نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران،

2 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران،

چکیده

رهیافت نشانه‌شناسی ریفاتر یکی از رویکردهای نقد ادبی معاصر است که چارچوب منسجمی را برای نقد و تحلیل شعر فراهم می‌آورد. اساس این نظریه را کشف شبکه معنایی شعر بر پایه تفسیر، توانش ادبی خواننده و ارائه شیوه‌ای نظام‌مند از خوانش متن تشکیل می‌دهد تا خاستگاه متن یا همان مفهوم اصلی شعر از طریق عبور از خوانش اکتشافی به خوانش پس‌کنشانه به دست آید. پژوهش حاضر با تکیه بر رویکرد نشانه‌شناختی ریفاتر درصدد است تا به بررسی فرآیندهای نشانه‌پردازی در اندیشه‌های آیینی جاسم الصحیح بپردازد. چه، از این طریق می‌توان به مهم‌ترین ایدئولوژی و موضع‌گیری شاعر دست یافت و خوانشی دقیق و ژرف از لایه‌های پنهان شعر ارائه داد. از یافته‌های تحقیق استنباط می‌شود که نشانه‌های فرهنگ عاشورایی به وفور در این قصیده یافت می‌شود؛ اما از آنجا که ماهیت شعر دستورگریزی است، این نشانه‌ها را باید طی چندین خوانش و با کشف دلالت‌های موجود میان نشانه‌ها درک کرد. از جمله نشانه‌های فرهنگ عاشورایی که در قصیده ذکراکَ فُوَّهَةُ الثَّورات یافت شده است، می‌توان به ماندگاری یاد امام حسین (ع)، شهادت غم‌انگیز ایشان و بیان آموزه‌های انسان‌ساز فرهنگ عاشورا اشاره کرد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Reinterpretation of Ashura Culture in Jassim al-Sahih's Poetry Based on Michael Riffateree's Theory (A Case Study of the Ode of Zikrak Fuwaheh Al-Thorat)

نویسندگان [English]

  • Ezzat Molla Ebrahimi 1
  • Mona Nadeali 2

1 Professor of the Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran.

2 Ph.D. Candidate Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Human Sciences, Kharazmi University, Karaj, Iran.

چکیده [English]

Riffateree's semiotic approach is one of the approaches of contemporary literary criticism that provides a coherent framework for criticism and analysis of poetry. The basis of this theory is the discovery of the semantic network of the poem based on interpretation, the literary ability of the reader, and presenting a systematic method of reading the text so that the origin of the text or the main meaning of the poem can be obtained by passing from exploratory reading to retroactive reading. The current research, relying on the semiotic approach of Riffateree, aims to investigate the processes of symbolization in the ritual thoughts of Jassim al-Sahih. In this way, one can reach the most important ideology and position of the poet and present a precise and deep reading of the hidden layers of the poem. From the research findings, it can be concluded that the signs of Ashurai culture are abundantly found in this ode. However since the nature of the poem is ungrammatical, these signs must be understood through several readings and by discovering the meanings among the signs. Among the signs of the Ashura culture that are found in the ode of Zikraka Fuwahah al-Thawrat, we can mention the permanence of the memory of Imam Hussain (AS), his tragic martyrdom, and the expression of the man-building teachings of the Ashura culture

کلیدواژه‌ها [English]

  • Riffateree's theory
  • Ashura culture
  • Jassim al-Sahih
  • contemporary poetry
  • Zikraka Fuwahahat al-Thawrat
ابو العدوس، یوسف (2007)، الأسلوبیة الرویة والتطبیق، دار المسیرة للنشر والتوزیع.
ایگلتون، تری (1380)، پیش‌درآمدی بر نظریه ادبی، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
آلن، گراهام (1389)، بینامتنیت، ترجمه پیام یزدانجو. چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.
بنت، اندرو و نیکولاس رویل، (1388)، درآمدی بر ادبیات نقد و نظریه، ترجمۀ احمد تمیم‌داری، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
پاینده، حسین (1398)، نظریه و نقد ادبی، تهران: سمت.
چندلر، دانیل (1400)، مبانی نشانه‌شناسی، ترجمۀ مهدی پارسا، چاپ هفتم، تهران: سوره مهر.
دینه سن، آنه ماری (1380)، درآمدی بر نشانه‌شناسی، ترجمۀ مظفر قرمان، آبادن: نشر پرسش.
سلدن، رامان و پیتر ویدوسون (١٣97)، راهنمای نظریه ادبی معاصر، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: نشر نو.
الصحیح، جاسم (2016)، أعشاش الملائکه، بیروت: أطیاف للنشر والتوزیع.
صفوی، کورش (1390)، از زبان‌شناسی به ادبیات، چاپ چهارم، تهران: سوره مهر.
کالر، جاناتان (1390)، در جستجوی نشانه‌ها (نشانه‌شناسی، ادبیات، واسازی)، ترجمۀ لیلا صادقی و تینا امراللهی، چاپ دوم، تهران: نشر علم.
گیرو، پییر (1380)، نشانه‌شناسی، ترجمۀ محمد نبوی، چاپ چهارم، تهران: آگاه.
لبیهان، جیل و گرین کیت (١٣٨٣)، درسنامه نظریه و نقد ادبی، ترجمۀ گروهی از مترجمان، تهران: روزنگار.
مکاریک، ایرناریما (1388)، دانشنامۀ نظریۀ ادبی معاصر، ترجمۀ م مهاجر و م نبوی، تهران: نشر آگه.
نبی‌لو، علیرضا (1398)، «خوانش نشانه‌شناختی کتیبه اخوان»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، دورۀ 24، شمارۀ 1، صص 283- 305.
Abu al-Adoos, Youssef (2007), Al-Tashbiyyah Al-Rawiyah and Tabiq, Dar Al-Masira for Publishing and Distribution. [In Arabic].
Allen, Graham (2010), intertextuality, translation of Yazdanjo's message.
Al-Sahih, Jassim (2016), Ashash al-Malaika, Beirut: Atyaf for publishing and distribution. [In Arabic].
Bennett, Andrew and Nicholas Rowell, (2009), an introduction to the literature of criticism and theory, translated by Ahmed Tamimdari, Tehran: Research Center for Cultural and Social Studies. [In Persian].
Chandler, Daniel (2021), Basics of Semiology, translated by Mehdi Parsa, 7th edition, Tehran: Surah Mehr. [In Persian].
Dineh San, Anne Marie (2010), an introduction to semiotics, translated by Muzaffar Qorman, Abadan: Parastesh publishing Eagleton, Terry (2010), Advances in Literary Theory, translated by Abbas Mokhbar, Tehran: Nahr- Markez publishing. [In Persian].
Giro, Pierre (2010), Semiotics, translated by Mohammad Nabawi, 4th edition, Tehran: Aghaz. [In Persian].
Kaler, Jonathan (2010), In search of signs (semiotics, literature, reconstruction), translated by Leila Sadeghi and Tina Amrollahi, second edition, Tehran: Elm publishing. [In Persian].
Labihan, Jill and Green Kate (2004), Textbook of Theory and Literary Criticism, translated by a group of translators, Tehran: Rozngar. [In Persian].
Makarik, Irnarima (2008), Encyclopaedia of Contemporary Literary Theory, translated by Mohajer and Manbawi, Tehran: Agah Publishing House. [In Persian].
Nabilou, Alireza (2018), "Semiological reading of the Akhwan inscription", World Contemporary Literature Research, Volume 24, Number 1, pp. 283-305. [In Persian].
Payandeh, Hossein (2018), Literary Theory and Criticism, Tehran: Samt. [In Persian].
Riffateree, Michael.( 1978). Semiotics Of Poetry . Bloomington: Indiana University Press. [In Persian].
Safavi, Koresh (2011), from linguistics to literature, 4th edition, Tehran: Surah Mehr. [In Persian].
Selden, Raman and Peter Widdowson (2017), Guide to Contemporary Literary Theory, translated by Abbas Mokhbar, Tehran: New Publishing. [In Persian].