بررسی تطبیقی ابلیسانه‌های خلیل حاوی و فروغ فرخزاد
بررسی تطبیقی ابلیسانه‌های خلیل حاوی و فروغ فرخزاد

ثریا رحیمی؛ کبری روشنفکر

دوره 11، شماره 2 ، مهر 1398، ، صفحه 23-43

https://doi.org/10.22059/jalit.2019.261395.611936

چکیده
  پیش­زمینة دینی حضور ابلیس در داستان آفرینش و عصیانِ او زیرساختی است که تصویرساز گناه، شرارت و لعنت ابدی در اذهان است. اما گاهی نویسندگان با برهم زدن دلالت­های مألوف و با آشنایی‌زدایی از نام­هایی ...  بیشتر
تحلیل گفتمان انتقادی بازنمایی ایران در روزنامه الشرق الأوسط با تکیه بر الگوی ون لیوون
تحلیل گفتمان انتقادی بازنمایی ایران در روزنامه الشرق الأوسط با تکیه بر الگوی ون لیوون

زینب قاسمی اصل؛ شهریار نیازی

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 23-42

https://doi.org/10.22059/jalit.2019.231455.611696

چکیده
  پژوهش حاضر تلاش دارد با تکیه بر اصول جامعه‌شناختی–معناییِ گفتمان، محتوای رسانه‌ای عربی را مورد تحلیل قرار دهد. اهمیت این کار در تبیین و آشکارسازی تکنیک‌هایی است که خبرنگاران با استفاده از آنها جنگ ...  بیشتر
خوانش پسااستعماری پنج‌گانۀ مدن‌الملح از دریچۀ نظریۀ چندآوایی باختین
خوانش پسااستعماری پنج‌گانۀ مدن‌الملح از دریچۀ نظریۀ چندآوایی باختین

کمال باغجری؛ یدالله ملایری؛ نسرین رنجبران

دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 23-44

https://doi.org/10.22059/jalit.2020.306886.612240

چکیده
  دو نظریۀ پسااستعماری و چندصدایی (پولیفونی) از جهت واکاوی گفتمان تک‌صدای قدرت، پیوندی نزدیک با یکدیگر دارند. درحالی‌که میخائیل باختین رمان چندصدایی را جهانی هزارتو و رنگارنگ و عرصه‌ای برای پژواک آواهای ...  بیشتر
آلیات الربط السینمائی فی اشعار ورود الموسوی (دیوان وَشْم عَقارب نموذجاً)
آلیات الربط السینمائی فی اشعار ورود الموسوی (دیوان وَشْم عَقارب نموذجاً)

زینب دریانورد؛ علی خضری؛ رسول بلاوی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 25-45

https://doi.org/10.22059/jalit.2020.294166.612153

چکیده
  قام الخطاب الشعری بممارسة المظاهر التجریبیّة لفترة طویلة وذلک للإفادة من الفنون الأخرى، لهذا قام الشعراء باستخدام التقنیات الحدیثة فی شعرهم لإثراء قصائدهم وتعزیزها. یُعدُّ فن المونتاج السینمائی بما ...  بیشتر
القصة القرآنیة والسردیات الحدیثة: دراسة فی مناهج الدارسین وتوجهاتهم النقدیة
القصة القرآنیة والسردیات الحدیثة: دراسة فی مناهج الدارسین وتوجهاتهم النقدیة

ثریا رحیمی؛ خلیل پروینی

دوره 12، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 25-48

https://doi.org/10.22059/jalit.2020.310613.612283

چکیده
  کانَ للمنهجِ السردی الحدیث أثرٌ واضحٌ فى دراسة النصوص الأدبیة البشریة، بل تعداها إلی دراسة القصة القرآنیة التی أصبحت مجالا خصبا لتطبیقه بإجراء آلیاته النقدیة. فی مجال بحثنا عن الدراسات التی قد وظفت ...  بیشتر
مقایسه مدایح نبوی دورۀ معاصر با دورۀ انحطاط
مقایسه مدایح نبوی دورۀ معاصر با دورۀ انحطاط

عدنان طهماسبی؛ حسن اسماعیل¬زاده

دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، ، صفحه 31-51

چکیده
  فن مدیح نبوی همانند هر فن شعری دیگر، مراحل مختلفی را طی کرده و فراز و نشیب‌های متعددی را پشت سر گذاشته است. این فن به وسیل? شاعران بزرگی چون کعب‌ بن زهیر و حسان‌بن ثابت پایه‌گذاری شد و با الهام گرفتن از ...  بیشتر
بررسی ادبیات وصیّت‌نامه‌نویسی در دوره جاهلی و دوره نخست اسلامی (با تکیه ‌بر وصیت‌نامه عبدِ شمسِ بنِ وائل و أبوبکر بن أبی قُحافة)
بررسی ادبیات وصیّت‌نامه‌نویسی در دوره جاهلی و دوره نخست اسلامی (با تکیه ‌بر وصیت‌نامه عبدِ شمسِ بنِ وائل و أبوبکر بن أبی قُحافة)

بهرام امانی چاکُلی

دوره 5، شماره 1 ، تیر 1392، ، صفحه 37-56

https://doi.org/10.22059/jalit.2013.35585

چکیده
  وصیّت‌نامه به عنوان فنّی از فنون خطابه و به عنوان متنی ادبی، بخش جدایی‌ناپذیر از یک بافت فرهنگی گسترده است که بررسی آن می‌تواند ما را در شناخت فرهنگ، ایدئولوژی و باور‌های حاکم بر جامعه رهنمون ...  بیشتر
بررسی و تحلیل موسیقی معنوی متناقض نما در نهج البلاغه
بررسی و تحلیل موسیقی معنوی متناقض نما در نهج البلاغه

نعمت الله به رقم؛ معصومه شبستری

دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 39-58

https://doi.org/10.22059/jalit.2016.60175

چکیده
  متناقض نما به عنوان یک ترفند ادبی ناشناخته، کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ اما به جهت هنجارگریزی، دو بعدی بودن، برجستگیِ معنا و ایجاز در کلام، مایة شگفتی، و در نتیجه لذت هنری می­شود. یکی از جنبه­های ...  بیشتر
بررسی انتقادهای محمود صاوی بر رمان‌های تاریخی جرجی زیدان (مطالعة موردی: اُرمانوسة الـمصریة و عذراء قریش)
بررسی انتقادهای محمود صاوی بر رمان‌های تاریخی جرجی زیدان (مطالعة موردی: اُرمانوسة الـمصریة و عذراء قریش)

عسگر بابازاده اقدم؛ بیژن کرمی میرعزیزی

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 39-54

https://doi.org/10.22059/jalit.2017.62557

چکیده
  رمان تاریخی در دورة معاصر ادب عربی، جایگاه ویژه‌ای میان صاحب‌نظران و مخاطبان یافته است. در این میان، رمان‌های تاریخی جرجی زیدان، نویسندة معاصر و مسیحی لبنانی، به سبب پرداختن به تاریخ اسلام، طرفداران ...  بیشتر
بررسی و تحلیل نظریه های عقاد درباره اشعار ابن رومی
بررسی و تحلیل نظریه های عقاد درباره اشعار ابن رومی

ابوالحسن امین مقدّسی؛ سیمین غلامی

دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 41-60

https://doi.org/10.22059/jalit.2015.56608

چکیده
  عقاد از نویسندگان و ناقدان برجستة معاصر مصری است که با نگارش کتاب «ابن الرومی: حیاته من شعره» کوشیده است، دیدگاه­های قابل تأملی دربارة این شاعر بزرگ بدست دهد. او معتقد است که ابن رومی شاعر برجستة ...  بیشتر
مردم سالاری روایت در مجموعه داستانی «المکافاة» اثر «ابن‌الدایة»
مردم سالاری روایت در مجموعه داستانی «المکافاة» اثر «ابن‌الدایة»

سیده اکرم رخشنده نیا؛ شهرام دلشاد

دوره 15، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 41-56

https://doi.org/10.22059/jalit.2023.352369.612618

چکیده
  با توجه به پیچیدگی و جدید بودن مقوله مردم سالاری، طبیعی است که شمار زیادی از آثار کلاسیک ادبیات عربی که پایبند سنت­ ها و اصول مشخص و قواعدی دگماتیسم­اند، از آن محروم­ باشد؛ اما در پاره­ای از آثار، ...  بیشتر
احتجاجات دعبل خزاعی در دفاع از اهل‌بیت (ع)
احتجاجات دعبل خزاعی در دفاع از اهل‌بیت (ع)

رضا رضایی؛ فاطمه رضایی

دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 43-60

https://doi.org/10.22059/jalit.2016.58081

چکیده
  در دورة عباسی اول، دعبل خزاعی به دفاع از تفکر شیعه، به ویژه حقانیت علویان پرداخت. اشعار احتجاجی او در اثبات عقاید شیعه، مسألة امامت و خلافت و نقض گفتار مدعیان، فراوان است. این مقاله در صدد یافتن پاسخی ...  بیشتر
واکاوی معناشناختی مفهوم عدالت اجتماعی در قرآن کریم با تکیه بر مبحث هم‌نشین های معنایی
واکاوی معناشناختی مفهوم عدالت اجتماعی در قرآن کریم با تکیه بر مبحث هم‌نشین های معنایی

ابوالحسن امین مقدسی؛ نفیسه افصحی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 43-60

https://doi.org/10.22059/jalit.2019.284140.612095

چکیده
  هم‌نشینی یکی از ابزارهای معنی‌شناسی است که می‌تواند برای بررسی دقیق معنا توسط تحلیل گران کلام مورد استفاده قرار گیرد. در فرایند هم‌نشینی، ارتباط واژه‌ها با یکدیگر درون جمله و متن مورد توجه قرار می‌گیرد ...  بیشتر
نقش تصویرسازی در انتقال عنصر عاطفه در سروده‌های فلسطینی أدونیس (نمونه‌های موردی: «الرأس و‌النهر»، «اسماعیل» و «الوقت»)
نقش تصویرسازی در انتقال عنصر عاطفه در سروده‌های فلسطینی أدونیس (نمونه‌های موردی: «الرأس و‌النهر»، «اسماعیل» و «الوقت»)

حجت رسولى؛ شلیر احمدی

دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 43-65

https://doi.org/10.22059/jalit.2020.295350.612162

چکیده
  عاطفه از عناصر مهم سازندۀ شعر است که دیگر عناصر باید در خدمت آن باشد، از جمله تصویر که ارزش آن در بار عاطفی آن است. أدونیس، شاعر بزرگ نوپرداز معاصر عرب، دائم دغدغة مسائل انسانی را دارد که تجربه‌ها و روابط ...  بیشتر
پدیدار شناسی سوبژکتیویته هویت و فرایند اجراگری در آثار رجاء عالم؛ بررسی موردی رمان خاتم
پدیدار شناسی سوبژکتیویته هویت و فرایند اجراگری در آثار رجاء عالم؛ بررسی موردی رمان خاتم

شرافت کریمی

دوره 14، شماره 2 ، مرداد 1401، ، صفحه 43-62

https://doi.org/10.22059/jalit.2022.324577.612393

چکیده
  مقالۀ حاضر در حوزۀ رویکرد نظری فمینیست‌های تجددگرا و با ارجاع به برخی مبانی نظری دوبوار و باتلر و اصولی از پدیدارشناسی، به بررسی پدیدار­شناختی سوبژکتیویته هویت جنسیتی و نحوۀ شکل­ گیری و بازنمود ...  بیشتر
أبونواس بین مطرقة الحکام و سندان التاریخ
أبونواس بین مطرقة الحکام و سندان التاریخ

یوسف هادی¬پور نهزمی

دوره 3، شماره 1 ، مرداد 1390، ، صفحه 47-67

چکیده
  تاریخ بشری در تداوم خود شاهد ظهور مردان و زنان بزرگی بوده است که رنجها و آرزوهای بشری را در صفحات تاریک و روشن آن به نمایش گذاشته‌اند. به همان اندازه که اینان با شجاعت در مقابل سنتهای کهنه و ارتجاعی جامع? ...  بیشتر
روشهای «تاریخ‌نگاری ادبی» نزد نویسندگان معاصر عرب
روشهای «تاریخ‌نگاری ادبی» نزد نویسندگان معاصر عرب

حسن دادخواه تهرانی؛ فاطمه سعدونی

دوره 4، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 47-64

https://doi.org/10.22059/jalit.2012.29683

چکیده
  نویسندگان معاصر عرب، در نگارش تاریخ ادبیات عربی، از همة روش‌های تاریخ‌نگاری ادبی بهره جسته‌اند، این روش‌ها، با همة اشتراکات خود، در موضوعاتی مانند دسته بندی مراحل تاریخ ادبیات عربی، روش شناساندن ...  بیشتر
بررسی دیدگاه نحویان و مفسران دربارة «واو ثمانیه»
بررسی دیدگاه نحویان و مفسران دربارة «واو ثمانیه»

محمد رضا حاجی اسماعیلی؛ زهرا قاسم نژاد

دوره 4، شماره 3 ، آبان 1391، ، صفحه 47-62

https://doi.org/10.22059/jalit.2012.30319

چکیده
  نوشتار حاضر با جستاری گسترده در کتب معتبر نحوی و تفسیری و با استناد به آیات قرآن و ویژگی‌های بافتی کلام، قائل به تردید در وجود «واو ثمانیه» در ادب عربی است. دانستنی است که برخی از نحویان و به دنبال آنان ...  بیشتر
خوشه ای از خرمن اندیشه های ایرانی در کتاب الأدب الصغیر مطالعه مورد پژوهانه (حکمت‌های بزرگمهر در الأدب الصغیر)
خوشه ای از خرمن اندیشه های ایرانی در کتاب الأدب الصغیر مطالعه مورد پژوهانه (حکمت‌های بزرگمهر در الأدب الصغیر)

وحید سبزیان پور

دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 47-70

https://doi.org/10.22059/jalit.2013.35133

چکیده
  الأدب الصغیر و الأدب ­الکبیر از ترجمه­های پهلوی است که محل التقای دو فرهنگ اسلامی و ایرانی است. ابن مقفع مانند دیگر مترجمان متون پهلوی، مضامینی را از ادب پهلوی به عربی ترجمه کرد که با اندیشه­های ...  بیشتر
کارکرد لفظی و معنوی تکرار در شعر احمد مطر و عمران صلاحی
کارکرد لفظی و معنوی تکرار در شعر احمد مطر و عمران صلاحی

فرهاد رجبی

دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 47-68

https://doi.org/10.22059/jalit.2014.50257

چکیده
  پس از کم­رنگ شدن حضور سنتی وزن و قافیه در شعر و ورود مسائل و دغدغه­های جدید به این عرصه، ضرورت استفاده از ظرفیت­ها و ابزارهای مختلف برای بیان مفاهیم، بیش از گذشته احساس گردید.شاعران کوشیدند با استفاده ...  بیشتر
شعر جواهری از منظر تحلیل ساختاری (بررسی موردی دو قصیده دینی شاعر)
شعر جواهری از منظر تحلیل ساختاری (بررسی موردی دو قصیده دینی شاعر)

نرگس انصاری؛ طیبه سیفی

دوره 6، شماره 2 ، بهمن 1393، ، صفحه 49-70

https://doi.org/10.22059/jalit.2015.54194

چکیده
  امروزه روشن شده است که ادبیات، رویدادی است که در متن زبان جنبة پیدایی به خود می­گیرد؛ چرا که زبان به ادبیات شکل می­دهد و بدان هویت می­بخشد. در واقع زبان یک نظام آوایی، دستوری و واژگانی برای بیان اندیشه ...  بیشتر
خوانش انتقادی تقابل های پسا استعماری در رمان «الربیع و الخریف» اثر حنا مینه (با نگاهی بر شرق‌شناسی ادوارد سعید)
خوانش انتقادی تقابل های پسا استعماری در رمان «الربیع و الخریف» اثر حنا مینه (با نگاهی بر شرق‌شناسی ادوارد سعید)

علی کریمی نیا؛ مریم جلیلیان

دوره 14، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 49-69

https://doi.org/10.22059/jalit.2022.335444.612486

چکیده
  نقد پسا استعماری با بررسی رابطۀ تقابلی استعمارگر و استعمار زده، به واکاوی شیوه­های تأثیر امپریالیسم بر ادبیات می­پردازد. مهم­ترین ویژگی این رویکرد، نقد و تغییر اندیشه­های استعماری است، و منتقدان ...  بیشتر
واکاوی سازوکارهای دفاعی درداستان «عیناک قدری» اثر غاده السمان
واکاوی سازوکارهای دفاعی درداستان «عیناک قدری» اثر غاده السمان

حسین ناظری؛ زهرا حقایقی؛ سیده زهرا مکی

دوره 15، شماره 2 ، خرداد 1402، ، صفحه 49-67

https://doi.org/10.22059/jalit.2022.347614.612579

چکیده
  غاغادة السمان نویسنده نام آشنای سوری الاصل که در بیشتر آثار خویش به موضوع زن وحقوق وی می‌پردازد و عیناک قدری نخسین داستان در مجموعه‌ای باهمین نام، که از نادیده شدن حقوق زنان در جامعه سخن می‌گوید و همین ...  بیشتر
پیدایش شعر آزاد عربی و ویژگی‌های آن
پیدایش شعر آزاد عربی و ویژگی‌های آن

علی پیرانی¬شال

دوره 3، شماره 2 ، آبان 1390، ، صفحه 51-62

چکیده
  شعر آزاد به عنوان راهکاری نوین برای به تصویرکشیدن احساسات شعرا از اهمیت به سزایی برخوردار است. میان ناقدان، اختلاف دیدگاه فراوانی دربارة تاریخ دقیق پیدایش آن و عیب‌ها و برتری‌های آن در مقایسه با شعر ...  بیشتر
موتیف استدعاء الشخصیات التراثیة فی شعر یـحیى السماوی
موتیف استدعاء الشخصیات التراثیة فی شعر یـحیى السماوی

رسول بلاوی؛ علی خضری؛ مرضیة آباد

دوره 6، شماره 1 ، تیر 1393، ، صفحه 51-70

https://doi.org/10.22059/jalit.2014.52023

چکیده
  یعد الـموتیف فی الشعر من الظواهر التی تستخدم لفهم النص الأدبی؛ ولا یقوم فقط على مجرد التکرار فی السیاق الشعری، بل ما یترکه هذا التکرار من أثر انفعالی فی نفس الـمتلقی. وقد حاول الشاعر العراقی یـحیى السماوی ...  بیشتر