashaboor to Lebnan. Interview with Mohammed Ali Shamsuddin, a Lebanese poet.  Kayhan farhangi  Journal.  6th . NO. 63. Pp 34-36. [In Persian].

Daryanavard, M. (2013). Structural Analysis of Zachariah Tamer's "Wonderful Story" Based on Two Succession and Co-axis". Linguistic Queries. Vol 4. No. 3. Pp. 204-230. [In Persian].

Dehkhoda, A.A.(2000).  Dictionary.  Tehran: University of Tehran Press Institute. [In Persian].

Farooghi Hedovalan, J.A. (2009). A criticism and analysis of Saadi's sonnets based on Jacobson's method. Journal of Persian Language and Literature (Gohar Goya). No. 4. Pp 191-216. [In Persian].

Fayaz, A.A. (2013). History of Islam. Tehran: University of Tehran Printing & Publishing Institute. [In Persian].

Ghaedan, A. (2008). Tourist places of interest in Syria. Tehran: Mashaar Publication. [In Persian].

Gholami, Z. (2014). The Intertextual Relations of the Qur'an in Contemporary Arabic and Persian Poetry, Mohammad Ali Shamseddin and Seyyed Hassan Hosseini », M.Sc. Ensieh Khazali. Al-Zahra University. Faculty of Literature and Foreign Languages. [In Persian].

Gireshman, R. (2000). Iran in the past. Translated by Yaghoob Azand. Tehran: Maola Publication. [In Persian].

Hamavi, Y. (1995).  Mojamolboldan. VOL. 7. Beirut:  Sader Publication. [In Arabic].

Jabber, K. (2009). Mohammad Ali Shams aldin: Mr. M is digging the suburban. Alakhbar Journal. ON. Monday. [In Arabic].

Jamshidi, N. (2013).  Investigating Symbols in Lebanese Sustainable Poetry Based on the Poems of Mohammad Ali Shams al-Din. M.Sc. Akram Roshanfekr. University of Gilan. Faculty of Literature and Humanities.[In Persian].

Kalil joha, M. (1999). The Famous Writers of modern Arabic poetry from Ahmad Shooghi to Mahmood darvish. Beirut: alaodeh Publishing and alsaghafeh. [In Arabic].

Karter, D. (2010). Literary theory. Translated by Basel Almasameh, 1th. Dameshgh: altakvin press. [In Arabic].

Makarik, E.R. (2006). Encyclopedia of Literary Theories. Translated by Mehran Mohajer and  Mohammadi Nabavi. Tehran: Agah Publication. [In Persian].

Meghdadi, B. (1999). Alchemy inSpeech. Tehran: Hashemi Publication. [In Persian].

Noor alhoda, H. (2016). Mixed solitaire in Diwan Fajr al-Nada by the Algerian poet "Nasser Louhichi": a stylistic and linguistic textual study ». 7th. NO. 7. Pp 187-205. [In Arabic].

Noori, Z. (2010). Artistic fit in the poetry of Kaiser Aminpour.2th. NO. 6. Pp 99-117. [In Persian].

Roobinz, R.H (2006). The brief history of linguistics. Translated byAli mohammad hagh shenas. Tehran:  Ketabe mad Publication. [In Persian].

Safavi, K. (2001). From Linguistics to Literature (Poetry). Tehran: Hozeh honari Publishing. [In Persian].

Shamisa, S. (2009).  Literary Criticism. Tehran: Mitra Publication. [In Persian].

Shams aldin, M.A.  (2013). alnazeloon ala alrih. Beirut: aladab Publishing. [In Arabic].

Yakobson, R. (1982). Professional value. Translated by Ebrahim Alkhatib. 1th. Alabhas aladabiyehCorporation. [In Arabic].

Yakobson, R. (1983). Poetic issues. Translated by Mohammd Alvali and Mobarak Havooz. Aldar albayza. Tobghal Publication. [In Arabic].

Zaytoon, A.M. (1996). Poetic language of Mohammad Ali Shams aldin. Beirut: Harakt alrif alsaghafiyeh Publishing. [In Arabic].

 

Websites:

http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/15061/

http://www.alamelarab.com /NEWSPA/elakhbar/htm.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 60
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 66
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License./

Journal Management System. Designed by sinaweb.