نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عرب، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عرب، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

چکیده

اغلب آثاری که در زمینۀ حقوق زنان نوشته شده است، بر مؤلفه ­های مشترکی چون خشونت علیه زنان، ازدواج اجباری، استقلال مالی زنان، خودشیء­انگاری و موضوعاتی از این قبیل تأکید می­کنند؛ اما رمان «الراویات» نوشتۀ مها حسن، رمانی متفاوت و زنانه است که علیرغم مبارزه با تمامی این مسائل، سعی دارد با گذار از این مؤلفه­ ها، بر پارادایمی متفاوت و تأثیرگذار در جهت تعالی منزلت زنان و دستیابی آنان به جهانی مطـابق نیازهای خود تمرکز کند. نویسنده با توجه به سرمایه ­ها و توانایی­ های زنان -که در طول تاریخ پیوسته در معرض سرکوب و تحقیر بوده ­اند- عنوان می­ کند که زنان آگاه می‌توانند با ترویج آگاهی­ ها و دانش خود به سراسر جهان، پیام آزادی­خواهی را به دیگر زنان نیز برسانند و برای تحقق این مهم، باید بنویـسند. پی­یر بوردیو (Pierre Bourdieo)، جامعه‌شناس فرانسـوی، در نظریۀ انـواع سرمایه، - با اشـاره به عنـصر عـادت­ واره(habitus) - بحث سرمایۀ فرهنگی را به ­عنوان عاملی مهم در دستیابی افراد و گروه ­ها به قدرت نمادین و بازتولید طبقات اجتماعی مطرح می­ کند. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی در نظر دارد موضوع نویسندگی را به ­عنوان سرمایۀ فرهنگی زنان در رمان «الراویات» نوشتۀ مها حسن با نگاهی به نظریۀ «انواع سرمایه» پی­یر بوردیو  بررسی کند و تأثیر آن را بر بازتولید جایگاه اجتماعی زنان «الراویات» بسنجد. یافته ­های پژوهش حاکی از آن است که زنان جسور در «الراویات»، با انجام کنش­ ها و اعمالی خلاف عادت­ واره ­های مرسوم و با تولید دانش و آگاهی­ بخشی، همچنین انباشت سرمایۀ نویسندگی خود، به قدرتی نمادین دست می­یابند و در نهایت جهانی مطابق میل خود و به دور از هرگونه تبعیض می­ سازند

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Writing; Women's Cultural Capital in the Novel "Al-Raviyat" Written by Maha Hassan (Looking at Pierre Bourdieu's Theory of "Types of Capital")

نویسندگان [English]

  • Mohaddetheh Sameie 1
  • Abbas Ganjali 2
  • Hosein Shamsabadi 2
  • Hojjatollah Fesanghari 2

1 Ph.D. Candidate Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Theology and Islamic Studies, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.

2 Associate Professor Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Theology and Islamic Studies, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.

چکیده [English]

The most of the works written in the field of women's rights emphasize common elements such as violence against women, forced marriage, women's financial independence, women's self-objectification, and similar issues; But the novel "Al-Raviyat" written by Maha Hassan is a different and feminine novel that despite struggling with all these issues, tries to skip from these components to a different and effective paradigm in order to elevate the dignity of women and achieve a world according to their needs. Considering the capitals and abilities of women - who have been continuously oppressed and humiliated throughout history - the author says that informed women can spread the message of freedom to the whole world by promoting their awareness and knowledge. They should convey their desire to other women and to achieve this goal, they should write. French sociologist Pierre Bourdieu, in his theory of types of capital, - by referring to the habitus element - proposed the issue of cultural capital as an important factor in the achievement of symbolic power by individuals and groups and the reproduction of social classes. The current research aims to investigate the issue of writing as the cultural capital of women in the novel "Al-Raviyat" written by Maha Hassan and measure its effect on the reproduction of the social position of women in "Al-Raviyat" using a descriptive-analytical method. The research results show that bold women in "Al-Raviyat" achieve symbolic power by performing actions and deeds contrary to conventional habits and by producing knowledge and raising awareness, as well as by accumulating their writing capital and finally, they build a world according to their desire and away from any discrimination

کلیدواژه‌ها [English]

  • writing
  • cultural capital
  • women
  • Al-Raviyat novel
  • Maha Hassan
  • Bourdieu
احمدی، محمد نبی و ادریس محمدی (1401)، «خوانش جامعه­شناختی رمان شرفة العار با تکیه بر سرمایه و منش کنشگران اجتماعی در میدان تولید فرهنگی»، ادب عربی، 14، 1، 65-86.   
اکبری، امین (1383)، نقش سرمایه در مشارکت: بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی سیاسی، اجتماعی (مطالعه موردی: روستای فارسینج از توابع سنقر)، دانشگاه تهران، دانشگاه علوم اجتماعی.
الجائزة العالمیة للروایة العربیة (بی­تا)، «مها حسن»، https://www.arabicfiction.org/en/node/133
بوردیو، پی‌پر (1396)، درسی درباره درس/درس افتتاحیه کرسی جامعه­شناسی در کلژ دوفرانس، ناصر فکوهی، چاپ سوم، تهران، نی.
ـــــــــــــ (1390)، تمایز؛ نقد اجتماعی قضاوت­های ذوقی، حسن چاوشیان، چاپ اول، تهران، ثالث.
ــــــــــــ (1396)، انسان آکادمیک، علی­رضا کاویانی، چاپ اول، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
ــــــــــــ (1380)، نظریه کنش، سیدمرتضی مردیها، چاپ اول، تهران، نقش و نگار.
بونویتز، پاتریس (1390)، درس‌هایی از جامعه‌شناسی پی‌پر بوردیو، ترجمۀ جهانگیر جهانگیری و حسن‌پور سفیر، تهران، آگه.
تاج­بخش، کیان (1384)، سرمایۀ اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمۀ افشین خاک‌باز و پویان، تهران: شیرازه.
جنکینز، ریچارد (1385)، پی‌پر بوردیو، ترجمۀ لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان، تهران، نی.
چاوش باشی، فرزانه (1397)، سرمایه فرهنگی و رشد اقتصادی، تهران، نورا.
حسن، مها (2014)، الراویات، لبنان، بیروت، دار التنویر.
ــــــــــــــ (2018)، مترو حلب. لبنان، بیروت، دار التنویر.
ــــــــــــــ (2022)، «من هی مها حسن»، https://www.arageek.com/bio/maha-hassan
خوش‌آمدی، مرتضی (1388)، گفتمان، فقر، قدرت: با تمرکز بر جامعه‌شناسی زبان بوردیو، تهران، بینش‌نو.
شارع­پور، محمود و غلامرضا خوش­فر (1381)، «رابطۀ سرمایۀ فرهنگی با هویت اجتماعی جوانان»، نامه علوم اجتماعی، 20، 133-147.
شویره، کرستیان و اولیویه فونتن (1385)، واژگان بوردیو، ترجمۀ مرتضی کتبی، تهران، نشر نی.
 صیادانی، علی و همکاران (1400)، «جلوه­های تمایز در رمان اللَّص وَ الکِلاب بر اساس الگوی جامعه­شناختی پیر بوردیو»، ادب عربی، 13، 4، 109-128.  
غلامی، سنا و همکاران (1401)، «نقد و تحلیل سنت نوشتاری زنانه در چهار رمان زنانه الجزایری بر نظریه الین شوالتر»، ادب عربی، 14، 3، 7-48.
فاین، بن (1385)، سرمایه اجتماعی و نظریۀ اجتماعی، ترجمه محمد کمال سروریان، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
فؤاد، عماد (2015)، «مها حسن: ولدتُ لأروی»، https://thaqafat.com/2015/09/28011.
فکوهی، ناصر (1381)، تاریخ اندیشه و نظریه‌های انسان‌شناسی، تهران، نشر نی.
قاسمی، یارمحمد و احسان نامدار جویمی (1393)، «بررسی رابطۀ سرمایۀ فرهنگی و سرمایۀ نمادین فرهنگی»، فرهنگ ایلام، 15، 44 و 45، 7-21.
مؤید حکمت، ناهید(1395)، سرمایه فرهنگی: درآمدی بر رویکرد نظری و روش‌شناسی پیر بوردیو، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
نوغانی، محسن (1387)، تأثیر نابرابری سرمایۀ فرهنگی بر موفقیت تحصیلی دانش­آموزان پیش­دانشگاهی در دست­یابی به آموزش عالی، تعلیم و تربیت، 91، 71-101.
Bourdieu, P., and Passeron, J. C. (1990), Reproduction in Education, Society and Culture, London, Sage Publications Inc ISBN 0-8039-8320-4.
 Ahmadi, M. Nabi, and Mohammadi, I.(2022), " Sociological Reading of the Novel Sharafat al-Aar based on the Capital and Character of Social Actors in the Field of Cultural Production", Arabic Literature, 14, 1, 65-86. [In Persian].
Akbari, A. (2004), Role of Capital in Participation: The Impact of Socio-Political and Social Capital (Case Study: Farsanj Village of Saqqez), University of Tehran, University of Social Sciences. [In Persian].
Al-Ja'izah al-'Alamiya Le al-revaya al-Arabiya (n.d.), "Maha Hassan, https://www.arabicfiction.org/en/node/133. [In Arabic].
Bonnewitz, P. (2010), An introductory course on Pierre Bourdieu's sociology, translated by Jahangir J. and Hassan p., Tehran, Agah. [In Persian].
Bourdieu, Pierre, and Jean Claude Passeron (1990), Reproduction in Education, Society and Culture, London, Sage Publications Inc ISBN 0-8039-8320-4. [In English].
Bourdieu, P. (2017), Lesson on the Lesson / Inaugural Course of Sociology Chair in Clezh de France., Nasser Fakohi, 3rd edition, Tehran, Ney. [In Persian].
----------(2011), Distinction; Social Criticism of amateur Judgments, Hassan Chavoshian, First Edition, Tehran, Sales. [In Persian].
---------(2017), Academic Human, Ali Reza Kaviani, First Edition, Tehran, Institute for Social and Cultural Studies. [In Persian].
--------(2001), Theory of Action, Seyed Morteza Mardiha, First Edition, Tehran, Naghsh va Negar. [In Persian].
Chauvire, K., and Olivier F. (2006), Bourdieu's terminology, Translated by Morteza Ketasari, Tehran, Ney Publications. [In Persian].
Chavoshbashi, F. (2018), Cultural Capital and Economic Growth, Tehran, Nora. [In Persian].
Fakohi, N. (2002), History of Anthropological Thought and Theories, Tehran, Ney. [In Persian].
Fine, B. (2006), Social Capital and Social Theory, Translated by Mohammad_Kamal S., Tehran, Institute for Strategic Studies. [In Persian].
Fouad Emad (2015), "Maha Hassan: Voledto Le orvy", (https://thaqafat.com/2015/09/28011). [In Arabic].
Ghasemi, Y.M. and Ehsan N. J. (2014), "The Relationship between Cultural Capital and Symbolic Cultural Capital", Ilam Culture, 15, 44 and 45, 7-21. [In Persian].
Gholami, S., et al. (2022), "Critique and Analysis of Women's Writing Tradition in Four Algerian Women's Novels on Elaine Schwalter's Theory", Arabic Literature, 14, 3, 7-48. [In Persian].
Hassan, M.  (2018), Aleppo metro. Lebanon, Beirut, Dar al-Tanveer. [In Arabic].
Hassan, M. (2014), Al Rawyat, Lebanon, Beirut, Dar al-Tanveer. [In Arabic].
Hassan, M. (2022), "who is Maha Hassan", (https :// www. arageek. com/ bio/ maha-hasan). [In Arabic].
Jenkins, R. (2006), Pierre Bourdieu, translated by Leila Joafshani and Hassan Chavoshian, Tehran, Ney. [In Persian].
Khoahamadi, M. (2009), Discourse, Poverty, Power: Focusing on Sociology of Bourdieu Language, Tehran, Bineshe no. [In Persian].
Moayed Hekmat, N. (2016), Cultural capital; An introduction to Pierre Bourdieu's theoretical and methedological approach., Tehran, Institute for Humanities and Cultural Studies. [In Persian].
Noghani, M. (2008), The Impact of Cultural Capital Inequality on Academic Achievement of Pre-University Students in Achieving Higher Education, Education, 2012, 71-101. [In Persian].
Sayadani, Ali, et al. (2021), "Manifestations of Difference in the Novel al-Las and al-Kilab using Bourdieu's Sociological Model", Arabic Literature, 13, 4, 109-128.  [In Persian].
Share'pour, M. and Gholamreza Kh. (2002), "The Relationship between Cultural Capital and Youth Social Identity", Social Sciences Letter, 20, 133-147. [In Persian].
Tajbakhsh, K. (2005), Social Capital, Trust, Democracy and Development, Translation of Afshin Kh. and Pouyan, Tehran: Shirazeh. [In Persian].