نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
در نشانه‌شناسی معاصر در حوزة مطالعات روایت‌شناسی اگر نام‌هایی چون پراپ، گریماس، تودوروف، ژنت و بارت وجود دارد، در عرصة شعر باید مایکل ریفاتر را یکی از نظریه‌پردازان روشمند دانست. ریفاتر در سیر اندیشه‌ها و نظریه‌هایش از «سبک‌شناسی ساختاری» به‌سوی نشانه‌شناسی شعر و تولید متن روی‌می‌آورد و در این راستا نشانه‌ها و عناصر ایجادکنندة ادبیت متن شعری را ارائه می‌دهد. در نظریۀ ریفاتر دو شیوة خوانش مطرح است: خوانش اکتشافی یا خطی و خوانش نشانه‌شناختی یا پس‌نگر که خواننده از طریق آن ها، پس از بررسی عناصر ادبیت متن یعنی نادستوری ها (دستورگریزی)، منظومه‌های توصیفی، انباشت‌ها (ترادف ها) و هیپوگرام (تصویر کلیشه ای که از طریق کل شعر در ذهن خواننده القا می‌شود)، به ماتریس یا شبکة شعر دست می یابد که همان گزارة بنیادی شعر است و اسباب وحدت را فراهم می‌کند. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از خوانش اکتشافی و خوانش نشانه‌شناختی قصیدة الحزن به این نتیجه رسیدیم که عناصر نشانه‌شناختی بر مبنای دیدگاه ریفاتر، در خوانش سطح نشانه‌شناختی قصیده الحزن عبدالصبور به‌خوبی می‌تواند ایفای‌نقش‌کند؛ قصیدة الحزن ازلحاظ واژگانی و نحوی نادستوریهای اندکی دارد، ولی ازلحاظ معنایی نادستوریهای زیادی دارد که از‌طریق تشبیه، استعاره و کنایه خود‌نمایی‌می‌کنند. از سوی دیگر منظومه‌های توصیفی و انباشت‌ها و هیپوگرام و نهایتاً ماتریس متن، همگی در کنار هم موضوعات کلیدی شعر را به‌تصویر می‌کشند و وحدت شعری را محقق‌می‌سازند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Semiotic analysis of Qasidol hozn by Salah Abdel Sabour According to Michael Riffaterre theory
نویسنده [English]
- Zinat Erfatpour
Institute for Humanities and Cultural Studies
چکیده [English]
In Contemporary semiotics, if there are such names as Propp, Grimas, Todorov, Genet, and Barthes in the field of narratological studies, Michael Riffattere should be considered one of the methodical theorists in the field of poetry. In the course of his ideas and theories, turns from Riffaterre "structural stylistics" to the semiotics of poetry and text production, and in this regard, he presents the signs and elements that create the literature of poetic text. In Riffaterre theory, there are two ways of reading: exploratory or linear reading and semiotic or retrospective reading which the reader, after examining the elements of text literature, namely inaccuracies, descriptive systems, accumulations (synonyms) and hypograms (the stereotyped image that is induced in the mind of the reader through the whole poem), achieves the matrix or network of poetry, which is the basic proposition of the poem and provides means of unity. In this article, after exploratory and semiotic reading of the ode of sorrow, we came to the conclusion that the semiotic elements based on Riffaterre's point of view can play a good role in reading the semiotic level of the ode of sorrow Abdel Sabour; The poem's mourning has few instructions in terms of vocabulary and syntax, but in terms of meaning it has many instructions that show themselves through simile, metaphor and irony. On the other hand, descriptive systems, accumulations, hypograms, and finally text matrices all together illustrate the key themes of poetry and achieve poetic unity.
کلیدواژه‌ها [English]
- Semiotics
- Michael Riffaterre
- qasidul hozn
- Exploratory Reading
- Semiotic Reading
)