نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و زبان های خارجی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

2 گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

نشانه - معناشناسی با پشت سرنهادن نشانه­شناسی ساخت­گرا، گر  متضمن تحولاتی مهم از­جمله پرداختن به موضوعاتی چون تن، ادراک، احساس و حضور­ گردید و به­تدریج به دورنمایی پدیدار شناختی گرایش پیدا کرد. درک و تجربۀ حسی جهان با تنی حساس که نقش ادراک و تولید معنا را بر عهده دارد از موارد مورد اهتمام این گرایش است. در این حالت  فرایند معناسازی باز و سیال است و ما را با حضوری مواجه می‌سازد که احساس، ادراک و تجربۀ زیستی او منشأ تولیدات زبانی قرار می‌گیرد. در همین راستا، شعری کوتاه از آدونیس شاعر سوری (1930) تحت عنوان «المئذنة / گلدسته» انتخاب گردید تا تجربۀ زیستۀ شاعر، استحالۀ احساسات به معنا و نقش سوژه و ابژه در تحقق معنای تجربه‌شده بررسی شود. رویکرد این پژوهش، تحلیل تجربۀ زیستی شاعر با ابزار پدیدارشناسی است و قلمرو کشف شهود شاعر، متعلق به دال­ها و نشانه­های موجود در بستر نشانه­های حسی-ادراکی گفتمان است. یافته­های پژوهش نشان می‌دهد که ما در این گفتمان با گفتمان شوشی مواجه هستیم و مسئلۀ شوش متضمن مواجهه با پدیدار­شناسی است و به نظر می‌رسد پدیدارشناسی نشانه­های قصیده آدونیس بیانگر منفک بودن معنا و تجربه به­عنوان دو فرایند مجزا­، اما درعین­حال هم­سویی آنها است. یعنی از نشانه­­ها، معنا و از معنا، تجربۀ و جهان زیستۀ شاعر آشکار می­شود که نوعی حس غربت و دلتنگی است. همچنین آنچه به معنا هویت می­دهد جهت و زاویۀ دیدی است که آدونیس به‌عنوان گفته پرداز به صحنۀ اصلی گفتمان می­دهد تا واقعۀ سرکوب سنت با محوریت گلدسته و پایان آن با دودکش محقق گردد و تصویری ممکن از صحنۀ پدیدار شناختی به وجود می‌آورد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Phenomenology in Adonis's Poem "Al-mezana" Based on Husserl's Theory

نویسندگان [English]

  • Sayyed Reza Mirahmadi 1
  • aliakbar noresideh 2
  • Roghayeh Poorbairam 1

1 Department of Arabic language and literature, Faculty of Literature and Humanities, Semnan University, Semnan, Iran.

2 Department of Arabic language and literature, Faculty of Literature and Humanities, Semnan University, Semnan, Iran, Iran.

چکیده [English]

After passing through the stage of structuralism, semiotics laid the groundwork for issues such as body, perception, feeling, and presence, and gradually shifted to a phenomenological perspective. In other words, the process of meaning-making is open and fluid, and confronts us with a presence whose biological senses, perceptions, and experiences are the source of linguistic production. Accordingly, the main foundations of meaning are sensory-perceptual perceptions that, through a physical and sensitive presence, convey their lived experience through languag. Therefore, in this study, a short poem by the Syrian poet Adonis (1930) entitled "Al-mezana" was selected and studied by descriptive-analytical method. The approach of this research is phenomenology and its tool is semiotics. The purpose of this study is to investigate the poet's life experience and how emotions are transformed into meaning and the role of subject and object in realizing the meaning of experience. Phenomenological analysis of Adonis's poem "The Al-mezana / minaret" shows thatThe phenomenology of the signs mentioned in Adonis's ode shows that meaning and experience are two separate processes that are  aligned with each other. Another important point in obtaining the meaning and experience of individualization is the direction that Adonis, as the narrator, gives to the main stage in order for the event of discourse to occur. Adonis has provided the source of the production of the signification of the forgetfulness of Eastern culture from the point of view of the weeping minaret and the end with the chimney. Thus, from the point of view of how phenomena begin, end, and are chosen, the narrator's view is taken, and as a result, a possible image of the phenomenological scene is created

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phenomeology
  • Husserl
  • Lived Experience
  • feeling and perception
  • Adonis
  • Al-mezana
آدونیس، (1996)، «الأعمال الشعریة / أغانی مهیار الدمشقی و قصائد أخری»، سوریا: دار المدی للثقافة والنشر.
امین­پور، قیصر، دوشنبه 21/5/1399، ساعت 14:23. «نگاهی به زندگی و شعر آدونیس»، دوشنبه 21/5/1399، ساعت 14:23 «آدونیس شاعر حافظه نیست؛ آتش می‌کارد، گل نمی‌چیند: https://www.isna.ir.
بابک، احمدی، (182)، «ساختار و هرمونتیک» تهران، گام نو .
بهروز، زیبا و طغیانی، اسحاق، (1395)، «پدیدارشناسی عاطفه در ادبیات داستانی مقاومت با نگاهی بر رمان پل معلق»، پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت، شمارۀ دوم، صص 188-204.
بوطمین، نوال و بوسیس، وسیلة (2020)، «الظاهراتیة و الظاهراتیة التاولیة: رؤیة فی المفاهیم و العلاقات»، مجلة إشکالات فی اللغة و الأدب، جلد نهم، شمارۀ سوم، صص 153-172.
پنج­تنی، منیره و منصوریان، یزدان و مبینی، مهتاب، (1396)، «پدیدار­شناسی زیبا­شناختی مکان، مطالعۀ موردی میدان نقش‌جهان»، نشریۀ پژوهش­های فلسفی، شمارۀ بیستم، صص 23-60.
توفیق، سعید (1992)، «دراسة فی فلسفة الجمال الظاهراتیة هیدجر و سارترو میرلوبونتی و دفرین إنجاردن» اپ اول، المؤسسة الجامعیة للدراسات و النشر و التوزیع، بیروت: الحمراء.
الحرکانی، عیسی جعفر، (2019)، «ملامح الظاهراتیة فی الشعر العباسی»، لارک للفلسفة و اللسانیات و العلوم الإجتماعیة، أبحاث اللغة العربیة، صص 36-.51
رأی، ولیم، (1987)، «المعنی الأدبی من الظاهراتیة إلی التفکیکیة»، چاپ اول، ترجمة یوئیل یوسف عزیز، بغداد: دار المأمون للترجمة و النشر.
رحمدل، غلامرضا، (1383)، «نگاهی اجمالی به ادبیات پدیداری»، فصلنامۀ علمی - پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، شمارۀ 48 و 49، صص  98-118.
سام­خانی، علی­اکبر، (1392)، «رویکرد پدیدار شناختی در شعر سهراب سپهری»، پژوهش‌نامۀ ادب غنایی دانشگاه سیستان و بلوچستان، شمارۀ بیستم، صص 142-121.
شعیری، حمید­رضا (1386)، «رابطۀ نشانه­شناسی با پدیدارشناسی با نمونۀ تحلیلی از گفتمان ادبی و هنری»، ادب پژوهی، شمارۀ سوم، صص 81-61
شعیری، حمید­رضا و حسن­زاده میر­علی (1391)، «تحلیل اشعار سپهری بر اساس دیدگاه پدیدار­شناسی»، نشریۀ کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 24، صص، 143-166.
شعیری، حمیدرضا، (1395)، «نشانه - معناشناسی ادبیات: نظریه و روش تحلیل گفتمان ادبی»، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
شعیری، حمیدرضا، (1395). «تجزیهوتحلیل نشانه-معناشناختی گفتمان»، چاپ سوم، تهران، سمت.
طلوعی آذر، عبدالله و نوری، زهرا، (1398)، «تحلیل ابعاد­ ادبی و تاریخی نفثة المصدور با رویکرد پدیدار­شناسانه»، متن پژوهی ادبی، شماره 82.
عزّام، محمد (2001)، دوشنبه 21/5/1399، ساعت 14:23، «التحلیل الظاهراتی للأدب، تراتیل الغربة» :https://www.startimes.com.
عمارتی مقدم، داوود، (1396)، «از اپوخه تا نوآوری­های شاعرانه: آسیب­شناسی کاربست روش پدیدار شناختی در پژوهش­های ادبی حوزۀ زبان فارسی»، فصلنامۀ علمی - پژوهشی نقد ادبی، شمارۀ 38، صص 171-212.
فرهود، محمدشاه، دوشنبه 21/5/1399، ساعت 14:23. «از سری سخنرانی­های کارگاه‌های آموزشی ریزوم. پدیدارشناسی»: Rhizome association
کنعانی، ابراهیم، (1393)، «شعر قیصر امین‌پور از منظر پدیدار­شناسی»، پژوهش­های نقد ادبی و سبک­شناسی علمی - پژوهشی، شمارۀ دوم، صص 143-162.
Adonis, (1996), "Poetry Works / Songs of Mahyar Al-Damashqi and other poems", Syria: Dar Al-Madi Lal-Taqare and Al-Nashar. [In Arabic].
Al-Harkani, I. J., (2019), "Features of phenomena in al-Abbasi poetry", Lark for Philosophy, Linguistics and Social Sciences, Arabic Language Research, pp. 36-51. [In Arabic].
Ahmadi, B., (182), "Structure and Hermonetics" Tehran: New step
Behrouz, Z., and Taghiani, I., (2015), "Phenomenology of Affection in Resistance Fiction with a Look at the Hanging Bridge Novel", Research Journal of Literary Criticism and Rhetoric, No. 2, pp. 204-188.[In Persian].
Butmin, N., and Bousis, W., (2020), "Al-Daharatiya and Al-Daharatiya Al-Tawaliyyah: Vision in Al-Mafahim and Relations", Journal of Issues in Language and Literature, Volume 9, Number 3, pp: 153-172. [In Arabic].
Farhood, M. S., Dushanbe 5/21/2020, at 14:23. “Az Sri Sakhranihay Kargah Hay Amuzshi Rhizome. peddarshanasi”: [In Persian].
Kanani, E., (2013), "Kaiser Aminpour's poetry from the perspective of phenomenology", researches of literary criticism and scientific-research stylistics, number two, pp: 143-162. [In Persian].
 Laverty, M , S., (2003) ,”Hermeneutic Phenomenology and Phenomenology: A Comparison of Historical and Methodological Considerations” , International Journal of Qualitative Methods 2003, 2(3) ,p.p:21-35
Moghadam, D., (2016), "From the epoch to poetic innovations: the pathology of the application of the phenomenological method in literary researches in the field of Persian language", Scientific-Research Quarterly of Literary Criticism, No. 38, pp: 171-212 . [In Persian].
Panj-tani, M., and Mansoorian, Y., and Bini, M., (2016), "Aesthetic phenomenology of place, a case study of Naqsh Jahan Square", Philosophical Research Journal, 20th issue, pp: 60-23. [In Persian].
Raei, W., (1987), "Al-Ma'ani al-Adabi Man al-Zaharatiya ili al-Tafkikiya", first edition, translated by Yuel Yusuf Aziz, Baghdad: Dar al-Ma'mun for translation and publishing.
Rahmdel, G., (2013), "An Overview of Phenomenological Literature", Scientific-Research Quarterly of Humanities of Al-Zahra University, No. 48 and 49, pp. 118-98. [In Persian].
Sam-Khani, A., (2012), "Phenomenological Approach in Sohrab Sepehri's Poetry", Sistan and Baluchistan University Lyric Literature Research Journal, No. 20, pp. 121-142. [In Persian].
Shairi, H. (2016), "The relationship between semiotics and phenomenology with an analytical example of literary and artistic discourse", Literary Studies, the third issue, pp: 61-81. [In Persian].
Shairi, H., and Hasan-zadeh, M., (1391), "Analysis of Sepehri's poems based on the phenomenological perspective", Journal of Persian Language and Literature, No. 24, pp. 166-143. [In Persian].
Shairi, H., and Hasan-zadeh M., (2015), "Semantic-semantic analysis of discourse", 3rd edition, Tehran: Semit. [In Persian].
Shairi, H., (2015), "Sign-semantics of literature: theory and method of literary discourse analysis", Tehran: Tarbiat Modares University.
Tawfiq, S., (1992), "Study in Heidegger's and Sartreau's and Mirlobonty's and Defrin Enjarden's philosophy of aesthetic aesthetics," first edition, Al-Jamaeiya University of Studies and Al-Nashar and Al-Tawzi'ah, Beirut: Al-Hamra.
Toloui-Azer, A., and Nouri, Z., (2018), "Analysis of Literary and Historical Dimensions of Al-Masdor's Poem with a Phenomenological Approach", Literary Research Text, No. 82. [In Persian].