دوره 17 (1404)
دوره 16 (1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 486
تأثیر پذیری جواهری از گرایشهای شعری غالب در دورة عباسی
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 87-110
چکیده
جواهری، بزرگترین شاعر کلاسیک معاصر عراق، در سال 1900 در نجف اشرف، در خانواده‌ای فرهیخته و صاحب علم و ادب دیده به جهان گشود. محیط علمی و فرهنگی نجف، شرایط علمی و ادبی حاکم بر خانه و ذوق و نبوغ ادبی شاعر باعث ... بیشتر
بررسی و تحلیل رمان اعجام سنان انطون بر پایۀ نظریۀ گریماس
دوره 15، شماره 2 ، خرداد 1402، ، صفحه 87-106
چکیده
روایت‌شناسی یکی از شاخه‌های نقد ادبی است که به بررسی روایت‌های داستانی می‌پردازد. ولادیمیر پراپ و بعد از او گریماس در این زمینه بررسی‌هایی داشتهاند؛ گریماس معتقد بود که داستان‌ها و روایت‌ها با ... بیشتر
بررسی شخصیت مسیح (ع) در شعر خلیل حاوی
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 89-112
چکیده
به کار گیری اسطوره در شعر شاعران عرب سابقة طولانی دارد، اما شاعران معاصر با اثر پذیری از ادبیات غرب، اسطورهها را به شیوه‌ای متفاوت و در قالب‌هایی نو به کار گرفتند و از آن در تعبیر از مقاصد و اغراض گوناگون ... بیشتر
السخریّة فی شعر إبراهیم طوقان
دوره 6، شماره 1 ، تیر 1393، ، صفحه 89-108
چکیده
تعتبر السخریّة طریقاً فی تصویر حقائق الـمجتمع غیر أنّها طریق غیر صریح؛ إذ هی مزیج بالضحک و الـمزاح، لکن یکمن وراء هذا الضحک، تفکیر و تدبّر عمیق و صراخ یوقظ الإنسان من السبات و الغفلة. و بناء علی هذا، فإنّ ... بیشتر
نقد و بررسی نحو سنتی و نحو جدید
دوره 6، شماره 2 ، بهمن 1393، ، صفحه 89-108
چکیده
پیچیدگی‌های نحو و آراء متفاوت نحویان، از نخستین قرنهای انتشار زبان عربی، آموزش نحو را با مشکلاتی مواجه ساخته است، به همین جهت بسیاری از صاحب نظران با طراحی مدلهای نو و تألیف آثار جدید، سعی کرده‌اند ... بیشتر
واکاوی ساحت‌های وجودی پست‌مدرن در نمایشنامۀ «ابن الرومی فی مدن الصفیح» اثر عبدالکریم برشید
دوره 14، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 89-107
چکیده
فراداستان از برجسته‌ترین اشکال ادبی در ادبیات پست‌مدرن محسوب میشود. در این میان ویژگی وجودشناسی در فراداستان این امکان را فراهم می‌آورد تا به مسائل فلسفی-وجودی با رویکردی پسامدرن و بدون نظم در طرح ... بیشتر
تأملی در «المقصد الأقصی فی ترجمة المستقصی» تألیف حسین بن حسن خوارزمی کبروی (قرن نهم)
دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 91-110
چکیده
در فهرست منابع و سیره پژوهی، متأسفانه نامی از کتاب «المستقصی» نگاشتۀ نیمۀ دوم قرن ششم از ابوالکرم عبدالسلام محمد بن حسن بن علی الحجی الفردوسی الاَنْدَرَسفانی ، به چشم نمی‌خورد و با آنکه جدّ و ... بیشتر
تحلیل سبکی واژگان دیوان سماء فی خوذة از عدنان الصائغ
دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 91-113
چکیده
بررسی واژگان شعر از جمله رویکردهایی است که به منظور متمایز ساختن نوشتار و سبک شاعر استفاده میشود و در کنار دیگر لایههای سبکشناسی یعنی نحوی، بلاغی و آوایی نقش مهمی در تبیین شیوه بیان فرد، عصر ... بیشتر
جدلیة الأنا والآخر فی روایة العشاق لرشاد أبوشاور
دوره 14، شماره 4 ، بهمن 1401، ، صفحه 91-112
چکیده
لقد عانى الروائی الفلسطینی المقاوم رشاد أبوشاور آلام الفلسطینیین ورزح تحت نیر الاحتلال الإسرائیلی، ولم یدّخر جهداً فی النضال ضد الآخر العدوّ الإسرائیلی المحتلّ حیث ترسم راویته «العشاق» جدلیة ... بیشتر
تحلیل فراداستانی رمان «هنا الوردة» اثر امجد ناصر
دوره 16، شماره 2 ، تیر 1403، ، صفحه 91-113
چکیده
فراداستان شیوۀ روایی پسامدرنی است که نویسنده در آن به اشکال مختلف میکوشد خیالی بودن و داستان‌وارگی آن را نمایان سازد و از اقتدار خدا‌گونۀ خود در نقل و روایت حوادث داستان بکاهد. در این شیوه روایی نویسنده ... بیشتر
شیوه بازنمایی گفتمان مقاومت در سرمقاله‌های عبدالباری عطوان بر اساس مربع ایدئولوژیکی ون‌دایک
دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1403، ، صفحه 91-110
چکیده
تحلیل گفتمان انتقادی (تگفا)، یکی از گرایشهای نوین مطالعات زبان‌شناختی است که به بررسی زبان با کارکردی اجتماعی پرداخته و بر نحوۀ بازتولید هژمونی اجتماعی و سیاسی در چارچوب متن دلالت میکند. سرمقاله‌های ... بیشتر
سَلم خاسر و نوآوری در شعر عربی
دوره 4، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 93-104
چکیده
سلم بن عمرو خاسر، شاعر عصر نخست عباسی در بصره به دنیا آمد. وی شاگرد و راوی اشعار بشّار بن بُرد بود. او را خاسر نامیدند، زیرا نسخه‌ای از قرآن را فروخت تا دیوان شعری بخرد. دلایل دیگری نیز برای این لقب وی گفته ... بیشتر
پایداری و ناپذیرایی در شعر محمود درویش و موسوی گرمارودی
دوره 4، شماره 3 ، آبان 1391، ، صفحه 95-116
چکیده
ادبیات تطبیقی یکی از مهمترین مباحثی است که امروزه با اهداف و حوزة فعالیت خود توانسته است توجّه پژوهشگران را به خود جلب کند. مطالعة شباهت‌ها و تفاوت‌های فرازمانی و فرافرهنگی جزو حوزه‌های پژوهش تطبیقی ... بیشتر
بررسی و تحلیل مؤلفه‌های برجستۀ دیستوپیا در رمان «حرب الکلب الثانیة» اثر ابراهیم نصرالله
دوره 16، شماره 4 ، آذر 1403، ، صفحه 97-116
چکیده
دیستوپیا یا ویرانشهر، روایت جامعهای شوم و پلید است. این اصطلاح، در تقابل با اتوپیا یا آرمانشهری است که شاعران و نویسندگان از دیرباز رویای آن را در سر داشتند. به باور کلی‌تر غلبۀ پلیدی‌ها در جامعۀ ... بیشتر
استعاره مفهومی در خوانش اگزیستانسیالیستی مفاهیم آزادی و مرگ در اشعار خلیل حاوی
دوره 15، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 99-113
چکیده
یکی از مباحث اساسی زبان‌شناسی‌شناختی استعاره مفهومی است که بر اساس آن یک حوزه مفهومی ناشناخته و انتزاعی با تطبیق با مفاهیم شناخته‌شده و ملموس در ذهن انسان قابل درک می‌گردد که این مفاهیم شناخته‌شده ... بیشتر
تمظهرات الاستعارة المفهومیة فی القرآن الکریم (سورة الانسان نموذجاً)
دوره 16، شماره 3 ، مهر 1403، ، صفحه 105-127
چکیده
تُعدّ الاستعارة المفهومیة أداة رئیسةً للتعبیر عن المفاهیم الانتزاعیة کما تبرز مرکزیةً مهمّةً فی آلیات الکلام المتدوالة فی حیاتنا الیومیة بوعی أو بغیر وعی؛ حیث تحتوی على مجموعة منوّعة من معطیات الصورة ... بیشتر
دراسة أسلوبیة مقارنة لقصیدتی أفسانه لنیمایوشیج وغریب علی الخلیج لبدر شاکر السیاب(بیان أوجه التشابه والخلاف وظرائف أسلوبهما)
دوره 4، شماره 2 ، مرداد 1391، ، صفحه 109-154
چکیده
هناک تشابهات کثیرة بین قصیدة «أفسانه» لنیما و«غریب علی الخلیج» للسیاب، وذلک رغم الاختلافات الموجودة التی تؤدّی إلی استقلال کلّ منهما عن الآخر. ومن أوجه التشابه الوحدة الأسلوبیّة التی تعدّ بمثابة قنطرة ... بیشتر
مقایسة تحلیلی مقامات حریری با مقامات سیوطی
دوره 3، شماره 3 ، بهمن 1390، ، صفحه 113-134
چکیده
بی‌شک مقامه از جمله فنونی است که ریشه در تاریخ کهن ادب عربی دارد و از بدو ظهور تا به امروز نویسندگان و کاتبانی نامور و شهیر در این فن ظاهر شده وقدرت و مهارت خود را در این زمینه به نمایش گذاشته‌اند. از جملة ... بیشتر
چارچوبی نظری برای داوری در باب اخذ در شعر: بر مبنای نظریه نظم عبدالقاهر جرجانی و نظریه فرمالیسم روسی
دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 61-80
چکیده
این مطالعه میکوشد چارچوبی نظری برای داوری در باب وقوع اخذ در شعر طرح کند. پرسش این است که با چه معیاری میتوان حکم به وقوع اخذ در شعر متأخر از شعر متقدّم داد و با چه روشی میتوان نحوۀ این اخذ را ارزیابی ... بیشتر
مضامین فمینیستی در آثار میرال الطحاوی (مطالعه مورد پژوهانه سه رمان الخباء، الباذنجانة الزرقاء و بروکلین هایتس)
دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 69-91
چکیده
میرال الطحاوی نویسنده مهاجر مصری در رمان‌هایش، با برگزیدن قهرمانان زن و شخصیت‌های متعدد زنان که همگی در یک وضعیت مشابه به سر می‌برند، به قصه پر رنج زنان سرزمینش که در سیطره سنت‌های گذشته گرفتار آمده‌اند، ... بیشتر
خودشیفتگی (نارسیسیسم) در شعر احمد الصافی النجفی
دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 73-92
چکیده
مفهوم روان‌شناختی خودشیفتگی یا نارسیسیسم جلوه‌ای بسیار آشکار و پربسامد در اشعار احمد الصافی النجفی (شاعر عراقی معاصر) دارد. ظهور و گستردگی این مفهوم در شعر صافی تاحدزیادی معلول زندگی پرافت‌وخیز و مشقت‌بار ... بیشتر
تجزیه و تحلیل مقابلهای- معناشناختیِ نظام جمله در زبان عربی و فارسی
دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 73-91
چکیده
تجزیه و تحلیل مقابلهای زبانها یکی از مهم ترین راههای شناخت آنها و زمینه ساز پیدایش الگوهایی منسجم به منظور آموزش سطوح مختلف واژگانی، دستوری، معناشناختی و کاربردشناختی به شمار میآید. در این ... بیشتر
تجلی فرهنگ و ادب جاهلی در شعر عبدالوهّاب البیاتی
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 73-90
چکیده
طرح مجدد متون ادبی قدیم و اشاره به فرهنگ و تاریخ گذشته در شعر معاصر و به کارگیری امروزین آن یکی از شگردهای شاعران معاصر عرب است. عبدالوهاب البیاتی یکی از شاعرانی است که از فرهنگ و ادب دورة جاهلی عرب در ... بیشتر
همسنجی خوانش سمیح القاسم و ادونیس با اسطوره یونانی اولیس
دوره 12، شماره 4 ، اسفند 1399، ، صفحه 81-100
چکیده
یکی از مشخصههای اصلی شعر معاصر عربی این است که در بیان مفاهیم جمعی و در ترسیم ناهمگونیهای سیاسی و اجتماعی از اسطوره بهره میگیرد. اساطیر یونانی، یکی از اجتماع‌پذیرترین اسطورههاست؛ از همین ... بیشتر
خوانش پسااستعماری سه‌گانۀ الجزائر (الدار الکبیره، الحریق و النّول) اثر محمد دیب
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 85-107