دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 438
تأثیر حکمت سینوی بر نظریّة شعر عربی (مطالعة موردی منهاج البلغای حازم قرطاجنی)
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 111-128
چکیده
«منهاج البلغاء و سراج الأدبا»ی حازم قرطاجنی را میتوان یکی از تأثیرگذارترین آثار در بلاغت و نظریّة شعر عربی به شمار آورد. اگرچه حازم در محیطی متأثّر از فلسفة ابن رشد پرورش یافته و با یک واسطه ... بیشتر
تأمّلی در شاخصه های قصه در قرآن
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 113-134
چکیده
قصه، در عرصة فرهنگ و انتقال مفاهیم انسانی قدمتی کهن دارد و سازگارترین فرم کلامی با ذهن بشر است. از همین روی دامنة مخاطبانش وسیعتر و قدرت نفوذش بیشتر است. گرچه زبان اصلی قرآن، زبان دین و هدایت معنوی است، ... بیشتر
توظیف آلیة التشبیه للتعبیر عن القضایا الاجتماعیة عند أحمد عبد المعطی حجازی من منظور الإستراتیجیة التلمیحیة
دوره 14، شماره 4 ، بهمن 1401، ، صفحه 113-132
چکیده
إستراتیجیة الأدیب تساعده علی التخطیط واختیار ألفاظ وعبارات مناسبة قبل إنتاج الخطاب. وتنقسم هذه الإستراتیجیات إلی المباشرة التی تعبّر عن القصد مباشرة وغیر المباشرة أو التلمیحیة التی تنحصر فی التعبیر ... بیشتر
درآمدی بر نقاب و کارکرد آن در شعر معاصر عربی
دوره 3، شماره 1 ، مرداد 1390، ، صفحه 115-134
چکیده
یکی از مطرح‌ترین و گیراترین مباحثی که اکنون توجه منتقدان شعر معاصر عرب را به خود جلب کرده، بحث نقاب و کارکرد آن است که در بین فارسی-زبانان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یافت‌ها و دریافت‌های ما در این ... بیشتر
خزانة الخیال: گنجینهای از جمال ادبی عصر صفوی
دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 115-136
چکیده
محمد مؤمن جزایری شیرازی هندی (1074 ق ـ زنده به سال 1130) از نویسندگان پُرکار اواخر دوره صفویه بوده است. تألیفات وى بالغ بر سى‌ونه کتاب و رساله است که بیشتر آنها به صورت نسخه‌های خطی است که مورد غفلت واقع ... بیشتر
تجلّی ققنوس در اشعار ادونیس
دوره 4، شماره 3 ، آبان 1391، ، صفحه 117-138
چکیده
این مقاله به‌تحلیل و بررسی شخصیتهای تاریخی، مذهبی، و حوادثی میپردازد که به هر طریقی در شعر ادونیس تجلی‌گاه اسطورة ققنوس شده‌اند، و بیانگر تجدد و رستاخیز دوبارة بعد از مرگ و نابودی هستند. این مفاهیم ... بیشتر
مؤلفههای نوگرایی در شعر صلاح عبدالصبور
دوره 3، شماره 3 ، بهمن 1390، ، صفحه 135-156
چکیده
نخستین برخورد جهان عرب با غرب را میتوان در سالهای پایانی قرن هجدهم، همزمان با حملة ناپلئون به مصر، ردیابی کرد که نقش بسزایی در بیداری جهان عرب داشت. یکی از حوزه‌هایی که بشدت از این موضوع تأثیر پذیرفت، ... بیشتر
نحوالمعانی ومعانی النحو
دوره 4، شماره 2 ، مرداد 1391، ، صفحه 155-192
چکیده
من المعروف، أنَّ العربیة لن تشهد ما یدنو من القرآن فصاحة و بلاغة، فألفاظ القرآن هی لب کلام العرب و زبدته و واسطته و کرائمه، و علیها اعتمد الفقهاء والحکماء فی أحکامهم و حکمهم، و إلیها مفزع حذاق الشعراء ... بیشتر
مطالعه‌ی مولفههای معنایی واژهی قرآنی «حمیم» بر مبنای روابط همنشینی و جانشینی
دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 81-100
چکیده
معناشناسی دانشی است که به بررسی معنا میپردازد و معناشناسی تاریخی – توصیفی از جمله مهمترین و رایجترین روشهای این علم به شمار میرود. یکی از شیوههای یافتن معانی دقیق واژه در معناشناسی تاریخی- ... بیشتر
خوانش فمنیستی-اگزیستانسیالیستی مجموعه «أنظر إلیک» مرام المصری
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 91-107
چکیده
شعر سالهای اخیر زبان عربی به شدت تحت تأثیر جریانهای مسلط بر حوزههای فکری و فرهنگی است؛ شاعران با توسعه بخشیدن به آگاهیهای خود، با حفظ چارچوبهای هنری،شعرشان را در مسیر اندیشه حرکت میدهند. ... بیشتر
تشکیل البناء السردی فی قصیدة «عصا الخرنوب» للشاعر حبیب السامر
دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 93-111
چکیده
نزع الشعر الحدیث إلی السرد باعتباره عنصراً فعّالاً فی انفتاح النصّ ورفده بطاقات دلالیّة وشعوریة وفکریة، تجعله متحرکاً نحو آفاق ورؤی جدیدة. اعتمدت القصیدة النثریة علی السرد وتقنیاته للتعبیر عمّا یدور ... بیشتر
اسم منسوب عربی و صفت نسبی فارسی (دلالت ها و مقابلۀ همسانی‌ها و ناهمسانی‌ها)
دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 93-112
چکیده
یاء نسبت، پرکاربردترین و متداول‌ترین پسوند و یکی از ساده‌ترین افزارهای صفت‌ساز در هر دو زبان عربی و فارسی است که از اتصال آن به پایان اسم‌های مختلف صفت‌های دارای معانی گوناگون ایجاد می‌شود. این گفتار ... بیشتر
چیستی معنا و زیبایی در اندیشه و شعر ادونیس از منظر مبانی هرمنوتیک فلسفی
دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 93-110
چکیده
چیستی معنا و زیبایی از مقوله های چالش برانگیز پس از پیدایش شعر نو عربی است که بخش قابل توجهی از پژوهش های ادبی را به خود اختصاص داده است. در گسترة شعر و نقد معاصر عربی، ادونیس یکی از نام آورترین شخصیت های ... بیشتر
مؤلفههای پسانوگرایی در داستان یوم قتل الزعیم اثر نجیب محفوظ
دوره 12، شماره 4 ، اسفند 1399، ، صفحه 101-120
چکیده
پستمدرنیسم به مجموعة آرا و نظریات مختلف و گسترده‌ای اطلاق میگردد که از نیمه دوم قرن بیستم پا به عرصه ظهور گذاشت. داستان یوم قتل الزعیم (روز قتل رئیس جمهور) نوشتة نجیب محفوظ داستاننویس معاصر مصری، ... بیشتر
نشانه‌شناسی الفاظ حاوی مفهوم وطن در اشعار سلیمان العیسی بر اساس دیدگاه چارلز پیرس
دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 105-126
چکیده
نشانه‌شناسی ادبی از شیوههای نقد جدید ادبی است که به بررسی نقش نشانه‌های زبانی در خلق مضمون‌های شعری میپردازد و با کاوش در لایههای ثانویۀ متن، کنش‌های درونی آن را کشف و مدلول و مقصود اصلی شاعر را ... بیشتر
بررسی سه مؤلفه سوررئالیسم در شعر محمدعلی شمس‌الدین
دوره 11، شماره 2 ، مهر 1398، ، صفحه 109-127
چکیده
محمدعلی شمس‌الدین ازجمله شاعران نوپرداز معاصر لبنان است. اشعار او به سبب آشنایی با ادبیات و مکاتب غربی و همچنین علاقه به عرفان شرقی، سبکی ویژه دارد. شمس‌الدین در زندگی شعری خود به شعر سوررئالیستی رؤیاورد؛ ... بیشتر
تحلیل اجتماعی-شناختی گفتمان نقایض جریر و اخطل بر اساس الگوی ون‌دایک
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 109-132
چکیده
گفتمان متون ادبی از منظرهای مختلفی قابل بررسی است و سطوح گوناگون آن در ابعاد کلان و خُرد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. تحلیل گفتمان امکان دستیابی به برداشتی عمیق از متن را فراهم می‌آورد. این شاخه از تحلیل ... بیشتر
پژوهشى در اشعار وصایت
دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، ، صفحه 111-138
چکیده
جانشینى حضرت على(ع) به عنوان وصى رسول خدا(ص) موضوع اختلافى شیعه و اهل سنّت است. شیعه براى اثبات این سخن، دلایلى از قرآن، حدیث، عقل و تاریخ دارد. شایسته است که در این مباحث، گسترة ادب نیز مورد توجه قرار گیرد، ... بیشتر
سیمیائیة الشخصیة فی روایة یطالبنی بالرقصة کاملة لمنى الشافعی
دوره 11، شماره 1 ، تیر 1398، ، صفحه 111-132
چکیده
تحتل الشخصیة مکانة بارزة فی الفن الروائی، وتعتبر مادة خصبة لدراسة حیاة الشخصیات الواقعیة، وتضطلع بمهمة الأفعال السردیة وتدفقها نحو نهایتها المعینة، حیث تعد عنصرا مهما لتصور الواقع من خلال حرکتها وأعمالها ... بیشتر
پژوهشی دربارۀ واژههای «رحمان» و «رحیم» براساس قاعدة «زیادة المبنى تدل على زیادة المعنى»
دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 113-132
چکیده
هرگاه حرفی به واژهای افزوده شود، به دنبال آن معنا هم افزون میگردد. نحویان با قبول این قاعده، آن را بیشتر در باب فعلهای مزید، صیغۀ مبالغه، اسم اشاره و برخی حروف مانند نون تأکید ثقیله به کار گرفتهاند. ... بیشتر
بررسی دیدگاه روایی در رمان «یا مریم» اثر سنان انطون بر مبنای الگوی آسپنسکی و فاولر
دوره 15، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 115-139
چکیده
دیدگاه روایی به معنای چشم اندازی است که داستان از طریق آن روایت می شود و از موضوعات مهمی است که در تحلیل متون روایی مورد بررسی قرار می گیرد. یکی از مهمترین و نخستین رویکردهای تحلیلی در این حوزه، ... بیشتر
دلالة المکان فی مقامات الحریری
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 117-136
چکیده
تـهدف هذه الدراسة إلى استعراض ومناقشة أنـماط الأماکن فی مقامات الـحریری، وبیان أهمیتها وعلاقتها بالإنسان، من حیث حیاته الدینیة والاجتماعیة والاقتصادیة والأدبیة، ونظرته إلى الـمکان، التی ینبغی أن ... بیشتر
الصورة الفنیة قدیما وحدیثا بین عبد القاهر الجرجانی و«جابر عصفور»، الاستعارة نموذجا
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 117-139
چکیده
إن هذ المقال قد اختار لموضوعه بحثا نقدیا بلاغیا بین القدیم والحدیث وهو «الاستعارة» من منظور عبد القاهر الجرجانی وجابر عصفور. إن الصورة الفنیة والکشف عن طبیعتها وبیان خصائصها وتطورها ودراستها بشکل ... بیشتر
ملامح الشعر الفلسطینی المعاصر بعد الاحتلال
دوره 3، شماره 2 ، آبان 1390، ، صفحه 119-136
چکیده
بعد حلول نکبة عام 1948م و وقوع الأراضی العربیة فی‌قبضة العصابات الصهیونیة و تشکیل الکیان الإسرائیلی الغاصب، حدثت حرکة نزوح واسعة للاجئین الفلسطینیین نحو البلدان العربیة و کذلک داخل الأراضی الفلسطینیة ... بیشتر
پدیده اشتراک لفظی و چند معنایی در زبان عربی
دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 119-136