مقاله پژوهشی
پژوهشی دربارة آثار و نسخ خطی ابوالفضل میکالی
پژوهشی دربارة آثار و نسخ خطی ابوالفضل میکالی

محمدعلی آذرشب؛ علی اکبر محمّدی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 1-15

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.106061.611132

چکیده
  آل­میکال، از برجسته­ترین خاندان­های ایرانی هستند که نیاکان آنها پادشاهی سُغد و سمرقندِ پیش از اسلام را عهده­دار بودند و بعدها با پیوستن به خلافت عباسی، گرایش شدیدی به زبان و ادب عربی پیدا کردند. ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مطالعة تطبیقی نظریة نظم عبدالقاهر جرجانی و نظریة بافت موقعیّت فرث
مطالعة تطبیقی نظریة نظم عبدالقاهر جرجانی و نظریة بافت موقعیّت فرث

سید محمدرضا ابن الرسول؛ مرضیه قربان خانی؛ نصراله شاملی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 17-35

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.125181.611271

چکیده
  نظریة نظم جرجانی از نظریاتی است که در بلاغت عربی از اهمیّت ویژه‌ای برخوردار است. علت این امر را می‌توان گستردگی ابعاد، شمول و توجه آن به جنبه‌های مختلف دستوری، معنایی و زیباشناختی دانست. این نظریه با ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
معرفی، تحلیل و بررسی نسخة خطی شرح المفصل عزالدین عبدالعزیز کاشی
معرفی، تحلیل و بررسی نسخة خطی شرح المفصل عزالدین عبدالعزیز کاشی

محمدابراهیم خلیفه شوشتری؛ رقیه خرمی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 37-54

https://doi.org/10.22059/jalit.2017.204773.611453

چکیده
  نسخة شرح المفصل کاشی به زبان عربی برجای مانده از قرن 7 و 8 هجری است که نویسنده در آن با نثری روان و به گونه­ای علمی و دقیق به شرح کتاب المفصل زمخشری پرداخته است. این نسخه سرشار از نقل­قول­ها و نظرات ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
فرآیند فهم متن در متون دستوری رمز گشایی تعدادی از واژگان کلیدی «الکتاب» سیبویه (با محوریت جلد اول)
فرآیند فهم متن در متون دستوری رمز گشایی تعدادی از واژگان کلیدی «الکتاب» سیبویه (با محوریت جلد اول)

حمیدرضا میرحاجی؛ زهراء کرم زادگان

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 55-71

https://doi.org/10.22059/jalit.2017.60311

چکیده
  واژه­ها، اصطلاحات و ترکیبات، اسلوب­ها و ساختارهای جمله، پیش فرض­ها و مفروضات نویسنده، مبانی و اصول اساسی و اولیه، عوامل سرنوشت ساز و نقش آفرین در فرایند معنایابی متون دستوری هستند.«الکتاب»به ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تجزیه و تحلیل مقابله‌ای- معناشناختیِ نظام جمله در زبان عربی و فارسی
تجزیه و تحلیل مقابله‌ای- معناشناختیِ نظام جمله در زبان عربی و فارسی

سعدالله همایونی؛ هدی یزدان

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 73-91

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.244632.611809

چکیده
  تجزیه و تحلیل مقابله­ای زبان­ها یکی از مهم ترین راه­های شناخت آنها و زمینه ساز پیدایش الگوهایی منسجم به منظور آموزش سطوح مختلف واژگانی، دستوری، معناشناختی و کاربردشناختی به شمار می­آید. در این ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
اسم منسوب عربی و صفت نسبی فارسی (دلالت ها و مقابلۀ همسانی‌ها و ناهمسانی‌ها)
اسم منسوب عربی و صفت نسبی فارسی (دلالت ها و مقابلۀ همسانی‌ها و ناهمسانی‌ها)

احسان اسماعیلی طاهری

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 93-112

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.235028.611746

چکیده
  یاء نسبت، پرکاربردترین و متداول‌ترین پسوند و یکی از ساده‌ترین افزارهای صفت‌ساز در هر دو زبان عربی و فارسی است که از اتصال آن به پایان اسم‌های مختلف صفت‌های دارای معانی گوناگون ایجاد می‌شود. این گفتار ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی و نقد آراء دستورنویسان دربارة عناصر ساختمانی جملة شرطی در زبان عربی
بررسی و نقد آراء دستورنویسان دربارة عناصر ساختمانی جملة شرطی در زبان عربی

محمد پاشایی مهترلو؛ پرویز احمدزاده هوچ؛ محمد تاروردی نسب

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 113-126

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.135628.611359

چکیده
  جملۀ شرط به جمله­ای گفته می­شود که ادات شرط در صدر آن قرار بگیرد و وقوع آن مشروط باشد.ساختار نحوی شرط در زبان عربی بر پایة دیدگاه­های مختلف تحلیل شده­ است، ولی دستورنویسان دربارۀ برخی عناصر آن اتفاق ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
پسوندِ «الف و نونِ» نسبتِ فارسی یا علامتِ مثنّایِ عربی؟ نقدی بر سخنان ناجی معروف و جست وجویی در اَعلام تاریخی بصره
پسوندِ «الف و نونِ» نسبتِ فارسی یا علامتِ مثنّایِ عربی؟ نقدی بر سخنان ناجی معروف و جست وجویی در اَعلام تاریخی بصره

ناصر زارع

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 127-142

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.211848.611506

چکیده
  غالباً گمان بر این است که پیوند زبان فارسی با زبان عربی، محدود به واژگان معرّب است؛ ولی شواهد تاریخی نشان می‌دهد که ارتباط میان این دو زبان، ریشه‌دارتر از واژ گان معرّب است. پسوند «الف و نون»، شاهدی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تحلیل مقایسه‌ای ساختار و قواعد هجا (سیلاب) در عربی و فارسی
تحلیل مقایسه‌ای ساختار و قواعد هجا (سیلاب) در عربی و فارسی

علیرضا نظری

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 143-160

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.212146.611508

چکیده
  هجا به عنوان یک واحد آواشناختی زبان، تعاریف متعددی دارد ولی در تعریفی ساده هجا یا سیلاب واحدی متشکل از چند واج است که در یک عمل بازدم تولید گردد. گرچه زبان‌ها به لحاظ هجایی ساختار و وقواعد متفاوتی دارند ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی کتاب شرح ابن عقیل به مثابة منبعی درسی در دوره های کارشناسی ارشد (با تکیه بر رشتة زبان و ادبیات فارسی)
بررسی کتاب شرح ابن عقیل به مثابة منبعی درسی در دوره های کارشناسی ارشد (با تکیه بر رشتة زبان و ادبیات فارسی)

محمدرضا عزیزی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 161-177

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.208326.611475

چکیده
  کتاب شرح ابن­عقیل سده­هاست در حوزة ادبیات تعلیمی در مکتب­خانه­ها و حلقه­های درس جهان اسلام از گزیده­ترین متون در علم نحو به شمار می­رود. این پژوهش می­کوشد کتاب مذکور را از لحاظ شکلی و بیشتر ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مقایسة ترجمه های استعاره های قرآن کریم در ترجمة میبدی و فولادوند
مقایسة ترجمه های استعاره های قرآن کریم در ترجمة میبدی و فولادوند

محمدرضا اسلامی مهرجردی؛ علیرضا باقر

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 179-198

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.226603.611642

چکیده
  بلاغت یکی از وجوه مهم اعجاز قرآن کریم است و استعاره از شاخص‌ترین‌ جلوه‌های زیبایی‌شناختی به شمار می‌رود. برگردان این فن ادبی چنان دشوار است که گروهی آن را ناممکن دانسته‌اند؛ البته ترجمه‌پژوهان بزرگی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
چگونگی ترجمه‏ پذیری عنصر فرهنگی
چگونگی ترجمه‏ پذیری عنصر فرهنگی "نهادها، آداب و رسوم، جریانات و مفاهیم" در ترجمه‏‏ های عربی به فارسی با تکیه بر چارچوب نظری نیومارک

فاطمه کیادربندسری؛ حامد صدقی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، صفحه 199-216

https://doi.org/10.22059/jalit.2018.209412.611486

چکیده
  نیومارک، یکی از نظریه‏پردازان شاخص معاصر، در زمینة مطالعات ترجمه، عناصر فرهنگی را به پنج دسته تقسیم می‏کند و با پیشنهاد هفده روش در ترجمة این عناصر، سعی کرده است تا راهکارهای مناسب‏تری پیش روی مترجمان ...  بیشتر