نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مترجمی زبان عربی دانشگاه دامغان، دامغان، ایران.

2 استادیار مترجمی زبان عربی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران.

چکیده

اصطلاح نوشتار زنانه بیان می ­دارد که نوشته ­های زنان دارای گفتمانی ویژه خود، نسبت به مردان است. زبان­ شناسان، تفاوت سبک نوشتار زنان و مردان را تأیید کرده و برای هریک مؤلفه ­هایی ارائه داده‌اند. منتقدان فمینیست پرسشی مطرح می‌کنند که آیا زبان زنانه وجود دارد یا نه؟ در این راستا کتاب سبک‌شناسی فمینیستی سارا میلز، برای تحلیل داده‌ها مدلی ارائه می‌دهد که سه سطح واژگان، نحو و گفتمان در آن مورد کنکاش قرار می‌گیرد و با اشاره به آثار زبان‌شناسان و پژوهشگران حوزه جامعه‌شناسی زبان و نیز دیدگاه‌های فمینیست‌ها، بر تحلیل زبانی آثار زنان تأکید کرده و روش تحلیل آثار داستانی زنان را مطرح می‌کند. این پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی و در چارچوب نظریه سبک­شناسی فمینیستی میلز به بررسی چگونگی نمود مشخصه‌های زنانه‌نویسی در رمان «الأسود یلیق بک» نوشته  احلام مستغانمی نویسنده الجزایری می پردازد. با توجه به اینکه میلز بر این باور است که نویسندگان زن در ساختار و درون‌مایه آثار خود در زمینه عواطف و ویژگی‌های زنانه، گزینه‌های متفاوت زبانی به کار می‌برند که در تحلیل زبانی باید در این سه سطح تحلیل انجام گیرد، بر آن هستیم که این مشخصه‌ها را در رمان برگزیده بررسی کنیم و مشخص کنیم که این مؤلفه‌ها به چه میزان  وجود دارد و یا از الگوی موردنظر پیروی شده  است یا نه. به همین روی مواردی را که بر پایه این چارچوب، نشانگر زنانه‌نویسی سبک نویسنده رمان است، مشخص کرده و به صورت جمله به جمله مورد کنکاش قرار می­دهیم. یافته­ های پژوهش حاکی از آن است که  مؤلفه­ های نوشتار زنانه احلام مستغانمی در این اثر با بهره‌گیری از این موارد نمایان است: در لایه واژگانی: کاربرد واژه­ های حوزه زنان، از بسامد اندکی برخوردار است؛ تکیه کلام زنانه، نفرین و واژه­ های عاطفی ملایم به چشم نمی‌خورد، ولی واژه‌های تابو وجود دارد؛ کاربرد رنگ­واژه­ها به تکرار طیف رنگ­های مشخصی چون سیاه، سفید، قرمز و... محدود است و در این میان، بیشترین بسامد، صفت «الأسود» (سیاه/مشکی) است. در لایه نحوی: شرح رویدادها به صورت جزء به جزء آمده و از بسامد بالایی برخوردار است؛ بیشتر جمله‌ها، کوتاه و پشت سرهم و با بسامد بسیار بالا است؛ جمله‌های پرسشی به شکل حدیث به شکل فراوان کاربرد دارد؛ نشانه سجاوندی سه نقطه (... (پربسامدترین نشانه را  به خود اختصاص داده و خط تیره (نشانه معترضه) از بسامد بسیار پایینی برخوردار است. و در لایه گفتمان: سوم شخص و راوی از حدیث نفس و تک‌گویی درونی بهره برده‌؛ محور، کنش و دیالوگ اصلی رمان، زن است و  اندیشه‌های فمینیستی دغدغه‌های نویسنده رمان  است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Characteristics of Feminine Writing in Ahlam Mustaghanemi''''''''''''''''s Novel "Al-Aswad Yaliq bek" Based on Sara Mills’ Feminist Stylistics

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Ravanshad 1
  • fereshteh afzali 2

1 M.A. Graduated Arabic language translation, Damghan University, Damghan, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Arabic Translation, Faculty of Humanities, Damghan University, Damghan, Iran.

چکیده [English]

.The term "Feminine writing" implies that women''''s writing has its unique discourse compared to men. linguists have acknowledged the differences in writing styles between men and women and provided components for each. Feminist critics ask whether there is a female language or not? In this regard, Sarah Mills'''' feminist stylistics book offers a model for data analysis that explores the three levels of vocabulary, syntax, and discourse. And by referring to the works of linguists and researchers in the field of sociology of language as well as the views of feminists, he emphasizes the linguistic analysis of women''''s works and proposes the method of analyzing women''''s fictional works. This research uses analytical-descriptive method in the framework of Sarah Mills’ feminist stylistics theory to examine how the characteristics of feminism are manifested in the novel "Al-Aswad Yaliq Beck" written by Ahlam Mostaghani Algerian writer. Considering that Mills believes that female writers use different language options in the structure and content of their works in the field of female emotions and characteristics, which should be done in these three levels of analysis in language analysis. We intend to examine these characteristics in the selected novel and determine to what extent these components exist and whether the desired pattern has been followed or not. Also, based on this framework, we identify the cases that indicate the feminine writing style of the author of the novel and explore them sentence by sentence. The research findings indicate that the components of Ahlam Mostaghanami''''s female writing are evident in this selected work using the following: - In the lexical layer: Use of words belonging to the field of women has a low frequency, There is no feminine reliance, curses, or mild emotional words but there are taboo words. Limited to repeat certain colors such as black, white, red, gold, silver and purple. Among these, the most frequent is the adjective "black" - In the syntactic layer: The description of the events is given in detail and this component has a high frequency, Most sentences are short, consecutive and very high frequency. Question sentences in the form of monologue are widely used, Extralinguistic signs ellipsis (...) has the most frequent symptoms and the dash has a very low frequency. In the discourse layer: third person and the narrator has used the inner monologue. The main axis, action and dialogue of the novel refer to women, and feminist thoughts are the concerns of the author of the novel.

کلیدواژه‌ها [English]

  • feminism
  • feminist stylistics
  • Sarah Mills
  • Ahlam Mustaghanemi
  • novel "Al-Aswad Yaliq Bek"
ابن منظور، محمد بن مکرم (1404)،  لسان العرب، بیروت، دارصادر.
انصاری، نرگس (1397)، « شخصیت زن در ادبیات مقاومت لبنان (مورد پژوهی رمان الوصول)»، ادب عربی، سال 10، شمارۀ 1، صص 161-178.
اوگریدی، ویلیام (1394)، درآمدی بر زبا­ن­شناسی معاصر، ترجمۀ علی درزی، تهران، سمت.
پالتریج، برایان (1396)، درآمدی بر تحلیل گفتمان، ترجمۀ طاهره همتی، تهران، نشر نویسه‌پارسی.
حسینی، مریم (1384) ، «روایت زنانه در داستان‌نویسی زنانه»،کتاب ماه ادبیات و فلسفه، ش43، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، صص 101-94.
رجبی، فرهاد و پرچگانی، فاطمه (1397)، «خوانش فمنیستی -اگزیستانسیالیستی مجموعه أنظر الیک مرام المصری»، ادب عربی، سال 10، شمارۀ 1، صص 91-107.
العزیزی، خدیجه (2005)، الأسس الفلسفیة للفکر الأدبیة النسوی العربی، بیروت، بیان للنشر و التوزیع و الأعلام.
فتوحی، محمود (1390)، سبک‌شناسی نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها، تهران، سخن.
گرت، استفانی (1380)، جامعه‌شناسی جنسیت، ترجمۀ کتایون بقایی، تهران، نشر دیگر.
گرین، گیت و جیل لبیهان (1383)، درس‌نامه نظریه و نقد ادبی، ترجمۀ لیلا بهرامی محمدی و دیگران، تهران، روزگار.
مایلز، رزالیند (1380)، زنان و رمان، ترجمۀ علی آذرنگ، تهران، انتشارات روشنفکران و مطالعات زنان.
مدرسی، یحیی (1387)،  درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان، تهران، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
مستغانمی، احلام (2015)، الأسود یلیق بک، بیروت، انتشارات نوفل.
میرصادقی، جمال (1376)، ادبیات داستانی، چاپ سوم، تهران، انتشارات سخن.
نجم عراقی، منیژه (1382) ، زن و ادبیات، سلسلۀ پژوهش‌های نظری درباره مسائل زنان، تهران، چشمه.
نرسیسیانس، امیلیا (1392)، مردم‌شناسی جنسیت، ترجمۀ بهمن نوروززاده چگینی، تهران، نظر افکار.
وردانک، پیتر (1389)، مبانی سبک‌شناسی، ترجمۀ محمد غفاری، چاپ اول، تهران، نی.
یزدانی، عباس و جندقی، بهروز (1388)، فمینیسم و دانش‌های فمینیستی، تهران، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
Al-Azizi, K. (2005), The Philosophical Foundations of Arab feminist literary thought, Beirut, Bayan for Publishing, Distribution and Media. [In Arabic].
Ansari, N. (2017), "Female character in the literature of Lebanese resistance (a case study: Al-Vosul novel)", Arabic Literature, year 10, number 1, 161-178. [In Persian].
Fotuhi, M. (2018), Theories, approaches and methods stylistics, Tehran, Sokhan. [In Persian].
Garrett, S. (2001), Sociology of Gender, translated by Ketayoun Baqaei, Tehran, digar publication. [In Persian].
Green, G, and Jill, L. (2004), Textbook of Theory and Literary Criticism, translated by Leila Bahrami Mohammadi et al, Tehran, Roozegar. [In Persian].
Hosseini, M. (2005), "Female Narrative in Women''''s Story Writing", Book of the Month of Literature and Philosophy, Vol. 43, Journal of Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, 94-101. [In Persian].
Ibn Manzoor, Muhammad Ibn Makram. (1404), Lasan al-Arab, Beirut, Dar Sader. [In Arabic].
Lakoff, R. T. (1990). Language and woman’s place, New York, Harper & Row Publishers.
Miles, R. (2001), Women and Novels, translated by Ali Azarang, Tehran, Roshanfekran and Women''''s Studies Publications. [In Persian].
Mills, S. (1995), Feminist Stylistics, London, Routledge.
...........................(2005), Feminist Stylistics, Second edition, Published in the Taylor & Francis e-Library.
Mirsadeghi, J. (1997), fiction literature, third edition, Tehran, Sokhan Publications. [In Persian].
Modarresi, Y. (2007), Introduction to Sociology of Language, Tehran, Institute of Cultural Studies and Research. [In Persian].
Mostaghanemi, A. (2015), Al-Aswad Yaliq Bek, Beirut, Nofal Publications.
Najm Iraqi, M. (2012), Women and Literature, a series of theoretical researches about women''''s issues, Tehran, Cheshme. [In Persian].
Nercissians, Emilia. (2012), Anthropology of Gender, translated by Bahman Norouzzadeh Chegini, Tehran, Nazar Afkar. [In Persian].
O''''Grady, W. (2014), Introduction to Contemporary Linguistics, translated by Ali Darzi, Tehran, Samt. [In Persian].
Paltridge, B. (2016), An Introduction to Discourse Analysis, translated by Tahira Hemti, Tehran, Noise Parsi Publishing House. [In Persian].
Rajabi, F, and Parchegani, F. (2017), "Feminist-Existentialist Reading of Anzor Elaik Collection of Maram Al-Mesri ", Arabic Literature, Year 10, Number 1, 107-91. [In Persian].
Stockwell, Pete, R. (2002), Sociolinguistics: A Resource Book for Students, London, Routledge, 2002.
Verdank, P. (2010), The basics of stylistics, translated by Mohammad Ghafari, first edition, Tehran, Ney. [In Persian].
Yazdani, A, and Jandaghi, B., (2008), Feminism and Feminist Knowledge, Tehran, Office of Women''''s Studies and Research. [In Persian].