دلایل اصلی پیدایش موشّح در اندلس
دلایل اصلی پیدایش موشّح در اندلس

فیروز حریرچی؛ حسینعلی اصغری متی¬کلایی

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، صفحه 1-12

چکیده
  چکیده:موشّح، نوع خاصی از شعر است که در قرن سوم هجری در اندلس(اسپانیای کنونی) به وجود آمد و در پیدایش اوّلین سراینده، اندلسی بودن و حتی در تعریف آن مباحث فراوانی وجود دارد. بسیاری از محقّقین دربارة علّت ...  بیشتر
عوامل پیدایی هجا در نزد بشار بن برد
عوامل پیدایی هجا در نزد بشار بن برد

ابوالحسن امین¬مقدّسی؛ بهرام امانی

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، صفحه 13-29

چکیده
  «فن هجا» از فنون شعری است که به‌طور خودانگیخته یا غیرخودانگیخته، برای آرامش آشفتگی‌های درونی شاعر همراه با رنجش مهجوّ از وجود وی برمی‌خیزد. بدون شک در شکل‌گیری این نوع از شعر، عامل یا عواملی دخالت ...  بیشتر
مقایسه مدایح نبوی دورۀ معاصر با دورۀ انحطاط
مقایسه مدایح نبوی دورۀ معاصر با دورۀ انحطاط

عدنان طهماسبی؛ حسن اسماعیل¬زاده

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، صفحه 31-51

چکیده
  فن مدیح نبوی همانند هر فن شعری دیگر، مراحل مختلفی را طی کرده و فراز و نشیب‌های متعددی را پشت سر گذاشته است. این فن به وسیل? شاعران بزرگی چون کعب‌ بن زهیر و حسان‌بن ثابت پایه‌گذاری شد و با الهام گرفتن از ...  بیشتر
روابط متداخل واژگان ادبیات جاهلی و قرآنی
روابط متداخل واژگان ادبیات جاهلی و قرآنی

نصرالله شاملی؛ اعظم پرچم

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، صفحه 53-76

چکیده
  زبان عربی که در دروة جاهلی از فصاحت و بلاغت و غنای معنایی در الفاظ یا واژگان، به رشد چشمگیری نائل شده بود، آمادة پذیرایی وحی الهی در این زبان گردید. از طرف دیگر قرآن (کلام الهی)، دارای معانی بلند و حقایق ...  بیشتر
رئالیسم در داستان‌های کوتاه نجیب الکیلانی با استناد به مجموعۀ داستانی «الکابوس»
رئالیسم در داستان‌های کوتاه نجیب الکیلانی با استناد به مجموعۀ داستانی «الکابوس»

انسیه خزعلی؛ اشرف بصیری

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، صفحه 77-100

چکیده
  «نجیب کیلانی» از جمله نویسندگان متعهد بر این باور بود که دستاوردهای هنری و ادبی باید در جهت اعتلای فرهنگ اسلامی به کار گرفته شود؛ لذا داستان نویسی به سبک واقع‌گرایانه را نوعی نیاز جهان عرب و به‌ویژه ...  بیشتر
نگارش همزه در عربی و فارسی
نگارش همزه در عربی و فارسی

حسن عبدالهی

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، صفحه 101-110

چکیده
  در میان حروف الفبای عربی، همزه تنها آوایی است که به چهار شکل مختلف نوشته می‌شود:ء، أ، ؤ، ئ. این اشکال چهارگانة همزه، باعث شده که نویسندگان،‌ به‌ویژه کسانی که به هر دو زبان عربی و فارسی می‌نویسند در هنگام ...  بیشتر
پژوهشى در اشعار وصایت
پژوهشى در اشعار وصایت

محمّدحسین واثقى‌راد

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، صفحه 111-138

https://doi.org/10.22059/jalit.2010.28682

چکیده
  جانشینى حضرت على(ع) به عنوان وصى رسول خدا(ص) موضوع اختلافى شیعه و اهل سنّت است. شیعه براى اثبات این سخن، دلایلى از قرآن، حدیث، عقل و تاریخ دارد. شایسته است که در این مباحث، گسترة ادب نیز مورد توجه قرار گیرد، ...  بیشتر
بررسی و تحلیل درونی نخستین قصیدة ابوکبیر هُذَلی
بررسی و تحلیل درونی نخستین قصیدة ابوکبیر هُذَلی

سعید شیبانی

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، صفحه 139-154

چکیده
  ابوکبیر هذلی از شاعران عصر جاهلی بود و در زمان پیامبر(ص) به دین مبین اسلام گروید. آوازة او به خاطر سرودن قصیده‌های چهارگانه، با مطلعی مشابه است. او در این قصاید از یک بحر عروضی، آن هم بحر کامل، بهره جسته ...  بیشتر
بررسی مختصر ارکان دبیرخانه مرکزی دولت در «عصر ممالیک» براساس کتاب «صبح‌الاعشی»
بررسی مختصر ارکان دبیرخانه مرکزی دولت در «عصر ممالیک» براساس کتاب «صبح‌الاعشی»

عبدالحسین فقهی؛ سید اسماعیل قاسمی موسوی

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، صفحه 155-177

چکیده
  کتاب صبح‌الأعشی فی صناعة الانشاء یکی از بزرگترین دایرة المعارف‌هایی است که تا قرن نهم هجری در تمدّن اسلامی به وجود آمده است. در این کتاب، بسیاری از مباحث تاریخی، علمی و ادبی مطرح شده و نگارنده در آن، ...  بیشتر