نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

چکیده

روان‌شناسی گفتمانی، رویکرد تازه‌ای در تحلیل گفتمان است که راه‌های مختلفی را برای فهم پدیده‌های روان‌شناختی مانند شناخت، عاطفه، باورها، هویت، ادراکات و انگیزه‌ها فراهم ساخته است. در حقیقت این رویکرد تازه رویداد‌های روان‌شناختی را از منظر و چشم‌انداز رویدادی اجتماعی و فرهنگی برآمده از زبان مورد بررسی قرار داده است و تحلیل گفتمان را به عنوان روش مطالعۀ زبان‌شناسانه انتخاب کرده است. خشونت زبانی از موضوعاتی است که در روان‌شناسی گفتمانی بدان پرداخته می‌شود. مقالۀ حاضر با هدف گفتمان‌کاوی مفهوم خشونت زبانی که شامل خشونت کلامی و خشونت غیرکلامی است در رمان «زینه» بر اساس رهیافت مالکین (۲۰۰۰) به نگارش درآمده است و با بهره‌گیری از روش تحلیل انتقادی گفتمان به بررسی سطوح واژگانی، دستوری و بلاغی در رمان مذکور پرداخته است. بر این اساس، یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که «خشونت زبانی» گفتمان اصلی در این رمان است و در ارتباط تنگاتنگی با سطوح زبانی از جمله  ضمایر، صفات، استفهام و استعاره است که در هنگام قوع آن، بار روانی اجتماعی خاصی می‌گیرند و  به واسطۀ آن، شخصیت‌های محوری داستان، تبدیل به نوع تهاجمی می‌شوند که شخصیت‌های فرعی داستان را به صورت کاراکتری فرودست و قربانی قرار می‌دهند. در حقیقت، زبان قدرت، نیروی مستقلی دارد که چارچوب عمل و تفکر گوینده را در داستان معین می‌کند

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Verbal Violence in the Novel "Zeina" by Nawal al-Saadawi An Analysis Based on the Approach of "Jeanette Malkin"

نویسندگان [English]

  • Rouhollah Saiiadi Nezhad 1
  • Masoomeh Bakhsh Ali Zadeh 2
  • Mohsen Seifi 2

1 Ph.D. Candidate Department of Arabic Language and Literature, Arabic literature group, Faculty of Literature and Humanities, Kashan University, Kashan, Iran.

2 Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Human Sciences, kashan University, kashan, Iran.

چکیده [English]

The aim of this article is to explore the concept of verbal violence in the novel "Zeineh" and to understand how literary texts relate to the power that dominates any society. And with the method of critical analysis of discourse beyond verbal forms, the power and ideology governing the social and cultural conditions of the society in the novel "Zeineh" have been studied and by introducing the components of verbal violence in Janet Malkin's approach, This novel has been studied to show the role of speech and its power in shaping and destroying human identities. Accordingly, the research findings show that "verbal violence" is the main discourse in this novel, through which the word finds a magical power for injury and destruction, and the devotees of this word are only those who are targeted by the word. Not put; But those who talk to it are also exposed to it. And the word is not just a means of expressing thoughts; Rather, the word itself forms thoughts, and is the program and guide of one's intellectual activity. The word has an independent pwer and force that determines the framework of the speaker's action and thinking. The word does not only determine the limits of thought; Rather, gaining the speaker's independence and forcing him to speak also sacrifices him

کلیدواژه‌ها [English]

  • Verbal Violence
  • Discourse psychology
  • Zeinab
  • Contemporary Arabic novel
  • Malkin
اسکندری، حسین (۱۳۹۲)، «بررسی نقش و اهمیت روش تحلیل گفتمان در قلمرو روان شناسی گفتمانی»، فصلنامۀ اندازه‌گیری تربیتی، دورۀ۴، شمارۀ۱۴، ۶۵-۸۸.
اعظمی خویرد، حسن وهمکاران (1399)، «تحلیل اجتماعی- شناختی گفتمان نقایص جریر و اخطل بر اساس الگوی ون‌دا یک»، مجلۀ ادب عربی، دورۀ 12، شمارۀ 2،109-132.
الأمین، عباس الحاج (۲۰۱۶)، «عنف اللغة ولغة العنف فی المشهد السیاسی فی السودان: ملامح من تجلیاتهما الراهنة ورؤى بشأن مآلاتهما المستقبلیة»، مجلة تبین للدراسات الفکریة والثقافیة، المجلد4، العدد15، 73-92.
حبیلة، الشریف (۲۰۱۰)، الروایة والعنف - دراسة سوسیو نصیة فی الروایة الجزائیة المعاصرة، الجزائر، عالم الکتب الحدیث.
دهخدا، علی اکبر (1377)، لغت‌نامۀ دهخدا. چاپ دوم، تهران. روزنه.
دهرامی، محمد مهدی (۱۳۹۳)، «کارکرد‌ها‌ی زیباشناختی ضمیر در شعر شاملو»، فصلنامۀ زیبایی‌شناسی ادبی، دورۀ ۵، شمارۀ۲۲، ۷۴- ۸۴.
راسخ مهند، محمد و همکاران (۱۳۹۷)، «خشونت گفتاری در مطبوعات (مطالعۀ موردی روزنامه‌ها‌ی فارسی)»، دو فصلنامۀ علمی- پژوهشی مطالعات زبانی و بلاغی، دورۀ ۹، شمارۀ ۱۸، ۱۳۵- ۱۶۴.
السایح، الحبیب  (۲۰۱۰)، عنف النُّصوص، مساهمة فی الملتقى العالمی للروایة المغاربیة، الکتابة المغاربیة من سنة 1990 إلى الآن؛ انبثاق مخیال جدید، وهران، المرکز الوطنی للبحث فی الأنثروبولوجیا الإجتماعیة والثقافیة.
سجودی، فرزان، و همکاران (1389)، «کارکرد گفتمانی سکوت در ساخت‌مندی روایت داستان کوتاه»، جستارهای زبانی، دورۀ ۱، شمارۀ ۲، ۶۹-۸۸.
السعداوی، نوال (۲۰۱۰)، زینة، الطبعة الثانیة، بیروت، دار الساقی.
ضمیران، محمد (۱۳۷۸)، میشل فوکو: دانش و قدرت، چاپ هفتم، تهران، هرمس.
عقیلی، سید وحید و همکاران (۱۳۸۹)، «کاربرد روش تحلیل گفتمان در علوم رفتاری»، دانشنامۀ (واحد علوم و تحقیقات)، دورۀ ۳، شمارۀ ۴، ۱۶۹-۱۹۴.
فوکو، میشل (۱۹۷۸)، تاریخ جنسیت، ترجمه نیکو سرخوش، افشین جهاندید، تهران، نشر نی.
قادری، آزاده و همکاران (1399)، «بررسی سبک شناختی لایه‌ای سازه‌های گفتمان‌مدار در شعر امل دنقل(مطالعۀ موردی قصیده (مقابله خاصه مع ابن نوح)»، مجلۀ ادب عربی، دورۀ 12، شمارۀ 4، 19-38.
گاندی، ماهانداس (۱۳۵۱)، همه مردم برادرند، ترجمه محمود تفضلی، تهران، امیر کبیر.
مالکین، جینت آر (۱۹۹۲)، العنف اللغوی فی الدراما المعاصرة، ترجمة محمد السید، القاهرة، وزارة الثقافة.
محمودی بختیاری، بهروز و همکاران (۱۳۹۵)، «خشونت کلامی در نمایشنامۀ هاملت با سالاد فصل: رویکردی گفتمانی»، جستارهای زبانی، دورۀ۷، شمارۀ۲ (پیاپی۳۰)، ۱۸۷- ۲۰۵.
نصار، کریستین (۱۹۹۳)، موقف الطفل العربی من والدیه کثنائی یجمعهما معا، بیروت، جروس برس للنشر.
یورگنسن، ماریان و همکاران (۱۳۹۴)، نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمۀ هادی جلیلی، چاپ پنجم، تهران، نشر نی.
یحی، رندة (۲۰۱۶)، «عنف اللسان فی روایة الطلیانی لشکری المبخوت (دراسة فی ضوء نظریة الأنساق الثقافیة)»، جامعة محمد بوضیاف المسیلة.
Aghili, Seyyed Vahid et al. (2008), "Using discourse analysis method in behavioral sciences", Journal (Science and Research Unit), Volume 3, Number 4, 169-194. [In Persian].
Al-Amin, Abbas al-Hajj (2016), "Language violence and violence in the political landscape of Sudan: the features of their current manifestations and visions regarding their future meanings", Tabin Magazine for Intellectual and Cultural Studies, Volume 4, Issue 15, 73-92. [In Arabic].
Al-Saadawi, Nawal (2010), Zeina, second edition, Beirut, Dar Al-Saghi. [In Arabic].
Al-Sayeh, Al-Habib (2010), Anf al-Nusus, contribution in Al-Multaqi Al-Alami llarwaya Al-Magharebia, Writing Al-Magharebia from 1990 to now; Emergence of new imagination, Vahran, National Center for Discussion in Social and Cultural Anthropology.[In Arabic].
Azami Khuird, Hassan et al. (2019), "Social-Cognitive Analysis of the Discourse of Jarir Defects and Disruption Based on the Vanda One Model", Arabic Literature Magazine, Volume 12, Number 2,109-132. [In Persian].
Dahrami, Mohammad Mahdi (2013), "Aesthetic Functions of Pronouns in Shamlu's Poetry", Literary Aesthetics Quarterly, Volume 5, Number 22, 74-84. [In Persian].
Dehkhoda, Ali Akbar (1998), Dehkhoda dictionary. Second edition, Tehran. hole[In Persian]..
Eskandari, Hossein (2012), "Evaluation of the role and importance of discourse analysis in the realm of discourse psychology", Educational Measurement Quarterly, Volume 4, Number 14, 65-88.[In Persian].
Foucault, Michel (1978), History of Gender, translated by Niko Sarkhosh, Afshin Jahandid, Tehran, Nei Publishing House. [In Persian].
Gandhi, Mahandas (1972), all people are brothers, translated by Mahmoud Tafzali, Tehran, Amir Kabir. [In Persian].
Habila, Al-Sharif (2010), al-Rawawa al-Anfs - a socio-textual study of contemporary Al-Jizai al-Rawawa, Algiers, Alem al-Kutub al-Hadith. [In Arabic].
Jorgensen, Marian et al. (2014), theory and method in discourse analysis, translated by Hadi Jalili, fifth edition, Tehran, Ney Publishing. [In Persian].
Mahmoudi Bakhtiari, Behrooz et al. (2015), "Verbal violence in the play Hamlet with Seasonal Salad: A Discourse Approach", Linguistic Studies, Volume 7, Number 2 (series 30), 187-205. [In Persian].
Malekin, Janet R. (1992), Linguistic violence in modern drama, translated by Mohammad Al-Sayed, Cairo, Ministry of Culture. [In Arabic].
Nassar, Christine (1993), The position of Al-Talfe Al-Arabi, Man Waldiyeh Kadaani, Jamahamma Maa, Beirut, Jerous Press. [In Persian].
Qadri, Azadeh et al. (2019), "Study of layered cognitive style of discourse-oriented structures in Amal Dangul's poetry (a case study of Qaseedah (special comparison with Ibn Noah)", Journal of Arabic Literature, Volume 12, Number 4, 19-38.[In Persian]..
Rasakh Mohand, Mohammad et al. (2017), "Voiceal violence in the press (a case study of Persian newspapers)", two scientific-research quarterly journals of linguistic and rhetorical studies, volume 9, number 18, 164-135. [In Persian].
Sajjodi, Farzan, et al. (2009), "The discourse function of silence in the construction of short story narration", Language Essays, Volume 1, Number 2, 69-88. [In Persian].
Yahya, Randa (2016), "Violence of the tongue in Al-Taliani's Lashkri al-Mabkhut novel (a study in the light of the cultural structure theory)", Mohammad Boudiaf Al-Masila University. [In Arabic].
Zamiran, Mohammad (1999), Michel Foucault: knowledge and power, 7th edition, Tehran, Hermes. [In Persian].