نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• احمد عادل ساکی ¹
• محمد جواد پورعابد ²
• رسول بلاوی ²
• علی خضری ³

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس

² دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس

³ دانشیارگروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

چکیده

یُعتبر المونتاج من ضمن ما استلهمته الروایة الحدیثة من السینما وهی تقنیة تقدّم لقطات ومشاهد متتابعة فی العمل الروائی، تهدف إلى وضع المشاهد المصوّرة فی تسلسل معیّن، بغیة التأثیر فی نفسیة المتلقّی وتوضیح تداخل الأفکار أو تداعیها عبر الانتقال من لقطة إلى أخری. رصدنا عند دراستنا لروایة إعجام لسنان أنطون والتی شیّدها فوق الکثیر من سمات وعناصر تیّار الوعی، وجود نماذج کثیرة لأقسام المونتاج السینمائی الأربع حسب المخرج الروسی ایزنشتاین. هذه الدراسة محاولة لإلقاء الضوء علی المونتاج السینمائی فی روایة إعجام وتحلیلها وفقاً للمنهج الوصفی-التحلیلی، عبر التعریف بآراء هذه الشخصیة وأفکارها ثمَّ معالجة أقسام المونتاج الطولی والإیقاعی والنغمی والذهنی الموظّف فیها علی ضوء نظریة ایزنشتاین والذی کان یری أنَّ المشهد یجب أن یُبنی علی مجموعة من الصدمات وأنَّ کلَّ قطع یجب أن یُثیر خلافاً بین لقطتین حتّی یُنتج قفزة جدلیة تُولد ردّة فعل عنیفة فی ذهن المتفرّج، لیتسنّی لنا من خلالها الترکیز علی توظیف الکاتب الجانب الفلمی المرئی فی روایته. تؤکد النتائج أنَّ سنان أنطون وظَّف المونتاج السینمائی لقدرته علی تقدیم أفکار وصور جدیدة، تمکّن القارئ من فهم أفضل لأحداث الروایة، کما أنَّ الکاتب استخدم المونتاجات الأربع للتعبیر عن الصراع النفسی للشخصیات وذلک عبر آلیات مونتاجیة مثل القطع والانتقال واللقطة القریبة لمرونتها العالیة وقدرتها الهائلة لتتیح للشخصیات قدرة الاستبطان الداخلی للکشف عن تلک الصراعات.

کلیدواژه‌ها

• الروایة العراقیة
• التقنیات الفنیة
• المونتاج السینمائی
• سرجی ایزنشتاین
• سنان أنطون
• روایة إعجام

عنوان مقاله [English]

The Cinematic Montage in the Novel I’jaam by Sinan Anton in Light of Sergei Eisenstein’s Views

نویسندگان [English]

• Ahmad Adel Saki ¹
• Mohammad Javad Pourabed ²
• Rasoul Balavi ²
• Ali Khezri ³

¹ PhD Student of Arabic Language and Literature, Persian Gulf University

² Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Persian Gulf University, Bushehr, Iran

³ Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Persian Gulf University

چکیده [English]

Montage is one of the techniques which modern novelists borrowed from cinema. This technique depicts the scenes of novel in a specific order to affect the mentality of the reader and to show the association of thoughts by cutting from one scene to another. Creating concepts using association, fundamental changes in temporal and spatial continuity, displaying the events in specific dimensions of place and time, activating the reader’s mind and involving them in the creation of events, and manifesting concepts by highlighting a new form of reality are achieved only through the technique of montage. The article studies Sinan Anton’s novel I’jaam, which employs stream of consciousness, based on theories of the well-known Russian directorSergei Eisenstein. We focus on stream of consciousness because it reveals the true essence of characters. To make stream of consciousness possible, cinematic innovations such as montage can be used. In this article, we first introduce Sinan Anton and his ideas on conflicting scenes and then discuss different kinds of montage which, according to Eisenstein, are linear montage, rhythmic montage, musical montage, and mental montage, as reflected in the Iraqi writer’s novel. Eisenstein asserts that each sequence should be made up of conflicting scenes and that each cut should highlight a conflict between two scenes. We argue that in I’jaam Sinan Anton uses cinematic montage to show his ability of introducing modern thoughts and ideas and to help the reader understand the novel well. Anton also uses these four types of montage to express the characters’ internal conflict through techniques such as cutting, moving, and close-up in order to give the characters a chance to resolve their conflicts. Moreover, through these techniques he adds to the dramatic tension, creates variety in images and brings the confusion and the psychical conflict of the characters to light.

کلیدواژه‌ها [English]

• Iraqi novel
• Art techniques
• Cinematic montage
• Sergei Eisenstein
• Sinan Anton
• I’jaam