نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان
2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان
چکیده
یکی از مشخصههای اصلی شعر معاصر عربی این است که در بیان مفاهیم جمعی و در ترسیم ناهمگونیهای سیاسی و اجتماعی از اسطوره بهره میگیرد. اساطیر یونانی، یکی از اجتماع‌پذیرترین اسطورههاست؛ از همین رو از سوی شاعران معاصر مورد اقبال فراوان قرار گرفته است. یکی از این اسطورهها، اسطورة اولیس است که در نزد شاعران برجسته شعر معاصر عربی جایگاه ویژهای یافته است. از جملة این شاعران میتوان به سمیح القاسم شاعر معاصر فلسطین (1939-2014) و ادونیس شاعر معاصر سوریه (1930) اشاره نمود. در پرتو توجه ویژه دو شاعر یاد شده به اسطورة اولیس و نقش محوری آن اسطوره در شیوة القای مفاهیم مورد نظر، پژوهش حاضر بر آن است تا به شیوة توصیفی-تحلیلی در گام اول، خوانش سمیح القاسم و در گام دوم، خوانش ادونیس از اسطورة اولیس را به صورت جداگانه با بُعد کهن آن مورد تحلیل و همسنجی قرار دهد و رویکرد هریک از شاعران را با اصل اسطورة یونانی اولیس بسنجد. در بخش نتیجه نیز ضمن توجه به اصل اسطوره، خوانش دو شاعر از اسطورة یادشده نسبت به یکدیگر مورد همسنجی قرار گرفته است. اهمیت و ضرورت تحقیق در این امر نهفته است که انجام چنین پژوهشهایی به کشف دغدغههای شاعران میانجامد و در پی آن میتوان به فهم دقیقتر و مناسبتری از شعر معاصر عربی دست یافت. از همسنجی و تحلیل متن اسطورهای دو شاعر چنین استنباط میشود که هریک از این شاعران توانستهاند با الهامگیری از این روایت اسطورهای، به اسطوره‌سازی روی آورند و از رهگذر آشناییزدایی و حمل تجربه جدید بر آن، ادیبانهتر اوضاع نابه‌سامان و ناهمگون زندگی فردی و اجتماعی خود را به تصویر بکشند و آن را فرادید مخاطب قرار دهند. تلاش برای دستیابی به هویت از دست رفته، ابراز وفاداری به پنهلوپه معاصر، امید به رستاخیزی نوین و تاکید بر ضرورت تغییر و تحول در جامعة عربی از مهمترین محورهای مورد بحث این دو شاعر بوده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Comparison between Samih al-Qasim and Adonis’s Readings of the Greek Myth of Ulysses
نویسندگان [English]
- Ali Najafi Ivaki 1
- Bahrali Rezaei 2
1 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, University of Kashan
2 PhD Candidate in Arabic Language and Literature, University of Kashan
چکیده [English]
One of the main features of contemporary Arabic poetry is its use of mythology to express social concepts and depict socio-political heterogeneity. Greek mythology is one of the best vehicles for this purpose; that is why it is frequently used by contemporary poets. One of such myths is Ulysses which holds a prominent status among outstanding contemporary Arab poets. Samih al-Qasim (1939-2014), the contemporary Palestinian poet, and Adonis (1930- ), the contemporary Syrian poet, are among them. In light of the attention of the above-mentioned poets given to Ulysses and its central role in conveying desired concepts, this paper aims to study their reading of Ulysses; first, Samih al-Qasim’s, and then, Adonis’ are separately analyzed and compared to Ulysses with its ancient aspect, and then their approach toward the original Greek myth is evaluated. In conclusion, while paying attention to the original myth, the reading of the above-mentioned poets of the myth will be compared to each other. The importance of such research lies in its discovery of the main concerns of these poets which consequently leads to a more accurate and more appropriate understanding of contemporary Arabic poetry. By comparing and analyzing the text of these poems, it can be argued that both poets, under the influence of the Greek myth and inspired by its mythological narrative, turn toward mythologization. Through defamiliarization and introducing novel experiences to the narrative, they depict the heterogeneous status of their individual and social lives in a literary style and offer it to the reader. The most important topics discussed by the two poets include an endeavor to achieve a lost identity, offering loyalty to contemporary Penelope, a hope for resurrection, and finally an emphasis on the need for change and evolution in the Arab society.
کلیدواژه‌ها [English]
- Samih al-Qasim
- Adonis
- Mythology
- Ulysses
- Socio-political reading
)