نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
چکیده
چکیده
بازتاب فرهنگ اجتماعی زندگی عرب را می‌توان در بسیاری از بخش‌های نهج‌البلاغه ملاحظه کرد. گزاره‌های ذمّ و نفرین در نهج‌البلاغه یکی از عناصر زبانی گویای فرهنگ آن روزگاران است که از ابعاد مختلف زبانی، روان‌شناختی و اجتماعی اهمیت دارد. کاربرد این گزاره‌ها از زبان امام علی (ع)، گاه برای مخاطب ناآشنا با فضای سخن، غریب و نامأنوس بوده و انتقال آن به فرهنگ دیگر از بستر ترجمه، به دلیل وجوه پنهان معنا و افتراق فرهنگی، چالشی برجسته به نظر می‌آید. این پاره‌گفت‌ها، همانند بسیاری از ترکیب‌های مستقل چون امثال، از نظر معنا در پیوند با اجزای دیگر متن قرار دارد و گویای بخشی از ساختار اجتماعی دوره امام علی (ع) است. در پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی‌ـ تحلیلی و از منظر بر کاربردشناسی، تلاش می‌شود دلالت‌های ضمنی شماری از این تعابیر در ترجمه موسوی گرمارودی از نهج‌البلاغه مورد ارزیابی قرار گیرد. بررسی بافت موقعیتی و زبانی کاربست کنش‌های گفتاری ذمّ و نفرین در نهج‌البلاغه، حاکی از ترسیم انگیزه‌هایی چون هشدار و غفلت‌زدایی، تحقیر و توبیخ، اظهار شگفتی و ترغیب، همراه با مخاطب‌سنجی‌ست. مخاطبان این گزاره‌ها گاه نزدیکان، یاران و مردم شهرهای تحت فرمانروایی امام بوده و گاه دشمنان وی بوده‌اند که اغلب امام در هنگام گلایه از آنها به کاربرده است. گرمارودی درحاشیه ترجمه خود ضمن معناشناسی برخی از این تعابیر، به وجوه معانی آنها اشاره کرده است و تلاش داشته با در نظر گرفتن دلالت‌های ثانویه این تعابیر، چون تحقیر، اظهار شگفتی، هشدار و توبیخ و غیره، مفهومی درست از این گونه تعابیر در ترجمه بیان دارد.
واژه‌های کلیدی: نهج‌البلاغه، نفرین، ترجمه، دلالت ضمنی، کاربردشناسی.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Analyzing the Hidden Aspects of Meaning in Nahj al-Balagha Reproaches from the Perspective of Pragmatics (Focusing on the translation of Mousavi Garmaroodi)
نویسنده [English]
- aliasghar shahbazi
International Imam khomeini University
چکیده [English]
In line with the common culture of its time, there are structures and phrases within Nahj-al-Balagheh that might occasionally be bizarre to the reader, especially the use of such phrases by a holy (Ma’asoum) person; particularly, the transference of these phrases to another culture in the field of translation is considered a significant challenge; bearing in mind that the translation of these compounds might place the reader in an impasse due to the existing culture gaps and the potential ambiguities. These phrases, similar to several independent compounds like proverbs and quips, are semantically in connection with other constituents of the text, and quite expressive of the social structure and culture of Imam Ali’s time. In the study at hand, along with the categorization of such phrases, efforts have been done to meticulously analyze their annotative and connotative implications in a number of significant translations. The present study claims that execrations in Nahj-al-Balagheh are not limited to particular frameworks of remonstrance; because the belittlement or the description of unfavorable human characteristics have been nominally associated with names and characteristics of animals, which itself necessitates attention to the style, historical roots, ways of use etc. in their translation; considering the fact that merely being content with their literal translation, at bay from their connotations and their cultural charge brings about ambiguities.
Keywords: Nahj-al-Balagheh, translation, Execration structures, connotation.
کلیدواژه‌ها [English]
- Nahj-al-Balagheh
- translation
- Execration structures
- connotation
- Denotation
)