نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه اصفهان
2 استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شیراز
چکیده
به کارگیری تمهیدات داستانی در شعر، غالباً در راستای تقویت سطحِ شکلی و فرم اشعار و با هدف انتقال لایههای ژرف دلالتهای معنایی از طریق عادتزدایی در نگاه و ذهن خواننده صورت میگیرد. این ترفند، از مهمترین مؤلفههای عینی در انداموارگی متن و ساختمان سرودههای عبدالوهاب بیاتی، شاعر پرآوازة معاصر عربی است. بهرهگیری از شگردهای روایت و به کار بستن خلاقانة تمهیدات داستانپردازی، ساختاری مبتکرانه و پیچیدگی ابهامآفرینی را به بافت روایی و ساخت زبانی چکامة «سمفونی کولی» اثر عبدالوهاب بیاتی بخشیده که پتانسیل تفسیر و تأویلپذیری شعر را افزونتر کرده است. ترکیببندی روایت سمفونی کولی در دو بخش طراحی و مهندسی شده، به گونهای که بخش دوم، چرایی رخدادها و ابهامات بخش نخست را پاسخگو و روشنگر است. این پژوهش کوششی در بررسی و بازشناسی عناصر روایت، در بافتار داستانیِ چکامة سمفونی کولی، به هدف دستیابی به زیباشناختی عناصر روایی شعر و چگونگی استفادة شاعر از ابزارها و فضاهای تکنیکی و هنری روایت در این سروده است. نتایج برآمده از پژوهش حاضر نشان میدهد که هرچند تمام سازههای بوطیقای روایت با چکامة سمفونی کولی همپوشانی ندارد، روایتمندی این سروده، به شکلی درست، کارآمد و بسیار هنرمندانه صورت پذیرفته است. بیاتی در سمفونی کولی، به کمک عناصرِ زیباییسازِ بوطیقای روایت مانند پیرنگ، شخصیت، صحنهپردازی، گفتگو، زاویة دید و درونمایه کوشیده است با درهم آمیختن عین و ذهن و گذشته و حال در سطحی گسترده، از تصویر سرگردان و آشنای کولی، سمبلی غریب برای بازنمودِ سیمای انسان رنجدیده در درازنای تاریخ و بازخوانی هویت گمگشتة او بسازد و پیام حضوری باژگونه را در پهنة حیات برای انسانیت آواز دهد. بیاتی با فراخوانی اسطورهها و کهنالگوها و به یاری شخصیتهای سمبلیک موجود در شعرش (کولی، باکره و کفبین)، به روایت خود کیفیت رازآلودتر و شمولپذیرتر میبخشد و اندوه کولی را به اندوه همگانی تعمیم میدهد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Poetics of Narrative in Abd al-Wahhab al-Bayati’s “Symphony of the Gypsy”
نویسندگان [English]
- Davood Nejati 1
- Seyed Fazlolah Mirghaderi 2
1 Ph.D. Candidate in Arabic Language and Literature, University of Isfahan
2 Professor, Department of Arabic Language and Literature, University of Shiraz
چکیده [English]
Narratives are widely employed in poetry in order to improve the formal structure and to convey deep layers of semantic connotations through defamiliarization in the reader’s mind. This scheme is one of the most prominent components in the integration and structure of Abd al-Wahhab al-Bayati’s poetry, the well-known contemporary Arab poet. Engaging narrative techniques and the creative use of storytelling has bestowed an ingenious composition and an ambiguous complexity to the narration and verbal construction of his work “Symphony of the Gypsy,” and this makes the poem potentially more interpretable and more decipherable. The narration of the poem is composed of two parts, of which the latter shines light on the questions and ambiguities aroused in the former. This study is aimed at reviewing the elements of narration in “Symphony of the Gypsy” in order to analyze the aesthetics of storytelling and the poet’s use of artistic devices in the poem. The results show that although the elements of narrative in “Symphony of the Gypsy” are not completely in line with the poetics of narration, the narrative of this poem has been constructed artistically. In “Symphony of the Gypsy,” Bayati has sought to depict the familiar wandering of a gypsy as a symbolic representation of pains of the mankind throughout the history. He does so by means of aesthetics of narrative poetry such as the plot, characters, visualizations, dialogues, perspective and the theme, through entangling the abstract and the concrete, through intertwining the past and the present. Summoning legends and archetypes, with the symbolic characters in his poem assisting him (including the gypsy, the virgin and the foreteller), Al-Bayati further mystifies and universalizes his narration, generalizing the gypsy’s sorrow to the collective grief.
کلیدواژه‌ها [English]
- Narrative poetics
- Utopia
- Symphony of the Gypsy
- Abd al-Wahhab al-Bayati
)