نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری

3 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه ایلام

چکیده

پدیدۀ مهاجرت یکی از پیچیده‌­ترین پدیده‌های جمعیتی است، و فرآیند سازگاری مهاجران در مقصد، پدیده­ای به‌مراتب پیچیده‌­تر از آن است؛ چراکه زندگی در یک جامعۀ انسانی جدید که بر اساس مجموعه­‌ای از چارچوب­‌های ارزشیِ مشخص، انتظارات و توقعات خاص شکل گرفته، مستلزم رسیدن به درجه‌ای از سازگاری است؛ این سازگاری در جریان فرهنگ­‌پذیری، یعنی در حین وقوع تغییراتی صورت می­گیرد که افراد در پاسخ به محیط فرهنگی خود صادر می­‌کنند تا قدرت مواجهه با چالش‌­های ناشی از برخورد دو فرهنگ متفاوت را داشته باشند. نظریۀ فرهنگ­‌پذیری جان ‌بری که در حقیقت نوعی سازگاری با فرهنگ‌­های مخالف است، یکی از جامع‌­ترین نظریه‌­ها دربارۀ سازگاری مهاجران است. رمان شیکاگو اثر علاء الأسوانی، روایتگر زندگی تعدادی از روشنفکران مصری است که برای ادامۀ تحصیل و داشتن آینده‌­ای بهتر به آمریکا مهاجرت می­‌کنند. این افراد بعد از ورود به جامعۀ جدید برای سازگاری هرچه بیشتر با سرزمین میزبان دست به اتخاذ استراتژی­‌های فرهنگی می­زنند. مقالۀ پیش­ رو بر آن است تا با تکیه بر نظریۀ فرهنگ‌­پذیری بری به بررسی این استراتژی­‌ها از طرف شخصیت‌­های رمان مذکور بپردازد و به این سؤالات پاسخ دهد که شخصیت­های این رمان چگونه خود را با فرهنگ جدید غرب سازگار کرده‌­اند و این سازگاری متأثر از کدام استراتژی­های فرهنگیِ مطرح‌شده در نظریۀ جان بری است؟ نتایج حکایت از آن دارد که فرهنگ‌­پذیری فرآیندی مرحله­ای و پیچیده است و عناصری همچون ریشه­‌های دینی، قومی، میهنی و نگرش‌های فردی در آن دخیل هستند. قهرمانان با پیشینه­‌ها و نگرش­‌های متفاوت در این فرآیند، استراتژی‌­های متعددی از قبیل جدایی، همانندی و یکپارچگی را برای وفق‌دادن خود با محیط جدید اتخاذ می‌­کنند. استراتژی یکپارچگی، بهترین راهبرد برای حل چالش­‌های فرهنگی مهاجر است؛ زیرا مهاجر برای داشتن تعامل سودمند در محیط جدید، به ایجاد هویتی دوگانه در خود نیاز دارد تا در عین حفظ فرهنگ مادری، خود را با ارزش­ها و معیارهای فرهنگی جامعۀ میزبان نیز وفق دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Cultural Compatibility of Immigrants in Alaa al-Asvani's Novel Chicago Based on Barry's Theory of Culturalization

نویسندگان [English]

  • Nassrin Kazemzadeh 1
  • Mostafa Mahdavi Ara 2
  • Malek Abdi 3

1 PhD in Arabic Language and Literature, Tarbiat Modares University

2 Assistant Professor In in Arabic Language and Literature, Hakim Sabzevari University

3 Associate Professor in Arabic Language and Literature, Ilam University

چکیده [English]

The phenomenon of migration is one of the most complex demographic phenomena, and the process of adaptation of migrants to the destination is a much more complex phenomenon.Because living in a new human society, which is based on a set of specific value frameworks, specific expectations, requires a degree of adaptation.This adaptation takes place during culturalization, that is, the changes that individuals make in response to their cultural environment in order to have the power to meet the challenges posed by the collision of two different cultures. chikago by Ala al-Asvani is the story of the emigration of a number of Egyptian intellectuals who immigrate to the United States to continue their education and have a better future.After entering the new community, these people adopt cultural strategies to be more compatible with the host country. this paper aims to address this strategy by relying on the theory of Bery culture to address these strategies from the personality of the novel and answer the questions that the characters of this novel are adapted to the new western culture and which is influenced by what cultural strategies proposed in john Bery theory. the results indicate that the process of culture is a complex and complex process and elements such as religious, ethnic, patriotic, and individual attitudes are involved. with different backgrounds and attitudes in this process, various strategies such as separation, similarity and integration are adopted to adapt to the new environment. It is to be noted that integration strategy is the best strategy for resolving cultural challenges because the expatriate needs to create a dual or compound identity to have beneficial interaction in the new environment, so as to preserve the culture of the host, can adapt to the values and cultural norms of the host community.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Immigration
  • Compatibility
  • Acculturation
  • John Berry
  • Ala Al-Asvani
  • Chicago
آگ­برن، ویلیام فیلدینگ و مایرفرانسیس نیم­کف (بی­تا)، زمینۀ جامعه­شناسی، اقتباس و ترجمۀ منوچهر آریان­پور، بی‌جا، بی‌نا.
احمدزاده، شیده (1391)، مهاجرت در ادبیات و هنر، تهران، سخن.
الأسوانی، علاء ( 2007)، شیکاجو، القاهرة، الشرکة المصریة للنشر الدولی والعربی.
أمین، عزام (2015)، «التکیف الاجتماعی والهویة العرقیة لدی الشباب من أصول عربیة مغاربیة فی فرنسا حین یکون العنف استراتیجیا هویاتیة»، عمران، العدد 14/4، صص7-31.
ــــــ (2016)، «سایکولوجیا المهاجرین استراتیجیات الهویة واستراتیجیات التثاقف دراسة تحلیلیة نظریة»، مرکز حرمون للدراسات المعاصرة .
برومندزاده، محمدرضا و رضا نوبخت (1387)، «مروری بر نظریات جدید مطرح‌شده در حوزۀ مهاجرت»، جمعیت، ش 89/90، صص 73-90.
تقی­یاره، فاطمه (1392)، «مطالعۀ عوامل روان­شناختی تأثیرگذار بر فرهنگ­پذیری دانشجویان»، راهبرد فرهنگ، ش 23، صص 99-126.
توکلی محمدی، محمودرضا و محمدعلی آذرشب (1398)،«نقد جامعه­شناختی رمان شیکاگو اثر علاء الاسوانی بر پایه نظریه ساختارگرایی تکوینی»، نقد ادب معاصر عربی، دورۀ 9، ش 17، صص 143-169.
ـــــ (1398)، «دراسة روایة شیکاجو لعلاء الأسوانی علی ضوء نظریة الواقعیة العظیمة لجورج لوکاتش»، دراسات الادب المعاصر، دورة 11، العدد 43، صص 9-35.
خدایی، نرجس (1395)، ادبیات بینافرهنگی؛ نویسندگان برون­تبار در آلمان، تهران، علمی- فرهنگی.
داوری اردکانی، نگار و آذردخت جلیلیان (1392)، جامعه­شناسی زبان، برنامه­ریزی فارسی و نگرش‌های زبانی، تهران، جامعه­شناسان.
دهنوی امیری، فریده و همکاران (1394ش)، «سیمای زن در رمان ثریا در اغما اثر اسمائیل فصیح و زن در شیکاگو اثر علاء الاسوانی»، ادبیات تطبیقی، دورۀ 7، ش 12، صص 123-164.
روحوند، حسن (1390)، «فضاهای فرهنگی و تجربه مهاجرت در داستان «همنام»، نقد زبان و ادبیات خارجی، دورۀ 4، ش 7، صص 65-79.
سعیدی، مهدی و سیده نرگس رضایی (1397)، «بازنمایی تنازع سرزمین مادری و سرزمین دیگری در ادبیات داستانی مهاجرت»،پژوهش زبان و ادبیات فارسی، ش 48، صص85-110.
شفرز، برنهارد (1388)، مبانی جامعه­شناسی جوانان، ترجمۀ کرامت­الله راسخ، تهران، نی.
شیخ‌الاسلامی، مه­زاد (1391)، «بازسازی هویت در ادبیات مهاجرت ایتالیا»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، دورۀ 17، ش 1، صص 55-72.
عاملی­ رضایی، مریم (1393)، «تقابل خود و دیگری در رمان مهاجرت دهۀ شصت و هفتاد»، مطالعات انتقادی ادبیات، سال اول، ش 3، صص64-80.
عنابی، سلیم والاخرون (2005). «الهجرة وأمراضها النفسیة»؛ الثقافة النفسیة المتخصصة، العدد 23، المجلد السادس عشر.
فلاح، غلامعلی، فرزان سجودی و سارا برمکی (1395)،«چالش عناصر هویت­ساز سرزمین مادری و میزبان در فضاهای بیناگفتمانی مهاجرت در رمان­های ادبیات مهاجرت فارسی»، جستارهای زبانی، دورۀ 7، ش 5 (پیاپی 33)، صص 19-42.
قاسمی­سیانی، علی­اصغر (1382)، «تعاملات فرهنگی ایرانیان مهاجر با جوامع میزبان (بررسی موردی ایرانیان مقیم آلمان)»، مطالعات ملی، سال پنجم، ش 2، صص  138-160.
کرامبی، نیکلاس آبر، استیفن میل و برایان. اس. ترنر (1367)، فرهنگ جامعه­شناسی، ترجمۀ حسن پویان، تهران، چاپخش.
کوئن، بروس (1387)،مبانی جامعه­شناسی، ترجمۀ غلامعباس توسلی و رضا فاضل، تهران، سمت.
گیدنز، آنتونی (1386)، جامعه­شناسی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران، نی، چاپ چهارم.
مدرسی، یحیی (1393)، زبان و مهاجرت، پیامدهای زبانی مهاجرت ایرانیان به آمریکا، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
وثوقی، منصور و علی­اکبر نیک­خلق (1380)، مبانی جامعه­شناسی، تهران، بهینه، چاپ پنجم.
یونسی، ابراهیم (1388)، هنر داستان نویسی، تهران، نگاه، چاپ دهم.
Berry, W. J. (2010), “ Is The Best Acculturation Strategy?”, Gueen's University”, Kingeston, Canada, Bulletin, Number 2, Serial 58, pp 6-10.
               (2019), Acculturation, Cambridge University Press, Gueen's University, Kingeston and Higher School of Economic, Moscow.
                (1997), “Immigration, Acculturation and Adaptation”, Applied Psychology, Gueen's University, Ontario, Canada, N 46 (1), 5-68.