نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزش زبان و ادبیات عرب، دانشگاه فرهنگیان تهران، ایران.

2 گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

گفتمان‌های موجود در جامعه از نظر فرهنگی بر پایه زنجیره‌ای از مفاهیم و شبکه‌های معنایی خاص خود استوار هستند. در این میان، شبکه اصلی معنایی که هویت اجتماع بر پایه آن بنیان نهاده می‌شود، متعلق به کنشگرانی است که با تکیه بر قدرت خویش بتوانند بر دیگر کنشگران موجود در جامعه بیشترین تاثیر را بگذارند. مانوئل کاستلز با تکیه بر همین اصل، انواع هویت را به سه دسته هویت برنامه‌ساز، هویت مشروعیت‌بخش و هویت مقاومت تقسیم کرده است. این پژوهش با هدف تبیین ویژگی‌های عملکردی کنشگر غالب رمان شظایا فیروز به بررسی فرآیند هویت‌سازی در این داستان پرداخته است. بدین منظور با تکیه بر نظریه جامعه شبکه‌ای کاستلز، ابتدا همه کنشگران رمان شناسایی و وضعیت آنان از جهت میزان تأثیر و تاثر بر یکدیگر بررسی شد. در این میان داعش با تکیه بر قدرت نظامی و سیاسی و اثرگذاری عمیق بر دیگر شخصیت‌های رمان به عنوان کنشگر غالب شناسایی و عملکرد آن در جهت هویت‌سازی تحلیل شد. این کنشگر در فرآیند خاصی ابتدا با جابه جایی معانی و ارزش‌ها سعی در ایجاد هویت جدید دارد و در گام بعدی به جعل هویت مشروعیت بخش می‌پردازد تا معانی هویتی مدنظر خود را مستحکم نماید. در اجرای گام‌های بالا، کنشگر غالب از تکنولوژی به شکل خاصی که منطبق بر فضای پست مدرن است استفاده کرده و سعی در ایجاد فضای آخرالزمانی دارد تا بتواند اندیشه رهایی بخش را به عنوان چشم انداز هویت جدید و راه برون رفت از فضای مورد اشاره، معرفی نماید. زنان به عنوان کنشگر مغلوب، همواره در معرض استراتژی بازتعریف هویتی داعش قرار داشته و بیشترین تمرکز کنشگر غالب نیز بر استحاله هویت کنشگران زن و ایجاد تغییرات هویتی کلان در چارچوب جامعه جدید می‌باشد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis Of The Identification Process Of The Dominant Social Actor In Shazaya Firouz's Novel Based On Castells' Theory

نویسندگان [English]

  • zeinab ghasemiasl 1
  • hossein elyasi 2

1 Department Of Arabic Language And Literature Education, Farhangian University, P.O.Box: 889-14665, Tehran, Iran,

2 Department of Arabic language and literature, Faculty of Literature and Humanities, Tehran University, Tehran Iran.

چکیده [English]

The semantic networks of each discourse are formed based on the identity meanings of actors who, relying on their power, can have the greatest impact on other actors in the society. Based on this principle, Castells has divided the types of identity into three categories: identity of program maker, identity of legitimacy and identity of resistance. In order to explain the functional characteristics of the dominant actor in Shazaya Firouz's novel, this research has investigated the process of identity formation in this story. Shifting the meaning of the two concepts of "sin" and "homeland", turning the meaning of the concept of "blasphemy" and expanding the range of its semantic inclusion to all different ideas, forging the identity of the central government by relying on the concept of Caliph and calling him Amir al-Mu'minin, creating an apocalyptic environment using technologies The novel, which Castells sees as a way to create a network society based on communication nodes and not hierarchical systems, is one of the strategies that the main actor of the novel (ISIS) has used for the process of identity formation, and many of them distance Isis from the concept of resistance identity. . Also, women, as the main theme of the novel, for whom the important events of the story are completely based on the redefinition of the identity of ISIS, have been the main targets of the actions of the dominant activist to redefine the identity. In the process of identity formation, women are included in a marginal construction in terms of the meaning of identity, and in some cases they are even placed in the "meaninglessness" of identity and equality with animals and objects

کلیدواژه‌ها [English]

  • dominant actor
  • Shazaya Firoz
  • identity
  • Manuel Castells
  • ISIS
باقریان فر، مصطفی، سیادت، علی و  لهرابی، یعقوب (1397)، «تبیین مؤلفه‌های هویت اجتماعی دانشجویان  بر اساس استفاده از برنامه‌های پیام‌رسان موبایلی»، جامعه شناسی کاربردی، دانشگاه اصفهان، سال بیست و نهم، شمارۀ پیاپی 72، صص 98-79.
حمید زاده، غلامرضا (1394)، «زندگی و آثار امانوئل کاستلز»، مجله رشد آموزش علوم اجتماعی، دوره هجدهم، شمارۀ 2، صص 42-46.
شمدین، نوزت (2017)، شظایا فیروز،  بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات و النشر.
کاستلز، مانوئل (1380)، عصر اطلاعات‌: اقتصاد، جامعه و فرهنگ/ قدرت هویت، ترجمۀ احد علیقلیان‌ و افشین خاکباز، تهران، طرح نو.
کاستلز، مانوئل (1383)، «جامعه شبکه‌ای و هویت جدید؛ مصاحبه با کاستلز»، ترجمۀ محمدرضا معینی، مجلس و پژوهش، سال یازدهم، شمارۀ 43، صص 4580-431.
کاستلز، مانوئل (1393)، قدرت ارتباطات، ترجمۀ حسین بصیریان جهرمی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
گوهری مقدم، ابوذر (1388)، «تروریسم جدید: چارچوبی برای تحلیل، دوفصلنامه دانشنامه حقوق و سیاست، دورۀ 5، شمارۀ 12، ص 33-11.
ناظری، افسانه و بختیاری، حمیدرضا (1395)، «مسئله هویت در عهد ایلخانی مطابق با الگوی کاستلز مطالعه موردی تحلیل گفتمان خواجه نصیر طوسی»، پژوهش‌های علوم تاریخی، دورۀ ۸ ،شمارۀ ،۱ صص 134-115.
وکیلها، سمیرا (1392)، «تأثیر فضای مجازی بر عرصه هویت فرهنگی»،  فصلنامه مطالعات جامعه شناختی ایران، سال سوم، شمارۀ 9، صص 75-63.
شمدین، نوزت (1397) بازمانده های فیروزه/ خلاصه رمان به فارسی، ترجمۀ بدون نام، سایت خبری مشرق نیوز، آخرین بازدید: 18/5/1401. (www.mashreghnews.ir)
Cliteur, P., (2007). “The Postmodern Interpretation of Religion Terrorism”. Free Inquiry,Volume 27, Number2, pp5-1. [In persian].
Baghrian Far, M., S., A., and Lehrabi, Y., (2017), "Explaining the components of students' social identity based on the use of mobile messaging programs", Applied Sociology, Isfahan University, 29th year, serial number 72, pp. 98- 79. [In persian].
Castells, M., (1380), Information Age: Economy, Society and Culture / Power of Identity, 3 volumes, second volume, translator: Ahad Aliqlian and Afshin Khakbaz, Tehran: New Design. [In persian].
Castells, M., (2004), "Network society and new identity; Interview with Castells", translator: Mohammad Reza Moini, Majlis and Research, Year 11, No. 43, pp. 431-4580. [In persian].
Castells, M., (2013), The power of communication, translated by Hossein Basirian Jahormi, Tehran, Publishing House of Culture, Art and Communication Research. [In persian].
Gohari Moghadam, A., (2008), "New Terrorism: A Framework for Analysis", Two Quarterly Journal of Law and Politics Encyclopedia, Volume 5, Number 12, pp. 11-33.
Hamidzadeh, G., (2014), "Life and works of Emmanuel Castells", Journal of Development of Social Science Education, Volume 18, Number 2, pp. 42-46. [In persian].
Nazeri, E., and Bakhtiari, H., (2015), "The problem of identity in the Ilkhanid period according to Castells' model, a case study of Khwaja Nasir Tusi's discourse analysis", Researches of Historical Sciences, Volume 8, Number 1, pp. 115-134. [In persian].
Shamdin, Nouzet (2017), Shazaya Firoz, Beirut: Al-Arabaya Foundation for Publishing and Publishing. [In arabic].
Vakilha, S., (2012), "The effect of virtual space on the field of cultural identity", Iranian Sociological Studies Quarterly, third year, number 9, pp. 63-75. [In Persian].