دوره 17 (1404)
دوره 16 (1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 484
واکاوی کارکرد "رؤیا" در سروده های ادونیس
دوره 10، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 1-20
چکیده
چکیده «رؤیا» از جمله اصطلاحات اساسی در نقد ادبی و تعریف شعر نو به شمار می‌رود که تحت تأثیر مکاتب غربی یا تصوّف به این حوزه وارد شد. امروز شاعر نوپرداز عرب نه تنها از ساختارها و چارچوب های از پیش تعیین ... بیشتر
بررسی جایگاه نحوی عزالدین کاشی (با تکیه بر کتاب نسخه خطی شرح المفصّل)
دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 1-21
چکیده
کتاب المفصّل زمخشری به دلیل برخورداری از ویژگی‌های خاص سبکی آن تاکنون توسط عالمان بسیاری شرح داده شده است. یکی از شروح مشهور این اثر، نسخه خطی شرح عزالدین عبدالعزیز کاشی، شاعر، مؤلف و کاتب ایرانی اواخر ... بیشتر
مطالعة تطبیقی نظریة نظم عبدالقاهر جرجانی و نظریة بافت موقعیّت فرث
دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 17-35
چکیده
نظریة نظم جرجانی از نظریاتی است که در بلاغت عربی از اهمیّت ویژه‌ای برخوردار است. علت این امر را می‌توان گستردگی ابعاد، شمول و توجه آن به جنبههای مختلف دستوری، معنایی و زیباشناختی دانست. این نظریه با ... بیشتر
بررسی تطبیقی سازمایۀ گفت‌وگو در داستان‌های ماهی سیاه کوچولو و الحدیقة الأجمل با تأکید بر آموزه‌های دینی
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 19-35
چکیده
گفت وگو از سازمایههای مهم و بنیادین ادبیات داستانی است که همسو و هم جهت با ساختار روایی داستان عمل می‌کند و شخصیت‌ها، درون‌مایه، کشمکش‌ها و بهطور کلی طرح اثر را قوام می‌بخشد. نویسندگانِ داستان ... بیشتر
بررسی سبک‌شناختی لایه‌ای سازه‌های گفتمان‌مدار در شعر امل دنقل (مطالعۀ موردی قصیدۀ «مقابلة خاصة مع ابن نوح»)
دوره 12، شماره 4 ، اسفند 1399، ، صفحه 19-38
چکیده
زبان به مثابة فرایندی اجتماعی در خدمت تولید معنا و در سطوح مختلفش دارای بار ایدئولوژیکی است و در تعامل با روابط قدرت به کار گرفته میشود. زبان شعری و آفرینش ادبی بستری مناسب جهت تحلیلهای زبانی و سبکی ... بیشتر
چندمعنایی واژگانی بر اساس دیدگاه معنی‌شناسی واژگانی شناختی (تحلیل موردی رمان دروز بلغراد اثر ربیع جابر)
دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 21-37
چکیده
پژوهش حاضر، چند معنایی را در سطح واژگانی رمان دروز بلغراد؛ حکایة حنا یعقوب در سایة دیدگاه معنی‌شناسی واژگانی شناختی مورد بررسی قرار می‌دهد. هدف، تبیین چگونگی کارکرد این دیدگاه در تحلیل چندمعنایی، از ... بیشتر
مشکلات الأداء الصوتی عند متعلمی اللغة العربیة لغیر الناطقین بها؛ دراسة صوتیة اکوستیکیة
دوره 11، شماره 1 ، تیر 1398، ، صفحه 23-48
چکیده
إن میکانیکیة النطق فی الجهاز الصوتی عند الإنسان تمکن من إنتاج الأصوات اللغویة بمختلف أنواعها، وبمستویات أدائیة تتمیز بالدقة اللغویة فی نقل الشفرة المرسلة من الدماغ لأداء الأصوات بتموجات محددة یفهمها ... بیشتر
بررسی تطبیقی ابلیسانه‌های خلیل حاوی و فروغ فرخزاد
دوره 11، شماره 2 ، مهر 1398، ، صفحه 23-43
چکیده
پیشزمینة دینی حضور ابلیس در داستان آفرینش و عصیانِ او زیرساختی است که تصویرساز گناه، شرارت و لعنت ابدی در اذهان است. اما گاهی نویسندگان با برهم زدن دلالتهای مألوف و با آشنایی‌زدایی از نامهایی ... بیشتر
تحلیل گفتمان انتقادی بازنمایی ایران در روزنامه الشرق الأوسط با تکیه بر الگوی ون لیوون
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 23-42
چکیده
پژوهش حاضر تلاش دارد با تکیه بر اصول جامعه‌شناختی–معناییِ گفتمان، محتوای رسانه‌ای عربی را مورد تحلیل قرار دهد. اهمیت این کار در تبیین و آشکارسازی تکنیک‌هایی است که خبرنگاران با استفاده از آنها جنگ ... بیشتر
خوانش پسااستعماری پنج‌گانۀ مدن‌الملح از دریچۀ نظریۀ چندآوایی باختین
دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 23-44
چکیده
دو نظریۀ پسااستعماری و چندصدایی (پولیفونی) از جهت واکاوی گفتمان تک‌صدای قدرت، پیوندی نزدیک با یکدیگر دارند. درحالی‌که میخائیل باختین رمان چندصدایی را جهانی هزارتو و رنگارنگ و عرصه‌ای برای پژواک آواهای ... بیشتر
آلیات الربط السینمائی فی اشعار ورود الموسوی (دیوان وَشْم عَقارب نموذجاً)
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 25-45
چکیده
قام الخطاب الشعری بممارسة المظاهر التجریبیّة لفترة طویلة وذلک للإفادة من الفنون الأخرى، لهذا قام الشعراء باستخدام التقنیات الحدیثة فی شعرهم لإثراء قصائدهم وتعزیزها. یُعدُّ فن المونتاج السینمائی بما ... بیشتر
القصة القرآنیة والسردیات الحدیثة: دراسة فی مناهج الدارسین وتوجهاتهم النقدیة
دوره 12، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 25-48
چکیده
کانَ للمنهجِ السردی الحدیث أثرٌ واضحٌ فى دراسة النصوص الأدبیة البشریة، بل تعداها إلی دراسة القصة القرآنیة التی أصبحت مجالا خصبا لتطبیقه بإجراء آلیاته النقدیة. فی مجال بحثنا عن الدراسات التی قد وظفت ... بیشتر
مقایسه مدایح نبوی دورۀ معاصر با دورۀ انحطاط
دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1388، ، صفحه 31-51
چکیده
فن مدیح نبوی همانند هر فن شعری دیگر، مراحل مختلفی را طی کرده و فراز و نشیب‌های متعددی را پشت سر گذاشته است. این فن به وسیل? شاعران بزرگی چون کعب بن زهیر و حسان‌بن ثابت پایه‌گذاری شد و با الهام گرفتن از ... بیشتر
بررسی ادبیات وصیّتنامهنویسی در دوره جاهلی و دوره نخست اسلامی (با تکیه بر وصیت‌نامه عبدِ شمسِ بنِ وائل و أبوبکر بن أبی قُحافة)
دوره 5، شماره 1 ، تیر 1392، ، صفحه 37-56
چکیده
وصیّت‌نامه به عنوان فنّی از فنون خطابه و به عنوان متنی ادبی، بخش جدایی‌ناپذیر از یک بافت فرهنگی گسترده است که بررسی آن می‌تواند ما را در شناخت فرهنگ، ایدئولوژی و باور‌های حاکم بر جامعه رهنمون ... بیشتر
بررسی و تحلیل موسیقی معنوی متناقض نما در نهج البلاغه
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 39-58
چکیده
متناقض نما به عنوان یک ترفند ادبی ناشناخته، کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ اما به جهت هنجارگریزی، دو بعدی بودن، برجستگیِ معنا و ایجاز در کلام، مایة شگفتی، و در نتیجه لذت هنری میشود. یکی از جنبههای ... بیشتر
بررسی انتقادهای محمود صاوی بر رمان‌های تاریخی جرجی زیدان (مطالعة موردی: اُرمانوسة الـمصریة و عذراء قریش)
دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 39-54
چکیده
رمان تاریخی در دورة معاصر ادب عربی، جایگاه ویژه‌ای میان صاحب‌نظران و مخاطبان یافته است. در این میان، رمان‌های تاریخی جرجی زیدان، نویسندة معاصر و مسیحی لبنانی، به سبب پرداختن به تاریخ اسلام، طرفداران ... بیشتر
بررسی و تحلیل نظریه های عقاد درباره اشعار ابن رومی
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 41-60
چکیده
عقاد از نویسندگان و ناقدان برجستة معاصر مصری است که با نگارش کتاب «ابن الرومی: حیاته من شعره» کوشیده است، دیدگاههای قابل تأملی دربارة این شاعر بزرگ بدست دهد. او معتقد است که ابن رومی شاعر برجستة ... بیشتر
مردم سالاری روایت در مجموعه داستانی «المکافاة» اثر «ابنالدایة»
دوره 15، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 41-56
چکیده
با توجه به پیچیدگی و جدید بودن مقوله مردم سالاری، طبیعی است که شمار زیادی از آثار کلاسیک ادبیات عربی که پایبند سنت ها و اصول مشخص و قواعدی دگماتیسماند، از آن محروم باشد؛ اما در پارهای از آثار، ... بیشتر
احتجاجات دعبل خزاعی در دفاع از اهل‌بیت (ع)
دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 43-60
چکیده
در دورة عباسی اول، دعبل خزاعی به دفاع از تفکر شیعه، به ویژه حقانیت علویان پرداخت. اشعار احتجاجی او در اثبات عقاید شیعه، مسألة امامت و خلافت و نقض گفتار مدعیان، فراوان است. این مقاله در صدد یافتن پاسخی ... بیشتر
واکاوی معناشناختی مفهوم عدالت اجتماعی در قرآن کریم با تکیه بر مبحث هم‌نشین های معنایی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 43-60
چکیده
هم‌نشینی یکی از ابزارهای معنی‌شناسی است که می‌تواند برای بررسی دقیق معنا توسط تحلیل گران کلام مورد استفاده قرار گیرد. در فرایند هم‌نشینی، ارتباط واژه‌ها با یکدیگر درون جمله و متن مورد توجه قرار می‌گیرد ... بیشتر
نقش تصویرسازی در انتقال عنصر عاطفه در سرودههای فلسطینی أدونیس (نمونه‌های موردی: «الرأس و‌النهر»، «اسماعیل» و «الوقت»)
دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 43-65
چکیده
عاطفه از عناصر مهم سازندۀ شعر است که دیگر عناصر باید در خدمت آن باشد، از جمله تصویر که ارزش آن در بار عاطفی آن است. أدونیس، شاعر بزرگ نوپرداز معاصر عرب، دائم دغدغة مسائل انسانی را دارد که تجربه‌ها و روابط ... بیشتر
پدیدار شناسی سوبژکتیویته هویت و فرایند اجراگری در آثار رجاء عالم؛ بررسی موردی رمان خاتم
دوره 14، شماره 2 ، مرداد 1401، ، صفحه 43-62
چکیده
مقالۀ حاضر در حوزۀ رویکرد نظری فمینیست‌های تجددگرا و با ارجاع به برخی مبانی نظری دوبوار و باتلر و اصولی از پدیدارشناسی، به بررسی پدیدارشناختی سوبژکتیویته هویت جنسیتی و نحوۀ شکل گیری و بازنمود ... بیشتر
تحلیل سروده «رسالة إلی سیف بن ذی یزن» عبدالعزیز مقالح بر اساس رویکرد کنش‌محور گرمس
دوره 16، شماره 4 ، آذر 1403، ، صفحه 43-67
چکیده
حضور پدیدار شناختی در نشانه معناشناسی، به حضور جسمانه شَوِشگر و کنش پرداز در موقعیت گفتمانی اشاره دارد. بر اساس نشانه معناشناسی شوشگر در عملیات گفتمان در کانون حضور قرار دارد و تحت تأثیر شرایط گفتمانی ... بیشتر
نویسندگی؛ سرمایه فرهنگی زنان در رمان «الراویات» نوشته مها حسن (با نگاهی به نظریۀ «انواع سرمایه» پی یر بوردیو)
دوره 16، شماره 2 ، تیر 1403، ، صفحه 45-63